Zmiany w prawie: Rynek rozczarowany propozycją KNF

KNF zapowiedziała, że chce ograniczenia katalogu podmiotów, które mogą zarządzać portfelami funduszy inwestycyjnych. Zmiana dotychczasowych regulacji dotknęłaby serwiserów funduszy wierzytelności. Branża TFI ostrzega, że część funduszy musiałaby zostać zlikwidowana. – Skutkiem realizacji postulatu UKNF byłaby w szczególności likwidacja lub co najmniej obniżenie rentowności prawidłowo funkcjonujących podmiotów oraz pogorszenie perspektyw inwestycyjnych na rynku wierzytelności przeterminowanych, przekładając się na zmniejszenie jego płynności – przekonuje Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych. – Skutki byłyby więc odczuwalne również dla sektora bankowego, który jest szczególnie zainteresowany efektywnym systemem zarządzania wierzytelnościami przeterminowanymi, których ogromna część trafia do funduszy sekurytyzacyjnych – zauważa Czugan. Prezes ZPF ostrzega, że proponowana przez KNF zmiana oznacza de facto całkowite przekształcenie obecnie funkcjonującego modelu zarządzania portfelami wierzytelności i w związku z tym wystąpią choćby przejściowe nieprawidłowości w procesach zarządzania wierzytelnościami. Z kolei fundusze sekurytyzacyjne mogą zostać zmuszone do sprzedaży wierzytelności. – Usunięcie z rynku podmiotów licencjonowanych doprowadzi w praktyce do deregulacji rynku oraz odejścia od wysokich i sprawdzonych standardów obsługi osób zadłużonych, czyli odniesie skutek odwrotny do założonego przez UKNF. Zniweczy to kilkuletni okres kosztownego i pracochłonnego wdrażania zmian w modelu funkcjonowania rynku – twierdzi Czugan. Prezes ZPF zwraca uwagę, że portfele wierzytelności to aktywa o niskim stopniu płynności. – W związku z tym inwestorzy funduszy sekurytyzacyjnych wobec zmieniającego się otoczenia prawnego nie mają możliwości automatycznego lub szybkiego wyjścia z inwestycji, np. poprzez sprzedaż portfeli wierzytelności – podkreśla Czugan.

Propozycja UKNF dla podmiotów zarządzających wierzytelnościami oznaczałaby konieczność uzyskania zezwolenia na działalność w charakterze TFI, przy czym – według ZPF – biorąc pod uwagę aktualny status, zakres działalności i skalę, w tym międzynarodową, największych podmiotów, takie „przekształcenie" mogłoby nie być prawnie możliwe czy ekonomicznie uzasadnione. – Podmioty te musiałyby dostosować swoje struktury do działania jako zarządzający funduszami, co nie zawsze byłoby możliwe do realizacji, a w konsekwencji mogłoby oznaczać wycofanie takich podmiotów z rynku polskiego do innych, bardziej otwartych jurysdykcji – ocenia Czugan. Obecnie zezwolenie KNF mają 42 podmioty będące kancelariami lub firmami windykacyjnymi, które przez proponowaną zmianę zostałyby pozbawione zarządzania wierzytelnościami o wartości około 9 mld zł aktywów netto. – Wedle naszej wiedzy obecnie żadne z TFI zarządzających niestandaryzowanym sekurytyzacyjnym funduszem zamkniętym (około 40 TFI) nie prowadzi samodzielnie działań windykacyjnych, więc w przypadku wejścia zmiany w życie TFI musiałyby poddać się ogromnej reorganizacji, tworząc nowe struktury, i przekształcać się de facto w firmy windykacyjne z zachowaniem obecnych dziś na rynków standardów – zauważa Czugan. Tymczasem, jak pisze KNF, w przeszłości dochodziło do nieprawidłowości, „które z punktu widzenia bezpieczeństwa i stabilności rynku finansowego nie mogą być akceptowane". Jak podano, ujawnione przypadki, w których znaczne straty zostały poniesione przez inwestorów, można wiązać m.in. z praktykami w zakresie powierzania zarządzania portfelami funduszy inwestycyjnych innym podmiotom. KNF do stanowczego zacieśnienia kręgu podmiotów mogących zarządzać portfelami funduszy skłoniła m.in. afera GetBacku. Jak przyznają przedstawiciele TFI, między środowiskiem funduszy a KNF trwają obecnie rozmowy w tej sprawie. paan