Fundusze inwestycyjne trzymają giełdę w garści

TFI przejmują stery na giełdzie. Fakt, że mają więcej akcji niż OFE, zwiększa ryzyko inwestowania

Na koniec marca wartość akcji w aktywach funduszy inwestycyjnych sięgnęła 48,4 mld zł - podały Analizy Online. Tymczasem portfele akcyjne otwartych funduszy emerytalnych były o 388 mln zł chudsze. Takiej przewagi nad OFE towarzystwa funduszy inwestycyjnych nie miały od wielu lat.

- Dopiero ostatnich kilkanaście miesięcy sporych napływów do TFI i giełdowa hossa spowodowały szybki wzrost portfeli akcyjnych funduszy inwestycyjnych - mówi Grzegorz Raupuk z firmy Analizy Online.

TFI muszą kupować

Decydujący okazał się marzec. W tym miesiącu do TFI napłynęła rekordowa kwota 4,7 mld zł, podczas gdy na konta OFE trafiło z ZUS 1,75 mld zł. Zarządzający z TFI mieli więc do ulokowania ponad 2,5 razy więcej środków niż ich koledzy z OFE.

Co więcej, sporą część pieniędzy klienci TFI inwestują w fundusze akcyjne (ta grupa zebrała jedną trzecią marcowego napływu środków). Te ostatnie muszą kupować papiery udziałowe spółek, żeby utrzymać założony w strategiach funduszy poziom akcji w aktywach.

Efekt? Według Analiz Online w marcu fundusze inwestycyjne nabyły walory giełdowych firm za około 3,3 mld zł. Tymczasem OFE wydały na akcje 230 mln zł.

W rezultacie udział TFI w kapitalizacji warszawskiej giełdy wzrósł do 6,8 proc. (jest znacznie wyższy, jeśli wziąć pod uwagę tylko akcje pozostające w wolnym obrocie). - Rynek staje się mniej stabilny niż kilka lat temu. Rośnie ryzyko inwestowania w akcje - uważa Sebastian Buczek, prezes ING TFI.

Dlaczego? - Inwestorzy indywidualni reagują emocjonalnie na zmiany na rynku. W razie spadków popadają w panikę i wycofują pieniądze - tłumaczy Grzegorz Mielcarek, zarządzający z Investors TFI.

Co zrobią OFE?

Odpływ pieniędzy z funduszy inwestycyjnych w wyniku umarzania jednostek oznacza konieczność sprzedawania akcji przez TFI.

OFE są bardziej niezależne, zawsze mogą liczyć na to, że ich aktywa zasilą pieniądze ze składek. Dlatego zwykle działały na rynek stabilizująco: kupowały na spadkach, gdy papiery taniały.

Nie wiadomo jednak, jak zareagują teraz. Marcowa struktura aktywów OFE pokazuje, że w ich portfelach jest już niewiele miejsca na akcje. OFE mogą w nich lokować do 40 proc. zgromadzonych środków, a pod koniec ubiegłego miesiąca ten udział sięgał 37,41 proc.

Zdaniem Sebastiana Buczka może to oznaczać, że ustawią się one po stronie sprzedających. Mniej pesymistyczny scenariusz zakłada, że fundusze emerytalne po prostu powstrzymają się od zakupów.

Wyścig o aktywa

Autorzy raportu Analiz Online przewidują także, że w III kwartale tego roku TFI zdystansują OFE pod względem wielkości aktywów (pisaliśmy o tym w "Parkiecie? w lutym). Obie grupy inwestorów dzieli już tylko 10 mld zł. Pod koniec marca w TFI zgromadzono 117,3 mld zł, a majątek OFE sięgnął 127,3 mld zł. Znacznie większe różnice widać w liczbie klientów. W OFE jest 12,6 mln członków. Liczbę uczestników funduszy inwestycyjnych szacuje się na 2-2,5 mln osób.