Sbierbank „zawsze w pobliżu”. Teraz stawia na Europę Wschodnią

Motto rosyjskiego banku Sbierbak brzmi „zawsze w pobliżu”. Radosne zielono-wiśniowo-białe logo banku widać wszędzie w Rosji

Jednak Sbierbank chce, aby to motto dotyczyło również rynków zagranicznych i rozpoczął ekspansję, która może z grubsza przypominać odbudowę starego bloku sowieckiego.

W sukurs planom Sbierbanku idą banki zachodnie, które zaczęły  wycofywać się z Europy Wschodniej. W ten sposób udało się rosyjskiemu bankowi nabyć od austriackiego Volksbanku oddziały w ośmiu krajach: Słowacji, Czechach, Słowenii, Chorwacji, Ukrainie, Serbii, na Węgrzech oraz w Bośni i Hercegowinie za 660,5 mln dol. ( 505 mln euro).

Akcje Sbierbanku są notowane na giełdach w Moskwie i Londynie. Jego kapitalizacja wynosi aktualnie 1,93 bln rubli (63,67 mld dolarów). Największym udziałowcem Sbierbanku (57,6 proc.) jest Centralny Bank Rosji (CBR).

Analitycy i niepaństwowi udziałowcy Sbierbanku nie do końca są zachwyceni z planów ekspansji .

Okazje same się trafiają

Wśród banków wycofujących się ze Wschodniej Europy jest portugalski BCP, który wystawił na sprzedaż swój Millennium Bank w Polsce.

Siergiej Guriew twierdzi, że jest to nie lada okazja, a bank miał zamiar rozszerzyć swoją działalność jeszcze przed kryzysem finansowym.

Zachodnie banki będąc pod presją wycofują przegrupowują swój kapitał. Dzięki temu rynek Wschodniej Europy stał się rynkiem kupującego i banki zainteresowane kupnem mają pełny wybór.

W 2011 r.  Sbierbank osiągnął 10,7 mld dolarów zysku, a wartość jego akcji ocenia się na około 70 mld dolarów. Jest on drugi co do wielkości po HSBC.

Dzięki przejęciu Volksbanku Sbierbank obecnie rozporządza 6,9 mld kredytów udzielonych korporacjom i prywatnym klientom ze Wschodniej Europy.

Roland Nash z funduszu hedgingowego Verno Capital, zainteresowanego Rosją uważa, że utrata wpływów wynikających z potencjału kapitału jest nieodzownym kosztem kryzysu finansowego. Firmy muszą teraz zwrócić się w kierunku Moskwy.

Sbierbank powstał w XIX wieku jako trust założony przez cara i przetrwał okres Związku Radzieckiego. Jednak dla Zachodu wciąż jest tajemniczy.

Sbierbank wykorzystał słabość zachodnich banków po 2008 r. przejął lokalne banki w Kazachstanie, gdzie stał się największym zagranicznym bankiem oraz największy bank na Ukrainie.

Perspektywa rosyjskiego państwowego banku gromadzącego siły na terenie byłego bloku sowieckiego wprawia polskie władze oraz innych krajów w nerwowe zakłopotanie.

W odpowiedzi na działania Rosji, polskie władze starają się wzmocnić sektor bankowy, zezwalając na łączenie się lokalnych banków w większe silniejsze banki, nalegając także by polskie firmy szukały kapitału na rynku krajowym.

Polska stanowi wyzwanie

Gunter Deuber z Raiffeisen Research uważa, że wejście Rosji na polski będzie jednak wyzwaniem.

Pomijając kwestię polityki regionalnej, finansowe możliwości Sbierbanku mają swoje granice. Choć na rynku krajowym Sbierbank nie ma już zbyt dużo do zyskania, to strategią banku jest uzyskanie tylko 5 procent zysków z zagranicznych oddziałów.

W rękach rządu rosyjskiego znajduje się 60 procent udziałów Sbierbanku, pozostali inwestorzy nie mają więc siły by wpłynąć na plany ekspansji, szczególnie w tak delikatnie kwestii jak powrót do krajów satelickich byłego bloku sowieckiego.

Zachodnie banki weszły na rynek Wschodniej Europy po rozpadzie komunizmu i były w stanie wykorzystać sytuację – niskooprocentowane depozyty bankowe, wysokooprocentowane kredyty. Rosja nie będzie miała już takich możliwości. Dla rosyjskich banków sprawa wygląda wręcz odwrotnie. Rachunki bankowe Sbierbanku w Rosji oprocentowane na 8,5 procenta w 2011 r., w przeciwieństwie do typowych 4,5 procent we Wschodniej Europie. To podważa zasadność inwestowania kapitału rosyjskiego w bankowość detaliczną we Wschodniej Europie.

Być może Polska martwi się na wyrost. Zyski Sbierbanku z oddziałów przejętych od Volksbanku są znacznie mniejsze o momentu jego przejęcia. Sbierbank nie jest w stanie zapewnić kapitału przy tak niskich ratach jak mógł to robić wiedeński bank.

Na konferencji prasowej na jesieni 2011 r. Sbierbank podał inny uzasadnienie ekspansji na teren Polski: podobieństwo kulturowe.