Branża samochodowa przyspieszyła, ale koszty mocno jej ciążą

Krajowi producenci części i komponentów samochodowych będący dostawcami koncernów motoryzacyjnych skorzystali z poprawy sytuacji w przemyśle. Wyzwań jednak nie brakuje.

Branża motoryzacyjna wróciła do normalności. Poddostawcy części i komponentów mogą liczyć na większą stabilność zamówień.

Lepsze wyniki

Trwająca od końca ubiegłego roku poprawa dostępności surowców i komponentów przełożyła się na wzrost produkcji pojazdów. Wielu producentów samochodów wciąż nadrabiało zaległości po pandemii. – Rosnąca produkcja pojazdów to jednoczesny wzrost popytu na części samochodowe. Dodatkowo wzrost popytu na części wynika ze zmian regulacyjnych, zwiększających nadzór i wymagania badań technicznych pojazdów. A rosnące ceny pojazdów spowalniają proces odmładzania parku samochodowego, na czym korzystają rynek wtórny i dział części zamiennych – wskazuje Piotr Krzysztofik, analityk sektorowy PKO BP.

Jednocześnie utrzymuje się popyt na nowe auta w Europie. W okresie trzech kwartałów w całej Unii Europejskiej zarejestrowano 7,9 mln samochodów osobowych, czyli o 16,9 proc. więcej niż w poprzednim roku. Poprawę odnotowały wszystkie liczące się rynki w Europie.

Beneficjentami poprawy sytuacji są krajowi produkcji komponentów części samochodowych, czego potwierdzeniem są ich poprawiające się wyniki finansowe. – W I połowie 2023 r. w segmencie produkcji części i akcesoriów do pojazdów produkcja wzrosła o 20 proc. względem analogicznego okresu 2022 r., co przy utrzymaniu dyscypliny kosztów przełożyło się na duży wzrost wyniku finansowego (2,5 mld zł vs 0,8 mld zł rok wcześniej) i dwukrotne zwiększenie rentowności sprzedaży – zwraca uwagę ekspert.

Zamówień nie brakuje

Dzięki ożywieniu na rynku samochodowym wynikającemu z nadrabiania zaległości produkcyjnych przez koncerny samochodowe na brak zamówień nie mogą narzekać rodzimi producenci części i komponentów będący dostawcami koncernów motoryzacyjnych. – Perspektywy motoryzacji w naszej grupie znacząco się poprawiły. W 2023 r. rynek nowych samochodów wrócił do normalności. Producenci znów muszą oferować rabaty, by przyciągnąć klientów na nowe samochody. Znów lepiej sprzedają się tańsze modele. Dla nas jednak liczy się to, że produkcja nowych aut powróciła na wyższy poziomy. Tak zwany segment automotive będzie w coraz większym stopniu kontrybuował do wyników grupy, co widać po ostatnich kwartałach – podkreśla Wojciech Kowalczyk, szef Boryszewa.

Ocenia, że motoryzacja to dla Grupy Boryszew perspektywiczny biznes, zwłaszcza jeśli chodzi o produkcję przewodów klimatyzacyjnych m.in. do samochodów elektrycznych. – W tym roku pozyskaliśmy zamówienia na kwotę ponad 700 mln euro, których realizacja rozpocznie się w latach 2024–2025. To kontrakty sięgające nawet do 2035 r. Aktualnie realizujemy produkcję pod zamówienie pozyskane w ostatnich dwóch lata o wartości sprzedaży ponad 1,3 mld zł. Jeśli chodzi o nowo pozyskane zamówienia, to ponad 70 proc. przypada na auta elektryczne i hybrydowe. Obecnie w strukturze naszej sprzedaży skierowanej do producentów samochodów pojazdy te stanowią ok. 30 proc. udziału – wyjaśnia. W perspektywie trzech–czterech lat spodziewa się przejścia wyłącznie na kontrakty realizowane pod produkcję samochodów elektrycznych.

Jego zdaniem komponenty do aut elektrycznych będą motorem wzrostu branży. Ma to związek z inwestycjami koncernów samochodowych w rozbudowę nowych mocy w zakresie produkcji aut elektrycznych. Zwraca uwagę, że branżę dostawców części samochodowych czekają duże wyzwania. Największe z nich będą mieli dostawcy, którzy byli nastawieni na produkcję elementów wykorzystywanych wyłącznie w pojazdach spalinowych, którzy wciąż stanowią o sile rynku.

Równie pozytywne sygnały płyną od innych krajowych producentów, choć nie brakuje wśród nich obaw o popyt w związku z m.in. niepewną sytuacją gospodarczą i związanych z presją płac czy mocniejszą krajową walutą. – Wydaje się, że przyszły rok będzie trudniejszy. Panuje duża niepewność wśród naszych klientów. Będziemy chcieli powalczyć o utrzymanie marż przy niższych przychodach, działając w trudnych warunkach, przy rosnących kosztach wynagrodzeń i umacniającym się złotym. Ten ostatni czynnik jest dla nas istotny z uwagi na dużą ekspozycję na eksport – wyjaśnia Piotr Szamburski, prezes Sanok RC.

Koszty dużym problemem

Z najnowszego badania Santander Bank Polska wynika, że rodzime firmy produkujące części na potrzeby fabryk samochodowych mają spory problem z utrzymaniem rentowności, zwłaszcza w sytuacji gdy ich możliwości przenoszenia na odbiorców są ograniczone. Tylko ponad jedna trzecia firm w I połowie roku zanotowała poprawę w tym aspekcie. W przypadku wielu producentów rentowność utrzymuje się na relatywnie na niskim poziomie. Korzyści płynące ze wzrostu produkcji sprzedanej są na ogół niwelowane przez wzrost kosztów operacyjnych. Jak zauważają eksperci, sytuację w branży pogorszyły ubiegłoroczne zwyżki kosztów energii i kluczowych surowców, które także w 2023 r. utrzymują się na stosunkowo wysokich poziomach. Wyzwaniem jest także presja na wzrost wynagrodzeń.

Mimo wielu wyzwań dla branży Krzysztofik widzi także szansę na poprawę sytuacji rodzimych firm. – Krajowy przemysł motoryzacyjny może być beneficjentem zmian dokonujących się obecnie w światowej gospodarce. Położenie geograficzne i wysoka jakość produkcji dają szanse na wykorzystanie trendu regionalizacji produkcji i wzmocnienie pozycji krajowych przedsiębiorstw w łańcuch dostaw. Ponieważ coraz istotniejsze na rynku staje się obniżanie śladu węglowego, fabryki muszą w coraz większym stopniu charakteryzować się zrównoważoną produkcją – mówi.

Przemysł motoryzacyjny wszedł na wyższe obroty

Parkiet

W 2023 r. polski przemysł motoryzacyjny, który nastawiony jest głównie na eksport, wyraźnie przyspieszył po kilku latach słabości wywołanych kolejnymi kryzysami. W ostatnich latach wyzwaniem dla sektora były zakłócenia w łańcuchach dostaw wywołane przez pandemię i wybuch wojny w Ukrainie. Ograniczona dostępność półprzewodników i innych komponentów niezbędnych do produkcji miała negatywne przełożenie na produkcję nowych samochodów, która załamała się w 2020 r. Kryzys spowodował postoje produkcyjne w wielu fabrykach samochodów, wywołując szok podaży na rynku nowych aut. Negatywne skutki odczuli także krajowi poddostawcy części i komponentów.

Wyraźne pozytywne trendy w krajowym przemyśle motoryzacyjnym pojawiły się już w 2022 r. Produkcja sprzedana w grupie produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep osiągnęła rekordowe 206,5 mld zł, co oznacza wzrost o 24 proc. wobec poprzedniego roku. Z kolei w trzech kwartałach 2023 r. wyprodukowano towary o wartości 174,6 mld zł, co oznacza poprawę rok do roku o 18,7 proc. Jeszcze dwa lata temu taki wynik nie był możliwy do osiągnięcia w ciągu całego roku.

W 2022 r. eksport produktów przemysłu motoryzacyjnego z Polski zanotował rekordowy wynik 38,4 mld euro, co oznacza wzrost rok do roku o ponad 14 proc. Największa część przypadła producentom podzespołów, części i akcesoriów, których sprzedaż zagraniczna wyniosła łącznie 27,5 mld euro, o 18 proc. więcej niż w 2021 r. W I połowie 2023 r. wartość eksportu wzrosła rok do roku o 28,6 proc. i wyniosła 23,7 mld euro, z czego 16,6 mld euro stanowiła sprzedaż podzespołów, części i akcesoriów.