Wskaźniki operacyjne ważne dla inwestorów

Co należy zrobić, aby oszacować wartość firmy i na tej podstawie podjąć decyzję, czy należy kupić czy sprzedać?

Pierwsze, co zwykle przychodzi do głowy, to to, że należy przeprowadzić analizę finansową takiej spółki. I na ten temat informacji oraz publikacji jest mnóstwo. Natomiast czy jest coś jeszcze, co możemy zrobić? Odpowiedź jest jak najbardziej twierdząca! Możemy śledzić dane operacyjne publikowane przez spółki.

1. Co to są dane operacyjne i do czego mogą nam służyć?

Dane operacyjne to informacje publikowane przez spółki, które umożliwiają nam większy wgląd w sytuację firmy niż standardowe dane ze sprawozdania finansowego. Mogą być one publikowane razem z danymi finansowymi, np. kwartalnymi, lub też częściej, np. co miesiąc. Co bardzo istotne, śledzenie tych danych pozwala nam zwykle na lepszą ocenę aktualnej sytuacji spółki. Dodatkowo często stanowią dobrą podstawę do sporządzenia przybliżonej prognozy wyników na najbliższe okresy. Dane operacyjne mogą z wyprzedzeniem zasygnalizować nam, że w spółce, choć obecnie jest dobrze, to jednak sytuacja zaczyna się pogarszać lub odwrotnie – do tej pory było słabo, a teraz zaczyna się poprawiać.

2. Jakie dane operacyjne publikują spółki?

Skoro wiemy, do czego mogą służyć dane operacyjne, spójrzmy na trzy konkretne przykłady. Jeśli ktoś śledzi branżę deweloperów mieszkaniowych, to takimi danymi operacyjnymi będą np. liczba sprzedanych w danym okresie mieszkań oraz liczba przekazanych mieszkań. Informacje te powinniśmy porównać z analogicznym okresem roku poprzedniego lub poprzednim okresem. Liczba przekazanych mieszkań pozwala nam oszacować przychód spółki (zgodnie z zasadami rachunkowości przychód ze sprzedaży mieszkania deweloper księguje w momencie przekazania kluczy klientowi, czyli przekazania lokalu). Z kolei liczba sprzedanych mieszkań informuje nas po pierwsze o potencjale przekazań w przyszłości, po drugie o atrakcyjności aktualnych projektów dewelopera. Jeśli z kolei zbierzemy dane dla największych deweloperów, to możemy z tego jeszcze wywnioskować co nieco o sile popytu na nowe lokale.

W branży handlowej takimi istotnymi danymi operacyjnymi są np. sprzedaż porównywalna (czyli sprzedaż w sklepach, które działają powyżej roku), co ma znaczenie w przypadku firm zwiększających liczbę sklepów (bo porównanie sprzedaży w sklepie otwartym trzy miesiące temu a tym działającym półtora roku jest przecież nieadekwatne). Wskaźnik ten pozwala więc zobaczyć, czy łączna sprzedaż widoczna w sprawozdaniu finansowym to wynik zwiększania liczby sklepów czy wzrostu sprzedaży w dotychczasowych punktach. Z kolei informacje dotyczące sprzedaży w danym miesiącu pozwalają na oszacowanie przychodów w danym kwartale jeszcze przed oficjalną publikacją danych.

W przypadku branży wydobywczej możemy mieć styczność z takimi informacjami jak poziom wydobycia czy produkcji danego surowca. Poziom sprzedaży zależy bowiem od ceny surowca i poziomu produkcji, a ten z kolei od wielkości wydobycia. Jeśli spółka ma problem ze zwiększeniem wydobycia, to trudno oczekiwać, aby mogła pokazać wyraźny wzrost przychodów (no, chyba że ceny poszybowały w górę, ale to czynnik niezależny od spółki).

3. Z czego wynika taka różnorodność tych wskaźników?

Jak widać na powyższych trzech przykładach, dane operacyjne, jakie możemy spotkać, są bardzo różne. Nie jest to specjalnym zaskoczeniem. Musimy pamiętać, że spółki należą do różnych branż, a każda z nich może mieć zupełnie inną charakterystykę. Niektóre branże mają część punktów wspólnych, np. deweloperzy mieszkaniowi i komercyjni, spółki odzieżowe i handlowe spożywcze. Najczęściej jednak każdy sektor ma swoją specyfikę, a dodatkowo spółki także mogą mieć bardzo indywidualną charakterystykę.

4. Jakie wskaźniki są najbardziej charakterystyczne dla poszczególnych branż?

Trudno wymienić wszystkie możliwe wskaźniki, ale poniżej prezentujemy krótki wykaz niektórych najczęściej spotykanych:

Branża deweloperska – liczba sprzedanych i przekazanych mieszkań, poziom marży na projekcie, komercjalizacja obiektu (w przypadku deweloperów komercyjnych)

Branża wydobywcza – poziom wydobycia, poziom produkcji

Branża handlowa – przychody miesięczne, przychody porównywalne, marża brutto na sprzedaży, liczba nowych sklepów

Branża gier – liczba sprzedanych gier w danym okresie

Branża paliwowa – modelowa marża rafineryjna

Branża przemysłowa – wykorzystanie mocy produkcyjnych

Pamiętajmy jednak, że są też elementy nie tak łatwo uchwytne. Weźmy np. branżę budowlaną. Tu kluczowe znaczenie ma, jakie kontrakty realizuje spółka. Czy wzrost kosztów np. surowców (cement, kruszywo) może być przełożony na klienta czy nie.

5. Czy w ramach poszczególnych branż należy analizować podobne wskaźniki?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jeśli porównujemy dwie spółki z tej samej branży, to pytanie, na ile podobny mają model biznesowy. I tak np. porównywanie deweloperów mieszkaniowych jest dość proste i zasadne. Ale już np. w ramach spółek IT ze względu na ich zróżnicowanie operowanie tym samym wskaźnikiem może być mylące. ¶