Zlecenia, o których mowa, dotyczą przede wszystkim akcji i kontraktów terminowych. Są one na tyle duże, że ich wprowadzenie w istotny sposób wpływa na teoretyczny kurs w systemie notowań jednolitych lub na otwarcie i zamknięcie notowań ciągłych. Stwarzają fałszywy obraz rynku, na podstawie którego inni inwestorzy podejmują decyzje. Zlecenia te są wycofywane na kilka sekund przed ustaleniem kursów na fixingu. W przypadku mniej płynnych spółek powodują odchylenie kursu teoretycznego nawet o kilka procent.
Opisane działanie jest niezgodne z paragrafem 77. Regulaminu Giełdy, który zabrania członkom GPW wprowadzania do systemu takich dyspozycji, które między innymi sprawiają, że układ zleceń nie wyraża rzeczywistej sytuacji rynkowej. Także artykuł 97. Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi klasyfikuje takie działania jako manipulację.
- Zlecenia, o których mowa, są przez nas na bieżąco monitorowane. W każdym przypadku budzącym wątpliwości wysyłamy zawiadomienia do KPWiG - informuje Mirosław Szczepański, zastępca dyrektora Działu Notowań GPW. Giełda ma niewiele możliwości, by ograniczyć omawiany proceder. - Oczywiście, możemy ukarać biuro maklerskie, z którego zlecenia trafiły do Warsetu, ale zazwyczaj ich autorami są inwestorzy, a nie pracownicy biura. Dlatego w takim wypadku ograniczamy się tylko do postępowania wyjaśniającego, po czym wysyłamy odpowiedni raport do Komisji - dodaje.
Większe pole do działania ma nadzorca rynku, który podobnie jak GPW bacznie przygląda się niepożądanym zleceniom. - Problem jest nam dobrze znany. Na GPW zdarzają się "zabawy TKO" i ten proceder nam się nie podoba. Najczęściej próby zniekształcania kursu dotyczą małych spółek o ograniczonej płynności - mówi Łukasz Dajnowicz, rzecznik KPWiG. Zaznacza jednak, że fazy "przed otwarciem i zamknięciem" są przeznaczone do "testowania" rynku i wszystko jest w porządku, gdy to testowanie mieści się w rozsądnych granicach. Czasem jednak granice są przekraczane i wtedy Komisja podejmuje stanowcze działania. - Ostatnio szczególnie uważnie przyglądamy się jednemu inwestorowi, którego działalność skupia się w segmencie małych spółek. W najbliższym czasie skierujemy do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez niego przestępstwa manipulacji- mówi rzecznik. Takie działanie podlega grzywnie do 5 mln zł lub karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Pod lupą nadzorcy jest także kilku inwestorów z rynku terminowego.
O fixingu i przyjmowaniu zleceń
