Bliżej rozpoczęcia budowy atomu w Polsce. Amerykanie zawiązali konsorcjum

Spółki Westinghouse Electric Company i Bechtel podpisały umowę konsorcjum, która pomoże w sformalizowaniu ich współpracy i kolejnych kroków projektu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce na Pomorzu. Inwestorem jest rządowa spółka Polskie Elektrownie Jądrowe. Oznacza to, że przetargu na budowę elektrowni jądrowej ostatecznie nie będzie.

W siedzibie Ambasadora USA w Polsce, Marka Brzezińskiego, obie firmy podpisały 20 września br., umowę określającą zasady współpracy stron w zakresie zaprojektowania i wybudowania pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Zawarta umowa o konsorcjum określa plan wykonania inwestycji i realizację kolejnego etapu projektu jądrowego w Polsce.

Zespół złożony z dostawcy technologii jądrowej, koncernu Westinghouse (WEC) i firmy budowlanej Bechtel pracuje już razem w USA, gdzie na terenie elektrowni Vogtle przyłączono do sieci pierwszy blok z reaktorem AP1000 i trwa finalizacja prac związanych z oddaniem drugiego bloku. Cztery inne bloki jądrowe z reaktorami AP1000 działają już komercyjnie na świecie.

W listopadzie 2022 r. polski rząd wybrał technologię Westinghouse AP1000 do budowy pierwszej elektrowni jądrowej w kraju. Kontrakt budowlany ma zostać podpisany w 2025 r., a sama budowa ma ruszyć rok później. 

Zawiązanie konsorcjum może oznaczać, że przetargu na samą budowę elektrowni jądrowej ostatecznie nie będzie. W połowie marca, Tomasz Stępień, ówczesny prezes PEJ, na pytanie "Rzeczpospolitej", czy będzie potrzebny przetarg na samą budowę elektrowni (jesienią 2022 r. rząd wybrał dostawcę technologii z USA), odparł że to w dużej mierze kwestia zależna od stanowiska strony amerykańskiej, które musi zostać jasno określone zarówno na poziomie rządowym, jak i samych spółek Westinghouse i Bechtel. "Zwykle przy tego typu projektach jądrowych inwestor, dostawca technologii i wykonawca podejmują współpracę na wczesnym etapie, bo jest to kluczowy warunek powodzenia tak dużych inwestycji infrastrukturalnych. Z punktu widzenia spółki Polskie Elektrownie Jądrowe firmy WEC i Bechtel to dwa osobne podmioty gospodarcze i dlatego musimy dobrze zrozumieć charakter ich współpracy i przyszłe zakresy odpowiedzialności, zanim współpraca w takim trójkącie będzie mogła zostać sformalizowana" - mówił wówczas Stępień.

Anna Łukaszewska-Trzeciakowska pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej m.in. tej sprawie w tym tygodniu w Brukseli rozmawiała z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Komisja miała bowiem pytania czy brak przetargu nie narusza zasad konkurencyjności. Polska delegacja chciała rozwiać obawy Komisji.