Koncern AMC powstał formalnie w 1954 roku z połączenia przedsiębiorstw Nash-Kelvinator oraz Hudson Motor. By prześledzić same początki, należy jednak cofnąć się do 1897 roku, kiedy to niejaki Thomas Jeffery zbudował swój pierwszy prototyp samochodu. Trzy lata później stał się właścicielem dawnej fabryki rowerów, gdzie po odpowiedniej modernizacji w 1902 roku uruchomił produkcję aut marki Rambler.
Tu ciekawostka. Choć prekursorem seryjnego, masowego wytwarzania samochodów wydaje się często Henry Ford, w rzeczywistości nie był on wcale pierwszy. Wcześniej tak zaczął pracować Oldsmobile, a rok po nim właśnie Rambler. Ford był trzeci, ale udoskonalił tę metodę najlepiej (a w zasadzie wciąż ją udoskonalał, na bieżąco) i dzięki modelowi T podbił rynek.
Z taśm produkcyjnych zjeżdżało ponad 1500 egzemplarzy ramblerów rocznie. Przedsiębiorstwo rozwijało się bardzo dobrze. Po śmierci założyciela przejął je jego syn, Charles Jeffery, i zmienił nazwę marki na Jeffery. Był to 1914 rok, już dwa lata później firma przechodzi do nowego właściciela – Charlesa Williamsa Nasha, który ochrzcił ją Nash Motors. Po połączeniu w 1937 roku ze spółką Kelvinator zrodziła się firma Nash-Kelvinator, ta sama, która po fuzji z Hudson Motor Car Company utworzyła AMC. To łączenie producentów w jeden koncern było jedyną szansą na konkurowanie z wielką trójką amerykańskiej motoryzacji – General Motors, Fordem i Chryslerem. To się przez wiele lat udawało. Ten ostatni z gigantów nabył w końcu AMC, ale były to dopiero lata 80. XX wieku.
Firma AMC pozostawiła po sobie sporo znakomitych samochodów. Dziś chcę wspomnieć o dwóch, skrajnie różnych, ale równie interesujących i cieszących oczy – każdy na swój sposób. Javelin to sportowy muscle car, oferowany tylko jako 2-drzwiowe coupé, napędzane silnikami R6 i V8. Był produkowany w latach 1968–1974. Nie jest u nas często spotykany, ale za oceanem jest w czym wybierać. W jednej z ofert znalazłem egzemplarz z 1972 roku, w dużej mierze oryginalnie zachowany, w bardzo dobrym stanie. 5-litrowy silnik ma moc 150 KM, skrzynia automatyczna. Wyceniono go na około 28 000 dolarów, czyli ponad 110 000 zł.
Z zupełnie innej bajki jest AMC Pacer, kompaktowy samochód rodzinny, dostępny jako 3-drzwiowy hatchback lub 3-drzwiowe kombi. Ciekawe są jego proporcje, z niezbyt długim, ale szerokim niczym Cadillac nadwoziem. Niepozorny i skromny, ale oryginalny w swej stylizacji, dziś robiłby furorę nie tylko wśród hipsterów. Był produkowany od 1975 do 1980 roku. Bardzo ładnie zachowany egzemplarz ze 120-konnym silnikiem 4.2, rocznik 1977, jest dostępny za około 51 000 zł.
