Rynek ETF nadal trzyma się mocno

W ubiegłym roku po raz pierwszy w historii wartość aktywów zgromadzonych przez fundusze pasywne przekroczyła środki zgromadzone przez fundusze aktywne.

W ostatnim czasie ukazały się dwa bardzo ciekawe raporty podsumowujące rozwój rynku funduszy ETF i ETP w 2018 r. Firma ETFGI przedstawiła szczegółowe zestawienie wartości aktywów gromadzonych w funduszach ETF i ETP na koniec 2018 r. Na rynkach kapitałowych w obrocie znajdowało się 7620 funduszy ETF i ETP, których wartość aktywów wynosiła 4,8 bln dol. Oznacza to spadek w stosunku do podsumowania sprzed roku o niespełna 0,48 proc. Należy podkreślić, że spadek ten był raczej efektem złej koniunktury na rynkach kapitałowych, niż zmniejszenia poziomu inwestycji. Warto bowiem przypomnieć, że w ubiegłym roku indeks SP 500 stracił na wartości 7 proc., a indeksy rynków globalnych spadły przeciętnie o 11 proc.

O tym, że rynek ETF ma się dobrze, świadczy poziom wpłat i wypłat do funduszy.

Z raportu ETGI wynika, że do funduszy na całym świecie wpłacono netto 506 mld dolarów, a 20 najpopularniejszych funduszy objęło z tej puli ponad 40 proc. wpłat. Jakie fundusze znalazły się w tej grupie, a tym samym cieszyły się największym zainteresowaniem inwestorów? Na trzech pierwszych miejscach plasują się: fundusz rynku japońskiego, rynków rozwiniętych Europy i Azji oraz Stanów Zjednoczonych. Kolejne miejsca również zostały zdominowane przez fundusze odwzorowujące indeksy spółek notowanych w Japonii, Stanach Zjednoczonych, ale również obligacje skarbowe i indeksy strategii typu short, np. JP Morgan Ultra-Short Income ETF.

Wpływy do poszczególnych funduszy to zazwyczaj pochodna co najmniej trzech różnych czynników: oczekiwań inwestorów co do zachowania przyszłej koniunktury, aktywnej promocji sprzedawców oraz wyników funduszy w latach poprzednich.

Z danych historycznych wynika, że to ten ostatni argument miał prawdopodobnie największe znaczenie z punktu widzenia alokacji kapitału przez inwestorów na całym świecie w ostatnich 12 miesiącach. W 2017 r. stopa zwrotu indeksu rynku japońskiego była dodatnia i wyniosła 25 proc., zaś spółki z amerykańskiego rynku zwiększyły wartość o 22 proc. Jeszcze lepsze wyniki można było osiągnąć w przypadku inwestycji w spółki najbardziej uprzemysłowionych krajów świata: wzrost indeksu dla tego segmentu wyniósł wówczas 27 proc. Niewątpliwie więc, dobre wyniki spółek rynków rozwiniętych w ostatnich latach przyciągnęły rzesze nowych inwestorów zainteresowanych pomnożeniem majątku.

Uzupełnieniem tego podsumowania jest zestawienie wpłat do funduszy ETP. Produkty strukturyzowane w ubiegłym roku w ujęciu globalnym pozyskały netto niespełna 10 mld dol. Okazuje się, że połowa z tej kwoty przypadła na fundusze, których notowania zależą od kursu złota i wartości indeksów zmienności dla rynku amerykańskiego (VIX).

O ile kurs złota w ubiegłym roku wzrósł o niespełna 3 proc., o tyle wartość indeksu VIX w całym roku zwiększyła się o 45 proc. W tym sensie inwestorzy, którzy zdecydowali się ulokować aktywa w topowe produkty strukturyzowane, mogą pogratulować sobie dobrych decyzji.

Porównanie najpopularniejszych w ubiegłym roku funduszy ETF i ETP zwraca uwagę jeszcze na specyfikę klientów tych instrumentów. Produkty strukturyzowane bazują na towarach oraz inwestycjach alternatywnych. Natomiast wśród funduszy ETF wybierane są produkty akcyjne największych rynków krajów rozwiniętych. Również wartość aktywów ETP jest zdecydowanie niższa niż ma to miejsce w przypadku ETF-ów. Najpopularniejszy w ubiegłym roku produkt strukturyzowany posiadał na koniec roku aktywa o wartości 2,5 mld dolarów. W tym czasie wartość aktywów najchętniej wybieranego przez inwestorów ETF wynosiła 71 mld dolarów.

Na koniec warto wspomnieć o drugim z przywołanych raportów. Firma Morningstar przygotowała zestawienie porównujące wartość aktywów amerykańskich funduszy pasywnych i aktywnych. Okazuje się, że w ubiegłym roku po raz pierwszy w historii wartość aktywów zgromadzonych przez fundusze pasywne przekroczyła środki zgromadzone przez fundusze aktywne. Pierwsze z nich miały na koniec 2018 r. 2,9 bln dol., drugie zarządzały majątkiem o wartości 2,8 bln dol. Zmiana niewielka, ale historyczna, co tylko potwierdza, że instrumenty indeksowe zyskują coraz większą grupę klientów.