Kontrolowane przez państwo grupy mają się z czego odchudzać

Energa zapowiedziała, że mocno uprości strukturę grupy, co poprawi jej efektywność i obniży koszty. Inne firmy z udziałem Skarbu Państwa, otoczone wianuszkiem podmiotów zależnych, też pracują nad optymalizacją.

Energa zapowiedziała reorganizację grupy kapitałowej – do 2019 r. zamierza zredukować liczbę spółek zależnych z 44 do 13, co ma przynieść oszczędności rzędu 40 mln zł (w I połowie br. energetyczna grupa wykazała 119 mln zł straty netto). Plan zakłada przede wszystkim konsolidację spółek zależnych. Notowane na GPW firmy kontrolowane przez Skarb Państwa otoczone są wianuszkiem spółek córek i wnuczek. Kwestia, czy te struktury są optymalne, wraca jak bumerang – kilka lat temu wielki audyt w podległych firmach zarządził ówczesny minister skarbu Mikołaj Budzanowski. Sprawdziliśmy, czy inne przedsiębiorstwa zamierzają pójść w ślady Energi.

Porządki w energetyce

Energetyczna Enea odpowiada krótko.

– Obecnie w grupie mamy 22 spółki zależne, w tym jedną w trakcie sprzedaży i jedną w likwidacji. W tej chwili nie planujemy dalszych zmian. Koncentrujemy się na naszej podstawowej działalności biznesowej i z tego wynika konsekwentny proces porządkowania struktury grupy – mówi Piotr Ludwiczak, rzecznik Enei.

– Grupa PGE składa się z 52 spółek. W aktualizacji strategii zapowiedzieliśmy, że w ciągu pięciu lat oszczędności w wydatkach kontrolowalnych wyniosą 3,5 mld zł – mówi Maciej Szczepaniuk, rzecznik energetycznego koncernu. – Osiągnięcie tego celu wymagać będzie podjęcia dodatkowych działań związanych ze wzrostem efektywności całej organizacji. Dopracowanie narzędzi, którymi będziemy realizować strategię, czyli przenosić ją na poziom szczegółowych projektów i zadań, będzie sprawą najbliższych miesięcy – podsumowuje.

PGE ma już praktycznie za sobą porządkowanie struktury grupy i oszczędności – w długim terminie – należy się raczej spodziewać w spadającej liczbie pracowników (rzędu 20 proc. w ciągu dekady).

W skład grupy Tauronu wchodzi 17 spółek objętych konsolidacją, ponadto energetyczna firma miała udziały bezpośrednie lub pośrednie w 39 podmiotach. W przyjętej na początku września strategii do 2025 roku Tauron założył sprzedaż lub zamknięcie aktywów, które nie przynoszą grupie efektów synergii.

Czekając na strategie

Inne przedsiębiorstwa prowadzą reorganizację grup na bieżąco i pracują nad aktualizacjami strategii.

Grupa KGHM w Polsce ma 47 spółek zależnych, z czego 24 kontrolowane bezpośrednio, 17 pośrednio oraz dwa joint-ventures i i cztery FIZAN-y.

– Faktyczna działalność operacyjna jest realizowana w 31 podmiotach, reszta to spółki celowe (SPV), utworzone w celu realizacji celów inwestycyjnych czy wspólnych przedsięwzięć, oraz FIZAN-y, z czego jeden w trakcie likwidowania – wylicza Jolanta Piątek, rzeczniczka KGHM. – Jesteśmy w trakcie rewizji strategii KGHM, a także modyfikowania struktury grupy kapitałowej – dodaje. Latem prezes Krzysztof Skóra mówił „Parkietowi", że zaktualizowana strategia zostanie zaprezentowana na początku przyszłego roku i pokaże, w jakim kształcie polskie aktywa będą rozwijane i jaki jest docelowy pomysł na grupę.

Pokaźna część spółek zależnych KGHM związana jest z biznesem wydobywczo-hutniczym bądź go wspiera. Ale w grupie jest także Miedziowe Centrum Zdrowia, klub piłkarski z Ekstraklasy Zagłębie Lubin czy firmy zajmujące się transportem drogowym i kolejowym. Reorganizacja trwa – w tym roku KGHM sprzedał Hefrę, producenta sztućców ze srebra, a w zeszłym Legnicki Park Technologiczny Letia w zamian za udziały w Legnickiej SSE.

Dodajmy, że w ostatnich latach KGHM chętnie inwestował w uzdrowiska – obecnie stanowią one składnik portfela I FIZAN-u, podobnie jak notowane na giełdzie Interferie, zarządzające hotelami i ośrodkami wypoczynkowymi.

Także PKN Orlen będzie prezentować plany wobec firm zależnych w zaktualizowanej strategii – paliwowy gigant ma ich w portfelu (łącznie z zagranicznymi) 77.

„Obecnie, w ramach przeglądu założeń strategicznych, dokonujemy analizy różnych scenariuszy funkcjonowania grupy kapitałowej z uwzględnieniem dalszego wzmocnienia efektywności oraz pozycji konkurencyjnej spółek. O planach poinformujemy w momencie ogłoszenia nowej strategii" – napisało biuro prasowe płockiego koncernu. Paliwowy gigant podkreśla, że optymalizacja struktury grupy prowadzona jest od wielu lat i założeniem dla grupy jest koncentracja na podstawowej działalności.

Przypomnijmy, że Orlen i KGHM miały sprzedać swoje spółki kolejowe PKP Cargo – ale z transakcji nic nie wyszło.

Chemiczna Grupa Azoty ma w portfelu 39 spółek zależnych i stowarzyszonych.

– Działania, które są lub będą podejmowane w odniesieniu do grupy, to m.in. intensyfikacja działań integracyjnych mających na celu wzrost wartości grupy oraz dostosowanie struktury i funkcjonowania do zmian sytuacji rynkowej i makroekonomicznej – mówi Grzegorz Kulik, rzecznik Azotów. Do grupy należy m.in. męski klub siatkarski ZAKSA.

Zdrowie i wypoczynek

W portfelach spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa można znaleźć wiele ciekawostek. Gazowy gigant PGNiG ma w grupie 31 spółek – wśród nich Geovitę, zarządzającą hotelami i ośrodkami wypoczynkowo-konferencyjnymi. W poprzednich latach ta firma wielokrotnie była wskazywana jako podmiot do sprzedaży. W tym roku menedżerowie również nie wykluczali, że postarają się znaleźć na nią kupca. Ponadto pod młotek mają iść udziały w firmach, w których PGNiG nie ma pakietu kontrolnego.

W skład grupy Jastrzębskiej Spółki Węglowej wchodzi 19 spółek zależnych i trzy stowarzyszone. Wśród nich są JSU, zajmująca się pośrednictwem ubezpieczeniowym oraz działalnością turystyczną i hotelową, czy SEJ, świadcząca usługi w zakresie obsługi pralni, łaźni czy sprzątania.

PZU ma w portfelu 66 firm, w tym pokaźny zestaw spółek z sektora medycznego – kupowanych także od innych państwowych przedsiębiorstw.

PKO BP ma 49 jednostek zależnych, a wśród nich centrum konferencyjne i SPA Sopot Zdrój. Bank stał się także znaczącym akcjonariuszem giełdowego Ferrum po przejęciu pakietu będącego zabezpieczeniem kredytu. awk, apal

[email protected]

Sonda „Parkietu" | Czytelnicy wystawili oceny prezesom przedsiębiorstw z portfela Skarbu Państwa.

Mariusz Bober, prezes Grupy Azoty, i Zbigniew Jagiełło, prezes PKO BP, to menedżerowie, którzy zebrali najwięcej głosów w sondzie zamieszczonej na naszym portalu parkiet.com, w której pytaliśmy czytelników o ocenę, kto najlepiej zarządza spółkami z udziałem Skarbu Państwa. Panowie zdystansowali konkurencję.

Mariusz Bober zebrał blisko 33 proc. głosów. Chemiczną grupą kieruje od lutego br., mówi o sobie „wszechstronny i skuteczny menedżer, specjalista od spraw trudnych". Był wcześniej długo związany z grupą KGHM.

Zbigniew Jagiełło uzyskał prawie 23 proc. głosów – to jedyny szef dużej spółki z udziałem Skarbu Państwa, który zachował stanowisko po objęciu władzy przez PiS.

Niezłe oceny internautów uzyskali także Tomasz Gawlik, prezes JSW (ponad 11 proc. głosów), i Małgorzata Zaleska, kierująca GPW (10 proc.). 6,4 proc. głosów uzyskał prezes PZU Michał Krupiński.

Pozostali menedżerowie zebrali bardzo kiepskie noty, listę zamykają niemal ex aequo Henryk Baranowski z PGE (co ciekawe, menedżer został oceniony na słabą czwórkę przez analityków, których pytaliśmy w połowie września) oraz Robert Pietryszyn (Lotos) i Krzysztof Skóra (KGHM). ar