Otoczenie sprzyja Orlenowi i Lotosowi, PGNIG nie mogło skorzystać z taniejącego gazu

Wszystko wskazuje na to, że PKN Orlen i Grupa Lotos działają teraz w znacznie bardziej sprzyjających warunkach rynkowych niż pod koniec 2009 r.

A biznes rafineryjny, z którego czerpią największe zyski, stał się bardziej opłacalny. Orlen wraz z KGHM mogą wykazać na poziomie operacyjnym wynik za drugi kwartał najlepszy spośród spółek WIG20.

Dla Orlenu i Lotosu rosnące ceny ropy w tym roku (o 2 dolary w stosunku do średniej ceny w IV kwartale 2009 r.) mają duże znaczenie, bo korzystnie wpływają na rentowność produkcji rafineryjnej. Ponad pół roku temu dwaj polscy producenci paliwa narzekali przede wszystkim na niskie marże rafineryjne i słaby dyferencjał ropy.

To dwa główne czynniki – obok kursu walutowego – wpływające na opłacalność przerobu surowca, czyli zyski rafinerii. W ostatnim kwartale 2009 r. różnica między ceną ropy Brent i Ural, którą wykorzystują zakłady w Gdańsku i Płocku, wyniosła zaledwie 0,3 –0,9 dolara na baryłce. Natomiast marża spadła poniżej dolara na baryłce. Ale początek tego roku i drugi kwartał były już znacznie korzystniejsze. Analitycy szacują, że marża wynosi nawet ponad 4 dolary na baryłce przerobionej ropy i choć jest niższa od rekordowej z końca 2008 r. (6,5 dol.), to znacząco poprawiła wyniki z działalności operacyjnej. Podobnie dyferencjał, który sięga nawet 1,8 dolara na baryłce.

Stąd optymistyczne zapowiedzi analityków, którzy przewidują, że tak PKN Orlen, jak Grupa Lotos w raporcie za drugi kwartał mogą wykazać bardzo dobre wyniki z działalności operacyjnej. Według DM BZ WBK wynik operacyjny Orlenu wyniósł w zeszłym kwartale 1,16 mld zł, co oznacza niemal podwojenie w porównaniu z wynikiem sprzed roku. Dla Lotosu prognoza na działalności operacyjnej to ok. 223 mln zł, czyli o o połowę więcej niż w drugim kwartale 2009r.

Wyniki netto nie będą jednak rekordowe. Według szacunków DM BZ WBK zysk netto PKN Orlen wyniósł w drugim kwartale ponad 400 mln zł, natomiast Lotos poniósł stratę – ponad 0,6 mld zł. (Powód straty to rewaluacja kredytu zaciągniętego w dolarach przez tę spółkę na modernizację rafinerii.)

Sytuacja na rynku ropy istotnie wpływa na wyniki PGNiG, największej firmy z branży gazowniczej, choć zawsze z pewnym opóźnieniem. Drugorzędne znaczenie dla PGNiG ma cena gazu na rynku europejskim, bo firma importuje większość potrzebnego w kraju gazu, którego koszty kalkulowane są właśnie w odniesieniu do notowań ropy i produktów ropopochodnych dziewięć miesięcy wstecz. W efekcie PGNiG nie mogło – jak inne firmy z branży gazowej w Europie – skorzystać na spadku notowań gazu.

Polska firma liczyła jeszcze, że zdoła uzgodnić ze swoim głównym partnerem – rosyjskim Gazpromem – zmianę formuły cenowej, tak by uwzględniała właśnie bieżące giełdowe ceny gazu. Dzięki takiemu posunięciu – a Rosjanie zgodzili się na to w kontraktach z niemieckim E.ON, GDF i włoskim ENI – PGNiG mogłoby zaoszczędzić nawet ok. 80 mln dolarów rocznie. Tak się jednak nie stanie, bo pomimo licznych zapowiedzi nie ma nadal podpisanego międzyrządowego polsko-rosyjskiego porozumienia gazowego.

W tym roku polska spółka musi więcej wydać na zakup gazu za granicą niż w ubiegłym, bo teraz wylicza cenę gazu z importu według ropy, która w trzecim kwartale 2009 r. podrożała. I tak też będzie w tym i kolejnych kwartałach.

Według analityków gaz rosyjski, jaki kupuje PGNiG, podrożał do nawet 330 dol. za 1000 m sześc. w drugim kwartale tego roku, podczas gdy jesienią 2009 r. kosztował ok. 240–260 dolarów. Przewidywania na kolejne kwartały są jeszcze mniej korzystne – gaz z importu będzie kosztował nawet ponad 350 dolarów. Rocznie gazowa spółka sprowadza do kraju ponad 9 mld m sześc. gazu.