Koncern chce się rozwijać na globalnym rynku

Dla płockiej grupy krajowe podwórko już od dłuższego czasu jest za małe. Przejęcia i nowe inwestycje w Czechach, Niemczech, Kanadzie i na Litwie należą do jej kluczowych zagranicznych przedsięwzięć.

GG Parkiet

Pozycja konkurencyjna grupy PKN ORLEN na europejskim rynku od lat systematycznie rośnie. Istotne znaczenie mają tu zarówno przejęcia, jak i inwestycje organiczne. W efekcie, działalność koncernu poza Polską jest coraz bardziej widoczna z perspektywy nie tylko krajowych, ale i zagranicznych firm.

Regionalne rafinerie

Należy zwrócić uwagę zwłaszcza na aktywność rafinerii w Czechach i na Litwie. Płocki koncern kontrolny pakiet akcji czeskiego Unipetrolu nabył w 2005 r. Do Unipetrolu należą dwie rafinerie. Jedna o mocach wynoszących 5,4 mln ton ropy rocznie znajduje się w Litvinovie, a druga o mocach 3,3 mln ton jest zlokalizowana w Kralupach. Dzięki nim grupa ma silną pozycję w regionie nie tylko w produkcji paliw, ale i petrochemikaliów. W Czechach wytwarza się m.in. duże ilości olefin, poliolefin, benzenu, tworzyw i nawozów.

Do Unipetrolu należy też firma Spolana, jedyny na czeskim rynku producent polichlorku winylu i kaprolaktamu. Wraz z Anwilem posiada instalacje o łącznych zdolnościach wytwórczych 475 tys. ton polichlorku winylu na rok. Grupa dysponuje też blokami energetycznymi w Litvinovie, Spolanie, Kolinie i Pardubicach. W 2018 r. grupa ORLEN zainwestowała nad Wełtawą 1,4 mld zł. W tym roku wydatki będą nieco mniejsze, co związane jest z końcowym etapem realizacji jednego z dużych projektów.

Od 2006 r. płocki koncern jest właścicielem rafinerii w litewskich Możejkach. W kolejnych latach przynosiła ona straty w związku z niskimi marżami rafineryjnymi i niekorzystnymi warunkami działania na lokalnym rynku. Ostatnio sytuacja się jednak istotnie poprawiła. W ubiegłym roku rozpoczęto odbudowę torów na trasie z Możejek do łotewskiego Renge. Tym samym poprawią się możliwości transportu paliw z litewskiej rafinerii w kierunku północnym. Zawarto też porozumienie z Kolejami Litewskimi, dzięki czemu wzrosną przewozy produktów w stronę granicy z Polską.

Niezależnie od tego ORLEN rozwija działalność samych Możejek. Obecnie trwa budowa instalacji PPF Spliter, która pozwoli na wytwarzanie propylenu, pierwszego produktu petrochemicznego w tym zakładzie. Jego produkcja powinna ruszyć jeszcze w tym roku. Drugim, na razie rozważanym, projektem jest budowa instalacji tzw. hydrokrakingu pozostałości próżniowej. Zadaniem ewentualnej inwestycji byłoby zwiększenie uzysku wysokomarżowych produktów kosztem ciężkiego oleju opałowego. Obecnie trwają analizy dotyczące zakupu licencji i przygotowania projektu bazowego. W ubiegłym roku ORLEN zainwestował na Litwie 300 mln zł. W tym roku będzie to podobna kwota.

Zakup zagranicznych rafinerii spowodował, że ORLEN stał się znaczącym światowym konsumentem ropy. Historycznie spółka surowiec importowała już m.in. z Angoli, Arabii Saudyjskiej, Azerbejdżanu, Iraku, Kazachstanu, Nigerii, Norwegii, USA, Wenezueli i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Postępująca ekspansja

Produkty wytwarzane w grupie były w ubiegłym roku sprzedawane do ponad 90 państw na całym świecie. Zdecydowanie najwięcej trafiało ich na rynek polski, następnie niemiecki, czeski i krajów nadbałtyckich. Kilkanaście procent w całości sprzedaży miały pozostałe kraje, przy czym wśród nich największą sprzedaż realizowano do klientów ze Szwajcarii, Ukrainy, Węgier, Słowacji, Wielkiej Brytanii, Holandii, Kanady i Austrii.

W wielu segmentach rynku znaczenie poszczególnych państw było różne. Na przykład hurtową sprzedaż produktów rafineryjnych grupa prowadzi głównie na terenie Polski, Czech, Niemiec, Słowacji, Węgier, Austrii, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Ukrainy oraz drogą morską do terminali przeładunkowych Europy Zachodniej. Z kolei zależny Anwil jeszcze niedawno informował o eksporcie do około 40 krajów nie tylko w Europie (Niemcy, Wielka Brytania, Skandynawia), ale i dalej, m.in. do Turcji, Peru czy Trinidadu i Tobago. ORLEN jest też dużym eksporterem asfaltów. W 2018 r. osiągnął najwyższą ich sprzedaż w historii, do czego przyczyniły się rynki zagraniczne. Asfalty koncernu trafiły do 44 krajów.

Płocki koncern jest dziś największym graczem na czeskim rynku detalicznej sprzedaży paliw silnikowych. Na koniec marca pod marką Benzina działało 412 stacji. Po ponad 30 latach Benzina wróciła też na Słowację. Pierwsza stacja pod tym szyldem rozpoczęła działalność w połowie kwietnia. Jeszcze w tym roku na Słowacji ma się pojawić dziesięć stacji z logo czerwonego konika morskiego. Marka Benzina powstała w 1953 r., jeszcze w Czechosłowacji, i zastąpiła logo z nazwą Benzinol stosowaną od 1949 r.

Od 2003 r. ORLEN obecny jest na rynku detalicznej sprzedaży paliw w Niemczech. To wówczas kupił sieć stacji w północnych landach. Zdobywszy przyczółek, systematycznie rozbudowywał i unowocześniał swoje obiekty. W rezultacie na koniec marca br. miał 583 stacje funkcjonujące pod logo Star. Dziś skutecznie konkurują one m.in. z liderami niemieckiego rynku, czyli sieciami Aral i Shell.

Wszystkie zrealizowane i planowane przedsięwzięcia powodują, że dla rafineryjno-paliwowej grupy krajowy rynek staje się za mały. To zmusza ją do większej aktywności nie tylko w obszarze posiadanych aktywów i wytwarzanych produktów, ale i działań marketingowych, w tym sponsoringowych. Spółka od początku roku jest oficjalnym partnerem zespołu Formuły 1 Rokit Williams Racing. W związku z tym logotyp grupy ORLEN znajdzie się na bolidach i kombinezonach zawodników występujących w najbardziej prestiżowych i najpopularniejszych wyścigach świata. Zarząd tłumaczy, że dbając o budowę międzynarodowej pozycji przedsiębiorstwa, musi poszukiwać również globalnych kanałów komunikacji.

Temu celowi służy też program wspierania najlepszych polskich lekkoatletów. Marcowy sukces polskiej reprezentacji lekkoatletów na halowych mistrzostwach Europy w Glasgow, którym było zwycięstwo w klasyfikacji generalnej m.in. dzięki zdobyciu pięciu złotych medali, stał się przy okazji początkiem realizacji wcześniejszych zapowiedzi o poszerzeniu grupy sportowców sponsorowanych przez ORLEN.

Partnerem publikacji jest PKN ORLEN