Towarzystwa zarobiły mniej w III kwartale

O 32 proc. spadły w III kwartale w porównaniu z poprzednim zyski dziesięciu TFI, których aktywa stanowią około 43?proc. aktywów polskich funduszy inwestycyjnych.

Gdyby ta próba okazała się reprezentatywna, mogłoby to oznaczać spadek wyniku finansowego całej branży do około 172 mln zł, wobec 253 mln zł w II kwartale tego roku. Na potwierdzenie tych szacunków trzeba jednak poczekać do czwartku. Wtedy najprawdopodobniej KNF udostępni dane kwartalne o rynku funduszy inwestycyjnych.

TFI publikujące raporty kwartalne zarobiły łącznie 53,7 mln zł wobec 79,9 mln zł w II kwartale. Od początku roku ich wynik finansowy netto wyniósł 217,9 mln zł. Rok wcześniej zyski towarzystw po trzech kwartałach były o ponad 7 proc. wyższe. Niezmiennie najwyższe zyski mają wciąż te same, największe TFI. Głównym źródłem przychodów towarzystw jest opłata za zarządzanie, naliczana jako procent od aktywów funduszy inwestycyjnych. Siłą rzeczy najwięksi gracze mają więc najwyższe przychody i zyski.

Największe towarzystwa są również tymi, które z okresu na okres odnotowały największe procentowe spadki wyniku. Pioneer Pekao Investment Management, BZ WBK TFI oraz PKO TFI osiągnęły niższe przychody oraz mniejszy zysk zarówno w porównaniu z poprzednim kwartałem, jak i w ujęciu rok do roku.

Spośród TFI, które publikują raporty okresowe, największy spadek wyniku odnotował BZ WBK TFI. Zysk towarzystwa za III kwartał był o 77,5 proc. mniejszy niż w II kwartale. Po pierwszych trzech kwartałach 2011 r. BZ WBK TFI zarobiło o 31,7 proc. mniej niż rok temu. Zyski Pioneera były niższe o odpowiednio: 16,3 proc. w III kwartale oraz 1,4 proc. po trzech kwartałach, a PKO TFI o 6,9 proc. oraz 25,1 proc.

– Na wysokość zysku netto w III kwartale wpływ miały głównie zmiana struktury oraz spadek wartości zarządzanych aktywów i – co się z tym wiąże – przychodów z zarządzania. Do tego doszła konieczność zwiększenia rezerw związanych z działalnością operacyjną TFI – tłumaczy Jacek Marcinowski, prezes BZ WBK TFI. Przedstawiciele towarzystwa nie mówią, na co są te rezerwy. Mogą być np. na premie dla pracowników.

W nieco lepszej sytuacji są mniejsze TFI. Instytucje, które zarządzają najwyżej 4 mld zł aktywów, traciły już tylko w ujęciu kwartalnym, natomiast w porównaniu z ubiegłym rokiem udało im się poprawić wyniki.

Rekordzistą jest kolejny raz Quercus TFI, które – jak przyznaje Sebastian Buczek, prezes towarzystwa – w dalszym ciągu korzysta z efektu niskiej bazy. – Zwyżkę wyniku finansowego zawdzięczamy wzrostowi aktywów w relacji do ubiegłego roku. Wciąż jesteśmy relatywnie młodą instytucją – przyznaje.

Cechą wyróżniającą TFI, które po trzech kwartałach zarobiły więcej niż rok temu, jest nie tylko ich wielkość. Są to instytucje niezależne od dużych grup bankowych, które samodzielnie mogą kształtować swoją politykę sprzedażową i co za tym idzie – przychody ze sprzedaży.

Pogorszenie wyników TFI z kwartału na kwartał – zarówno tych dużych, jak i mniejszych – wiąże się nie tylko ze spadkiem wartości aktywów wywołanym załamaniem koniunktury na rynkach. Jak szacują eksperci, sam spadek wartości aktywów o ponad 11 mld zł w ciągu kwartału może skutkować około 40 mln zł ubytku przychodów. Nie tłumaczy to spadku zysków branży o ponad 80 mln zł.

– Od sierpnia klienci masowo przenoszą pieniądze z bardziej agresywnych do bezpiecznych funduszy. Dla TFI oznacza to zdecydowanie mniejsze przychody. Za zarządzanie funduszem pieniężnym czy obligacji inwestor płaci nawet 1/3 tego, co w przypadku funduszu akcji – tłumaczy Mirosław Kuźmiński, członek zarządu Millennium TFI.