Według niektórych określana jest jako rewolucja, ale przy dobrym zaplanowaniu prac i skrupulatnym przygotowaniu się do tego obowiązku wprowadzenie standardów Jednolitego Europejskiego Formatu Raportowania (ESEF) można by ją określić łagodniej – ewolucją.
Każda zmiana w przepisach prawnych oznacza dla przedsiębiorców konieczność zapoznania się z nowymi wymogami i zapisami prawnymi oraz wprowadzenia regulacji, które zapewnią właściwe przygotowanie potrzebnych dokumentów. Menedżerowie tworzą wewnętrzne procedury, a pracownicy szukają odpowiedzi na nurtujące pytania związane z nałożonymi obowiązkami. W tym tekście postaram się państwu odpowiedzieć na kilka z nich i podpowiem, co należy przygotować, aby przedsiębiorstwo było gotowe do przygotowania sprawozdania finansowego według standardów ESEF.
Zmiany w raportowaniu tuż-tuż
Regulacja ESEF wnosi istotne zmiany w zakresie tworzenia raportów rocznych spółek giełdowych z rynków regulowanych. Dotychczas spółki musiały udostępniać swoje raporty w postaci PDF, co z informatycznego punktu widzenia nie wymagało korzystania z dedykowanego narzędzia IT. Teraz raporty będą składać się z kilkuwarstwowych plików XBRL lub xHTML. Przygotowanie raportu w formie elektronicznej możliwe jest tylko przy użyciu dedykowanego systemu IT. Dlatego firmy powinny zainteresować się tą tematyką jak najwcześniej i już rozpocząć poszukiwania dostępnych rozwiązań. Dodatkowo nowy format raportowania wymusza na emitentach dokładne odwołanie pozycji swoich raportów z taksonomią, czyli słownika pojęć służących do znakowania danych w sprawozdaniach w standardzie XBRL. Często emitenci będą musieli również rozszerzyć słownik taksonomii o własne pozycje, co wymaga od zespołu raportowania dogłębnej analizy lub wsparcia od firm doradczych. Dlatego przy wyborze oprogramowania warto sprawdzić, czy posiada wbudowany zbiór najnowszych znaczników taksonomii ESEF i czy można je przypisywać do danych w sprawozdaniu finansowym, a sam słownik w prosty sposób uzupełniać o nowe rozszerzenia.
Prace przy raporcie w formacie ESEF
Są różne podejścia do wdrażania zasad ESEF w przedsiębiorstwie. Jeżeli firma zdecyduje się na samodzielne przygotowania sprawozdania finansowego według standardów Jednolitego Europejskiego Formatu Raportowania, to przy wyborze odpowiedniego rozwiązania informatycznego najlepiej zakupić system informatyczny od sprawdzonego dostawcy, który będzie trzymał rękę na pulsie w zakresie wszystkich zmian w regulacji ESEF oraz tych, które pojawią się na polskim gruncie (w zakresie m.in. podpisów pod sprawozdaniem czy dodatkowych reguł walidacyjnych). Warto również przetestować rozwiązanie ESEF od danego producenta, wykorzystując jego wersje demo lub wczytując raport wygenerowany w narzędziu na bramce regulatora (w Polsce taka bramka ma być udostępniona w połowie października).
Najbardziej odpowiednim „ćwiczeniem", które pomoże przy wdrożeniu ESEF w spółce, jest wykonanie znakowania raportu z roku poprzedzającego wejście w życie regulacji (tj. raport za rok 2019). Praca ta nie pójdzie na marne, ponieważ większość danych będziemy mogli wykorzystać w roku kolejnym, a dodatkowo zaawansowane narzędzia dotyczące raportowania w ESEF dostosowane są do „tworzenia raportów w oparciu o rok poprzedni", co umożliwia wykorzystanie taksonomii oraz wyglądu raportu, którą przypisaliśmy do pozycji raportu w roku poprzednim. Mając więc otagowany raport za rok 2019, emitent może w prosty sposób stworzyć raport za rok 2020. Wykorzystując odpowiednie narzędzie, powinien wyłącznie zaktualizować dane w raporcie i ewentualnie otagować nowe pozycje, które pojawiły się w sprawozdaniu.