Ustawa refundacyjna mocno uderza w hurtowników leków

Sprawdziliśmy, jak Pelion, Neuca i Farmacol radzą sobie na kurczącym się rynku farmaceutycznym oraz jak przygotowują się do dalszych obniżek marż handlowych na leki w przyszłym roku.

Nowa ustawa refundacyjna, obowiązująca od początku tego roku, obniżyła marżę hurtową na leki refundowane z 9,8 proc. do 7 proc. W przyszłym roku?spadnie ona do 6 proc., a w 2014 r. do 5 proc. Pelion, jeden z trzech największych hurtowników leków w Polsce, podkreśla, że w efekcie tych zmian cała branża tylko w 2013 roku będzie musiała zmniejszyć koszty o ok. 140 mln zł.

Pelion obciążony aptekami

Jak hurtownicy będą sobie radzić z ustawowym zmniejszeniem marży? – Podwyższą ceny leków bez recepty lub poszukają oszczędności wewnątrz grupy – mówi Marek Czachor, analityk Erste Securities. Pelion, największy pod względem przychodów polski dystrybutor farmaceutyków, stara się zmniejszyć koszty, przeprowadzając redukcje etatów i optymalizując efektywność segmentu hurtowego. – Przyszły rok może być dla Pelionu trudny, ale zarząd zdaje sobie z tego sprawę i podjął kroki wyprzedzające. Efekty tych działań powinny być widoczne w przyszłym roku – ocenia Kamil Czapnik, analityk AmerBrokers.

Po wynikach spółek widać, że spadek rynku najbardziej dotyka właśnie Pelion, który ma własne apteki. Obniżenie marż najmocniej uderza w placówki mające wysokie koszty. Stają się one nierentowne, przez co kupują mniej towaru. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na spadające obroty aptek jest zakaz reklamy wprowadzony przez ustawę. – W przypadku Pelionu istnieje ryzyko związane z handlem lekami do szpitali, co stanowi prawie 20 proc. obrotów spółki. Niektóre ośrodki mają problemy z płynnością, więc należności do Pelionu mogą spływać z opóźnieniem – dodaje Czachor. – Rynek farmaceutyczny kurczy się i ważnym czynnikiem jest wielkość własnych sieci detalicznych, które ciążą na wynikach dystrybutorów. Największą ma Pelion i jego straty z tego powodu mogą być najwyższe – mówi Tomasz Sokołowski, analityk DM BZ WBK.

Neuca podnosi prognozy

W trudnym otoczeniu rynkowym kursy akcji hurtowników zachowują się różnie. Neuki znajduje się w rocznym trendzie wzrostowym, Farmacolu rośnie od połowy tego roku, a Pelionu spada. – Neuca jest bardzo dobrze zarządzana, podjęła wcześniej środki restrukturyzacyjne. Zwiększyła efektywność logistyki, co spowodowało obniżkę kosztów. Poprawiła przepływy pieniężne i stara się utrzymywać marże i nie wdawać w wojnę cenową. Teraz widoczne są efekty – mówi Czapnik. W ciągu trzech kwartałów Neuca zarobiła prawie 51 mln zł, mimo że koszty restrukturyzacji w tym czasie wyniosły 7,4 mln zł. Zarząd podniósł prognozę tegorocznego zysku netto z 60 mln zł do 70 mln zł. – Wygląda więc na to, że Neuca jest na razie wygraną zamieszania na rynku farmaceutycznym. Jeśli spółce uda się zrealizować tegoroczną prognozę i przyszły rok będzie dla niej dobry, dalsza zwyżka kursu jest prawdopodobna – dodaje analityk AmerBrokers. – Jednak w przyszłym roku to Neuca może mieć największe problemy, ponieważ ma największy udział hurtu w strukturze przychodów – mówi Marek Czachor.

Farmacol z potencjałem

Uznanie w oczach analityków zyskał Farmacol. DM BZ WBK podniósł w tym tygodniu cenę docelową dla akcji tej spółki z 36 zł do 45 zł i nadal zaleca ich kupno. – Głównym tego powodem były wyniki. W ciągu trzech kwartałów Farmacol wypracował 174 mln zł przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. To o 48 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2011 r. W samym III kwartale przychody Farmacolu wzrosły o 4,9 proc., do 1,294 mld zł, kiedy rynek skurczył się o ok. 6?proc. – mówi Sokołowski.

W ciągu trzech kwartałów zysk netto Farmacolu wyniósł 60,7 mln zł, o 40 proc. więcej niż przed rokiem. Warto zaznaczyć, że wynik ten obciążył odpis w wysokości 8,4 mln zł aktualizujący wartość firmy zależnej. – Farmacol ma najlepszą sytuację bilansową, wyraźnie zmniejszył zapasy i należności oraz, w przeciwieństwie do Pelionu i Neuki, ma gotówkę. Jego siłą jest mniejsza ekspozycja na segment hurtowy – dodaje Czachor. Spółka przygotowując się do dalszej obniżki marży szuka oszczędności po stronie kosztowej. Optymalizuje sieć sprzedaży oraz logistykę, która zdaniem analityków jest jedną z najefektywniejszych w branży. Jednak i Farmacol może zanotować spadek obrotów i zysków. – Trudno mówić, o ile zmniejszą się przychody, bo sytuacja prawna jest wyjątkowa i występują duże perturbacje – uważa Kamil Czapnik.

– Z powodu obniżki marży hurtowej na lekach refundowanych wynik na sprzedaży Farmacolu, po uwzględnieniu kosztów sprzedaży i zarządu, w 2013 r. może być niższy o ok. 10 mln zł od tegorocznego, który powinien wynieść 117 mln zł – dodaje Sokołowski. Analitycy Citigroup doceniają Farmacol i podnieśli cenę docelową akcji z 25,3 zł do 42 zł. Utrzymali rekomendację „kupuj".

[email protected]

Łączne przychody trzech największych dystrybutorów leków w Polsce w ubiegłym roku sięgnęły 18 mld zł

Pelion

Zarządzana przez Jacka Szwajcowskiego spółka prowadzi działalność hurtową dla aptek oraz detaliczną i hurtową dla szpitali. Ich wkład w przychody Pelionu to odpowiednio: 52,9 proc., 28,2 proc. i 18,4 proc. Spółka przeprowadziła restrukturyzację odczuwającego największe trudności segmentu detalicznego. Do końca października sprzedała 37 aptek i zlikwidowała 348 etatów. Po trzech kwartałach Pelion miał 4,9 mld zł przychodów (+ 2,4 proc.). Zysk netto spadł o 53 proc., do 17,4 mln zł.

Neuca

Piotr Sucharski, który jest prezesem firmy Neuca, zapowiada, że marki własne tej spółki już w tym roku mogą zanotować zysk netto. Neuca przygotowuje się do obniżek marż. – Za nami proces restrukturyzacji, obejmujący zmiany w logistyce, telemarketingu i sprzedaży mobilnej. Dlatego w przyszłym roku możemy się spodziewać  blisko 20 mln zł oszczędności – mówi Sucharski. Po trzech kwartałach obroty grupy spadły o 11 proc., do 4,2 mld zł. Firma zarobiła 50 mln zł, o 23 mln zł więcej niż przed rokiem.

Farmacol

Kontrolowana przez Andrzeja Olszewskiego i jego żonę spółka w ostatnich tygodniach jest ulubieńcem analityków podnoszących jej wycenę. Ich zdanie podzielają również inwestorzy, o czym świadczy 54-proc. wzrost kursu akcji Farmacolu w ciągu minionych trzech miesięcy. Po trzech kwartałach spółka miała 3,6 mld zł przychodów wobec 3,8 mld zł rok temu. Dzięki zmniejszeniu kosztów przez optymalizację sieci sprzedaży i logistyki zysk netto wzrósł o 17 mln zł do 61 mln zł.

Opinia

Monika Stefańczyk, analityk farmaceutyczny, PMR Consulting

Przyczyną kurczenia się rynku farmaceutycznego jest ustawa refundacyjna, która wprowadziła obniżenie marż na leki refundowane, zakaz ich promocji oraz zakaz reklamy aptek. Kolejne przyczyny to usunięcie wielu leków z refundacji oraz osłabienie gospodarcze, które wpływa na wydatki pacjentów i NFZ. Tegoroczna obniżka marży hurtowej na lekach refundowanych z 9,8 proc. do 7 proc. wpłynęła negatywnie na wielu graczy, nie tylko małe hurtownie, ale i tych najsilniejszych. W przypadku większości z nich przychody po trzech kwartałach roku spadły lub nieznacznie wzrosły wobec ubiegłego roku. Warto zauważyć, że zyski netto rosły, co wiąże się z licznymi zmianami, jakie wprowadziły firmy. W przyszłym roku sztywna marża hurtowa na leki refundowane spadnie o 2,91 pkt proc., do 6 proc. Dla hurtowników nie będzie to łatwe, ale dużych spadków sprzedaży nie będzie. Jest szansa na odbicie. Firmy będą odnajdywać się w nowej rzeczywistości.