Fundusze akcji, które w tym roku odstają. Dały plamę?

Krótki rzut oka na wyniki światowych indeksów akcji wystarczy by zorientować się, że powinien być to udany rok dla funduszy akcji. Niestety, jest kilka wyjątków. Zmiana strategii? Niebenczmarkowe podejście do zarządzania? Pech? A może po prostu czynniki bardziej techniczne?

Z kilkuset funduszy akcji w tym roku około dziesięciu (nie licząc produktów mających zarabiać na spadkach indeksów) notuje ujemną stopę zwrotu od początku roku. Spora grupa natomiast zdołała zarobić marne kilka procent, podczas gdy średnie stopy zwrotu funduszy akcji są na ogół dwucyfrowe. Często jest to związane z mocnym złotym, a dokładniej – brakiem zabezpieczenia walutowego. Bywa jednak i tak, że gwiazdy lat poprzednich w tym roku prezentują się bardzo blado. 

Kiedy mocny złoty staje się problemem

Listopad przyniósł co prawda korektę akcji, ale do końca października wszystkie główne, wyróżniane przez serwis Analizy.pl grupy funduszy akcji notowały średnio dwucyfrowe stopy zwrotu od początku roku. Co ciekawe, najsłabiej w tym gronie prezentowały fundusze akcji amerykańskich, mając na koncie średnio 10,6 proc. zysku, czyli zdecydowanie mniej od S&P 500, który w ciągu dziesięciu miesięcy wzrósł o 16,3 proc. Jeszcze mocniejszy był Nasdaq, a warto odnotować, że to właśnie on skupia najpopularniejsze amerykańskie firmy. Obecnie, czyli według wyceny funduszy z piątku, aż trzy produkty ze wspomnianej grupy mają od początku roku ujemne stopy zwrotu. Pekao Akcji Amerykańskich traci 4,8 proc., a Esaliens Spółek Innowacyjnych jest 2,44 proc. pod kreską. Tuż pod powierzchnią jest BNP Paribas Akcji Wzrostowych USA. Mało tego – spośród 15 funduszy tylko sześć ma jeszcze ponad 10-proc. wynik. Przyczyną słabszego na tle indeksów wyniku mogą być kwestie strategiczno-techniczne, czyli umocnienie złotego do dolara, które w tym roku sięga ponad 10 proc. Jak informuje Pekao TFI w przypadku wspomnianego funduszu występuje ryzyko walutowe, co może mieć wpływ na stopę zwrotu obliczaną w złotym. Na tę kwestię zwraca uwagę także Olaf Pietrzak z Esaliens TFI. – Umocnienie się PLN zabrało z wyniku ponad 11 proc. od początku roku – szacuje.

A jak sprawa ma się na górze stawki? Najmocniejszym w tym roku funduszem akcji amerykańskich z wynikiem 14,27 proc. jest Generali Akcje Value, którego – jak czytamy w opisie – zarządzający "dążą do zabezpieczenia ryzyka walutowego". 

Wychodząc poza fundusze akcji amerykańskich, ale pozostając na rynkach globalnych, dochodzą kolejne fundusze, które w tym roku zawodzą. Przykładem może być Allianz India Equity, który notuje 11,8-proc. zniżkę, podczas gdy indeks indyjskiej giełdy zyskał od początku roku około 8 proc. To tzw. master feeder, czyli fundusz oparty na zagranicznym produkcie i dostępny u krajowego powiernika. Jak podaje TFI Allianz Polska, fundusz źródłowy inwestuje w akcje spółek utworzonych na subkontynencie indyjskim, w tym w Indiach, Pakistanie, na Sri Lance i w Bangladeszu.

Inny działający na podobnej zasadzie produkt wspomnianego TFI, czyli Allianz Europe Equity Growth Select, skoncentrowany na akcjach z zachodnich krajów Europy, również jest w tym roku wyraźnie pod kreską, notując blisko 10-proc. stratę. Wśród najsłabszych produktów opartych na akcjach znajdziemy jeszcze takie produkty jak Goldman Sachs Globalny Odpowiedzialnego Inwestowania, a także Skarbiec Top Brands. Jak dotąd nie popisał się także Investor Nowych Technologii, który jest tylko 0,8 proc. nad kreską. Fundusz Skarbca TFI może jeszcze nadgonić – zgodnie z danymi z końca września, największą pozycją były akcje Alphabetu, który ostatnio bryluje. W przypadku funduszu Investors TFI numerem jeden była z kolei Nvidia.

Warto też pamiętać, że słabszy wynik na tle grupy może być pozorny, jeśli np. w ciągu roku doszło do zmiany strategii funduszu. Przykład? Caspar Akcji Globalny Megatrendy, którego tegoroczna stopa zwrotu to skromne 0,2 proc. – Fundusz zmienił nazwę i politykę inwestycyjną z początkiem II kwartału tego roku i od tego czasu osiąga wyniki dużo powyżej benchmarku. Słabszy wynik za dłuższe okresy jest pokłosiem wcześniejszej polityki inwestycyjnej – uspokaja Błażej Bogdziewicz, wiceprezes i dyrektor inwestycyjny, Caspar Asset Management.

Foto: parkiet.com

Ze szczytu na sam dół

W kontekście wyników funduszy akcji warto też pochylić się nad produktami składającymi się ze spółek krajowych. Jak wiadomo, GPW to jedna z najsilniejszych giełd tego roku, a WIG dopiero co bił rekordy. Dodatkowo pozytywnym bodźcem dla polskich przedsiębiorstw może być koniec wojny na Ukrainie, do którego – jak wynika z wtorkowych wiadomości – coraz bliżej. Przy 1,2-proc. umocnieniu we wtorkowe popołudnie indeks szerokiego rynku był aż 39 proc. wyżej niż na koniec 2024 r. 

Dostępne w momencie pisania tego tekstu dane o wynikach funduszy polskich akcji oczywiście nie uwzględniały wtorkowych zwyżek, ale w przypadku wielu funduszy i tak wiele by to nie zmieniło. Przykładem może być mBank Innowacji PL, który jest w tym roku cieniem własnego siebie z roku poprzedniego, kiedy to w grupie zajął 3 pozycję na 41 produktów. Teraz 4,88-proc. zwyżka plasuje go na miejscu pierwszym, ale od końca. Jest to o 19,5 pkt. proc. mniej od średniej w grupie, a także o 32 proc. słabiej od osiągnięć WIG-u w porównywalnym okresie. Wspomniany fundusz mTFI w 27 proc. składa się ze spółek technologicznych, a w 7 proc. z finansowych i być może tu leży wytłumaczenie jego słabszej formy w tym roku, w którym hossę na GPW napędzają banki.

Z krajowego podwórka ten rok nie jest też pomyślny dla funduszu małych i średnich spółek Skarbca TFI. W roku poprzednim Skarbiec Małych i Średnich Spółek plasował się na miejscu trzecim w grupie, a rok wcześniej był szósty. Obecna, 6,5-proc. stopa zwrotu plasuje go na miejscu ostatnim, z ponad 49 pkt. proc. dystansu do lidera.

Z danych Trigon DM wynika, że w październiku poprawiło się nastawienie klientów TFI do produktów związanych z rynkami akcji. „Możliwe, że wzrosty indeksów i spadające stopy procentowe zaczynają skłaniać inwestorów do poszukiwania bardziej ryzykownych inwestycji. Przepływy do funduszy akcji polskich wyszły na plus po raz pierwszy od półtora roku (poprawa o 180 mln zł miesiąc do miesiąca), a łącznie z napływami do funduszy akcji zagranicznych (wzrost o 500 mln zł miesiąc do miesiąca) były najwyższe od czterech lat. Lepiej (o 70 mln zł miesiąc do miesiąca) wypadły też łącznie pozostałe kategorie częściowo związane z rynkiem akcji” – podaje Maciej Marcinowski z Trigona DM. Według jego wyliczeń, zarządzane przez TFI fundusze kupiły w październiku akcje na GPW za około 488 mln zł.