Rząd za nowymi zasadami nadzoru

Rząd zaakceptował bez zmian projekt ustawy wprowadzającej nowe zasady doboru kadr w najważniejszych spółkach z udziałem Skarbu Państwa

Rada Ministrów zgodziła się, by nadzór nad wszystkimi firmami nieprzeznaczonymi do szybkiej prywatyzacji trafił z poszczególnych resortów do jednego – Ministerstwa Skarbu. Argumentem przemawiającym za takim rozwiązaniem jest rozdzielenie uprawnień właścicielskich od nadzoru nad rynkiem. Rząd zgodził się też na zapis wykluczający związkowców z rad nadzorczych spółek z udziałem państwa.

[srodtytul]Dla kogo komitet[/srodtytul]

Największą innowacją w projekcie ustawy o zasadach wykonywania niektórych uprawnień Skarbu Państwa, bo tak brzmi jej pełna nazwa, jest powołanie Komitetu Nominacyjnego, którego działanie ma służyć podniesieniu jakości nadzoru nad kluczowymi spółkami Skarbu Państwa.

„Chodzi o niewielką grupę podmiotów działających w strategicznych sektorach gospodarki, w których przez dłuższy czas (w niektórych docelowo) uzasadnione jest utrzymanie kontroli Skarbu Państwa” – czytamy w komunikacie po wczorajszym posiedzeniu rządu. Takich spółek ma być maksymalnie 20 – 25, ich listę opracowuje minister skarbu. Prawdopodobnie znajdą się na niej m.in. PKO BP, PZU, PGNiG, PKN Orlen, spółki energetyczne, KGHM. Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych firm, które znajdą się na liście, nie będą podlegać ograniczeniom ustawy kominowej.

Komitet ma udzielać rekomendacji kandydatowi na członka rady nadzorczej. Taka rekomendacja ma być podstawą do rozważenia jego kandydatury przy obsadzeniu stanowiska w radzie. W projekcie ustawy nie określono wszystkich podmiotów, które będą mogły zgłaszać kandydatów na członków komitetu. Jako przykład wskazano ministrów: Skarbu Państwa, gospodarki, finansów, infrastruktury oraz przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

Do komitetu ma wejść dziesięciu członków powoływanych przez premiera, który przy wyborze będzie brał pod uwagę ich wiedzę, doświadczenie i autorytet. Kadencja komitetu będzie trwała pięć lat.

[srodtytul]Poprawa efektywności[/srodtytul]

Nowe zasady nadzoru właścicielskiego mają wejść w życie z początkiem przyszłego roku.

– Celem ustawy jest poprawa efektywności spółek Skarbu Państwa, a nie tworzenie narodowych czempionów. Jeśli przy okazji w efekcie naszych działań wyłoni się taki czempion regionalny lub europejski, to świetnie – uważa Jan Krzysztof Bielecki, szef Rady Gospodarczej przy premierze, która opracowała przepisy zmieniające sposób mianowania władz w wybranych firmach. – Nie jest to jednak celem samym w sobie, bo to tak, jakby zakładać, że wyhoduje się geniusza.

Jan Krzysztof Bielecki mówi też, że – wbrew pojawiającym się zarzutom – celem nowych przepisów nie jest tworzenie odpowiedników południowokoreańskich czeboli (takie koncerny powstały w latach 70. z małych firm prywatnych, były kontrolowane przez władze wojskowe). – Koreańskie czebole były konglomeratami skupiającymi po kilkanaście fabryk. W Polsce nie mamy ani jednego ich odpowiednika. Nie znaczy to oczywiście, że gdyby z naszych spółek wyłoniła się potęga na miarę Samsunga, bylibyśmy z tego powodu nieszczęśliwi – mówi Bielecki.

[srodtytul]Otwarta lista[/srodtytul]

Według szefa Rady Gospodarczej mitem jest też przekonanie, że wyodrębnienie grupy spółek, dla których będą mieć zastosowanie nowe zasady nadzoru właścicielskiego, jest alternatywą wobec ich prywatyzacji. – Tych firm nie da się szybko sprzedać, nawet organizując wielką międzynarodową aukcję. Ich prywatyzacja może trwać znacznie dłużej, ale jeśli nawet na rok, dwa uda się ustanowić w nich dobre rady nadzorcze i zarządy, będzie to działać na plus – uważa Bielecki.

– Mitem jest też, że lista spółek objętych nowymi zasadami będzie zamknięta. Zgodnie z norweskimi wzorcami departament analityczny w Ministerstwie Skarbu będzie co pewien czas się zastanawiać, czy poszczególne firmy nadal powinny się na niej znajdować. Będziemy w ten sposób dążyć do zmniejszenia liczby firm objętych nowymi regulacjami – deklaruje Bielecki.