W przemyśle śladem pandemii jest już tylko wzrost cen

W marcu produkcja przemysłowa w Polsce przebiła przedpandemiczny trend wzrostu. Konsekwencją silnego popytu na dobra przemysłowe i rosnących kosztów firm jest inflacja.

Produkcja sprzedana polskiego przemysłu skoczyła w marcu o 18,9 proc. rok do roku, najbardziej od 15 lat. To nie tylko konsekwencja niskiej bazy odniesienia, stworzonej przez spadek produkcji w marcu 2020 r. w związku z pandemią. Koniunktura w polskim przemyśle jest bardzo dobra m.in. dzięki globalnemu popytowi na dobra trwałego użytku.

Trend sprzed pandemii

W marcu 2020 r., gdy obowiązujące wcześniej w Chinach antyepidemiczne ograniczenia aktywności ekonomicznej zaczęły być wprowadzane niemal na całym świecie, produkcja sprzedana przemysłu w Polsce zmalała o 2,5 proc. rok do roku. To sprawiło, że w marcu br. baza do porównań produkcji rok do roku była dość niska. Stąd ankietowani przez „Parkiet" ekonomiści spodziewali się przeciętnie jej zwyżki o 12,6 proc. rok do roku, po wzroście o 2,7 proc w lutym. Jednak efekt niskiej bazy dopiero da o sobie znać. W kwietniu 2020 r. produkcja załamała się niemal o 25 proc. rok do roku. W tym miesiącu, jak oceniają ekonomiści z Banku Pekao, produkcja może więc skoczyć o około 40 proc. rok do roku.

GG Parkiet

W marcu wyniki wspierał też korzystny układ kalendarza: w tym roku miesiąc ten liczył o jeden dzień roboczy więcej niż w 2020 r. Ale nawet po oczyszczeniu danych z wpływu czynników sezonowych produkcja sprzedana polskiego przemysłu zwiększyła się w marcu o 15,7 proc. rok do roku, najbardziej od co najmniej 2008 r., W stosunku do lutego tak liczona produkcja wzrosła o 2,3 proc., najbardziej od lipca 2020 r., gdy gospodarka wychodziła z wiosennej zapaści.

O tym, że marcowych wyników przemysłu nie da się wyjaśnić tylko czynnikami o charakterze statystycznym, świadczyć zdaje się to, że łącznie w I kwartale br. produkcja nad Wisłą wzrosła o 7,9 proc. rok do roku. W tym przypadkiem punktem odniesienia są też dwa pierwsze miesiące 2020 r., gdy pandemia nie miała jeszcze silnego wpływu na polski przemysł. Ekonomiści z Banku Pekao wyliczyli, że już w marcu produkcja w Polsce znalazła się wyżej, niż można było oczekiwać, gdyby utrzymywał się trend sprzed pandemii.

W ocenie Rafała Beneckiego, głównego ekonomisty ING Banku Śląskiego, polski przemysł korzysta na kilku globalnych tendencjach. Jedną z nich jest silny popyt na dobra konsumpcyjne trwałego użytku, takie jak meble oraz sprzęt RTV i AGD, których Polska jest ważnym producentem. Inną jest restart przemysłu motoryzacyjnego po przestojach spowodowanych niedoborami mikroprocesorów. W marcu faktycznie najlepiej radziły sobie te branże, które mają ponad 50-proc. udział eksportu w sprzedaży ogółem. Jak wyliczył Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole Bank Polska, ich produkcja wzrosła o 38,2 proc. rok do roku, po 6,7 proc. w lutym.

Fala rewizji prognoz

Dobra koniunktura w przemyśle znalazła odzwierciedlenie także w danych z rynku pracy. Jak podał w środę GUS, przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (to firmy z co najmniej dziesięcioma pracownikami) zmalało w marcu o 4 tys. etatów, mniej więcej w zgodzie z oczekiwaniami ekonomistów. Przeciętne wynagrodzenie podskoczyło jednak o 8 proc. rok do roku, najbardziej od stycznia 2012 r. Ankietowani przez „Parkiet" ekonomiści spodziewali się przeciętnie zwyżki płac o 5,4 proc. rok do roku, po 4,5 proc. w lutym. W tym przypadku również zadziałać mógł efekt niskiej bazy odniesienia: w marcu 2020 r. firmy mogły rezygnować z wypłat premii.

Komunikat GUS wskazuje jednak też na to, że w marcu istotną rolę odegrały wynagrodzenia za nadgodziny, co wiązać można właśnie z dobrą kondycją przemysłu i kwarantannami części pracowników.

Rosnące koszty, związane częściowo z płacami, ale przede wszystkim sytuacją na rynku surowców oraz drożejącym frachtem, poskutkowały w marcu wzrostem cen produkcji sprzedanej o 3,9 proc. rok do roku, najbardziej od czterech lat, po 2 proc. w lutym. Część ekonomistów wiąże to również z niedoborem komponentów, ale skokowy wzrost produkcji sugeruje, że ta bariera nie jest tak duża, jak wynika z ankietowych badań wśród firm. Jakub Borowski tłumaczy, że produkcja mogła wzrosnąć kosztem zapasów, które zostały uszczuplone. Jeśli tak, to przyspieszenie produkcji będzie przejściowe i nie będzie miało wpływu na tegoroczny wzrost PKB Polski. Jeśli jednak bariery podażowe nie są tak silne, jak się wydawało, może nas czekać fala rewizji prognoz. Analitycy z mBanku już w środę ocenili, że aktywność w polskiej gospodarce zwiększy się w tym roku o 4,7 proc., a nie o 3,8 proc., jak dotąd sądzili.