Rząd nagle, raptem tydzień po przyjęciu wcześniejszej wersji, ściął do 20 proc. z planowanych wcześniej 45 proc. (obecnie wynosi 55 proc.) limit maksymalnych kosztów pozaodsetkowych. Według KPF będzie to szkodliwe dla całego rynku consumer finance, w tym dla pożyczkodawców, pożyczkobiorców oraz budżetu państwa i poważnie zaburzy równowagę stron umowy pożyczki.
Skutki dla klientów, rynku i państwa
Z analizy KPF wynika, że nowa regulacja spowoduje przede wszystkim wzrost wykluczenia gospodarstw domowych z rynku finansowego – duża część obsługiwanej przez sektor grupy 3 milionów klientów może zostać pozbawiona możliwości finansowania bieżących potrzeb. Nie zniknie popyt, ale zlikwidowana zostanie podaż ze względu na fakt, że ścięty limit nie pozwoli na rentowne udzielanie pożyczek (EY szacował, że 70 proc. obecnych pożyczek stałaby się nierentowna). Spowoduje to rozwój szarej strefy pożyczek i podziemia lichwiarskiego, w którą wejdą osoby wykluczone z legalnego rynku finansowego, zarówno bankowego, SKOK i instytucji pożyczkowych, dziś zaciągające i spłacające swoje zobowiązania. Regulacja zdaniem KPF spowoduje likwidację legalnie działającego pozabankowego sektora kredytu konsumenckiego oraz sektora pośredników kredytowych kredytu konsumenckiego. Doprowadzi to do osłabienia konkurencji na rynku konsumenckich produktów finansowych, co negatywnie odbije się na oferowanych usługach.
Skutkiem będzie także zniknięcie do 40 tysięcy miejsc pracy w sektorze pożyczkowym i sektorach z nim związanych, w tym m.in. pośrednictwa finansowego, windykacji, dostarczania danych, czy dostarczania nowoczesnych rozwiązań typu fintech.
Państwu z kolei grozi drastyczne ograniczenie wpływów z podatków CIT, PIT i VAT – szacunki branży wskazują na możliwe uszczuplenie dochodów nawet o kwotę ponad 2 mld zł rocznie, skutkować to będzie koniecznością utrzymania przez państwo pracowników zlikwidowanych firm przez okres, w którym będą oni pozostawać bez pracy. Do tego może dojść zachwianie rynku funduszy inwestycyjnych i podważenie wiarygodności rynku kapitałowego w Polsce (zmiany realnie wpłyną na odpływ inwestorów zagranicznych oraz straty dla właścicieli jednostek uczestnictw funduszy, które finansowały ten sektor).
Firmy pożyczkowe to nie lichwa
KPF zdecydowania sprzeciwia się generalizowaniu pojęcia lichwy i przypisywania tej kategorii pojęciowej, niejako z definicji, instytucjom pożyczkowym, udzielającym kredytu konsumenckiego na podstawie ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Konferencja twierdzi, że instytucje pożyczkowe, podobnie jak inne sektory rynku usług kredytowych dla konsumentów, działają w oparciu o tę samą dla wszystkich przedsiębiorców ustawę o kredycie konsumenckim, podlegają prawnym ograniczeniom w zakresie kosztów, nie pobierają wyższych niż przewidziane prawem opłat i nie mają prawa do żądania zabezpieczenia finansowania nieruchomościami mieszkalnymi.