Inwestycje na wschodzie odbiły się czkawką

Ostatnie dni niestety przyniosły spore straty uczestnikom niektórych funduszy inwestycyjnych. Dotyczy to oczywiście rynku akcji, ale także obligacji.

Ostatnie dni na rynkach były bolesną lekcją dla części inwestorów szukających okazji w trudnych czasach. W piątek rosyjska giełda mocno odreagowała spadki z poprzedniego dnia, natomiast w poniedziałek, spodziewając się załamania notowań, Rosjanie zdecydowali o zamknięciu rynku. O ile na dużą zmienność na rynkach akcji trzeba być przygotowanym, o tyle kilkuprocentowe, jednodniowe straty funduszy obligacji są czymś bardzo rzadko spotykanym. Niestety, w ofercie TFI są fundusze dłużne, których uczestnicy mocno odczuli przecenę rosyjskich aktywów. Chodzi głównie o dwa produkty jednego TFI, czyli Generali Obligacje: Nowa Europa oraz Generali Obligacje: Globalne Rynki Wschodzące. Pierwszy notuje (wycena na 24 lutego) stratę rzędu 20 proc. od początku roku, jednostki drugiego uległy w tym czasie przecenie o 16,6 proc. W jeden dzień fundusze Generali Investments TFI spadły odpowiednio o 11,7 oraz 8,4 proc.

1,3 mld zł

– suma inwestycji w akcje i obligacje rosyjskie w funduszach inwestycyjnych na koniec poprzedniego roku. W ostatnich tygodniach TFI upłynniały te aktywa

Z najnowszego dokumentu dla inwestorów Generali Obligacje: Nowa Europa wynika, pod względem geograficznym aktywa rosyjskie odpowiadają za 11,7 proc. portfela. Trzeba jednak dodać, że w zestawieniu z innymi funduszami dłużnymi Generali Obligacje: Nowa Europa jest dość mały, bo pod zarządzaniem miał z końcem stycznia jedynie 36,5 mln zł. Podobnie jak drugi ze wspomnianych funduszy tego towarzystwa – miał on pod zarządzaniem około 60 mln zł.

Generali Investments TFI kilka dni temu opublikowało informację na temat inwestycji w akcje i obligacje rosyjskie i ukraińskie. „Nasze zaangażowanie w aktywa rosyjskie nie jest znaczące, poza subfunduszem Generali Obligacje: Nowa Europa, jednakże skala przeceny istotnie będzie wpływać na wyniki subfunduszy. Posiadamy ekspozycję na dług korporacyjny, na pięć podmiotów. Cztery z nich mają rating inwestycyjny i naszym zdaniem są to podmioty wypłacalne" – podano.

Foto: GG Parkiet

Z funduszy obligacji znaczące straty w ostatnich dniach poniosły także Esaliens Makrostrategii Papierów Dłużnych (minus 10,9 proc. od początku roku) oraz PZU Dłużny Rynków Wschodzących (minus 10,1 proc.). Aktywa Esaliens Makrostrategii Papierów Dłużnych, które według ostatnich danych w około 9 proc. zaangażowane są w Rosji, sięgają razem jedynie 8,3 mln zł. Wspomniany fundusz TFI PZU jest jednak sporo większy, bo pod zarządzaniem miał z końcem stycznia blisko 189 mln zł. TFI PZU, podobnie jak kilka innych towarzystw, ustosunkowało się do obecnej sytuacji na rynkach. „W konsekwencji inwazji Rosji w Ukrainie sytuacja na rynkach finansowych w najbliższych tygodniach będzie wyjątkowo zmienna. Codziennie napływające informacje, zarówno prawdziwe, jak i nieprawdziwe, będą rozbudzały emocje nie tylko w społeczeństwie, ale także wśród inwestorów na większości rynków" – czytamy w komunikacie dla klientów. Jak podano, w związku z tym, że o zbliżającym się zagrożeniu informacje płynęły od kilku miesięcy, w IV kwartale 2021 r. TFI PZU podjęło decyzję o redukowaniu niewielkich pozycji obligacyjnych związanych z Ukrainą, a od początku 2022 r. redukowało pozycje związane z Rosją. „Jeżeli chodzi o fundusze akcji zarządzane aktywnie, nie posiadaliśmy ekspozycji na te rynki od dłuższego czasu" – podkreśla TFI PZU. Jak czytamy, w funduszach rynków wschodzących, czyli PZU Dłużny Rynków Wschodzących oraz inPZU Obligacji Rynków Wschodzących, ekspozycja na obligacje skarbowe rosyjskie została zredukowana do zera, a ekspozycja na krótkoterminowe obligacje skarbowe ukraińskie została zredukowana częściowo. „Na chwilę obecną nie widzimy zwiększonego ryzyka płynności w naszych funduszach, stale monitorujemy zajęte przez nas pozycje inwestycyjne" – czytamy.

Z funduszy akcji, co zrozumiałe, najgorzej ostatnie spadki zniósł Investor Rosja (28 proc. zniżki w jeden dzień i 44,5 proc. od początku roku). Fundusz na koniec ubiegłego miesiąca liczył 24 mln zł aktywów.

Jak podaje serwis Analizy.pl, monitorujący rynek funduszy inwestycyjnych, najwięcej papierów rosyjskich w portfelach mają fundusze akcji rosyjskich oraz akcji rynków wschodzących. W pozostałych funduszach udział jest marginalny. „Według danych na koniec grudnia 2021 r. inwestycje w akcje rosyjskich spółek warte były około 163 mln zł (głównie akcje spółek Łukoil, Gazprom oraz Polyus, a także Sberbank i Rosneft). Znajdowały się one w portfelach funduszy akcji Europy Wschodniej, surowcowych oraz akcji rosyjskich" – informuje serwis.

Większe zaangażowanie funduszy widać było na rynku długu. Według danych z końca 2021 r. krajowe fundusze miały w rosyjskich obligacjach skarbowych około 700 mln zł, a w papierach rosyjskich przedsiębiorstw około 456 mln zł. „W wybranych funduszach obligacji rynków wschodzących, jak Generali Obligacje: Nowa Europa, ich udział w aktywach wynosił kilkanaście lub więcej procent. Znajdowały się one także w wybranych funduszach dłużnych i mieszanych z oferty Generali Investments TFI, NN Iinvestment Partners TFI, Pekao TFI czy PZU TFI (po kilka procent)" – podaje Analizy.pl. Z komunikatów od powierników wynika jednak, że inwestycje te w ostatnim czasie zostały w wielu przypadkach upłynnione, a w NN IP TFI całkowicie.

Co do akcji ukraińskich, ich wartość w portfelach TFI sięgała 200 mln zł i były to akcje notowane na GPW (głównie Kernela) – wynika z danych Analizy.pl. Większa była w przypadku OFE (0,8 mld zł, ale w żadnym funduszu nie przekroczyła 1 proc. portfela). Inwestycje w ukraiński dług wynosiły jedynie około 60 mln zł, a w papiery nieskarbowe – około 2 mln zł.