Państwa silniej wspierają eksporterów

We wrześniu w Pradze po raz kolejny spotkamy się z partnerami z Czech, Słowacji i Węgier, by rozmawiać o potencjalnej współpracy na rynkach trzecich.

Słabsze tempo wzrostu gospodarczego w skali globalnej, silne napięcie w relacjach handlowych między potęgami ekonomicznymi oraz i liczne inne obszary niepewności i ryzyka (konflikt na linii USA–Iran, sytuacja na Półwyspie Koreańskim, brexit) powodują, że warunki działania dla eksporterów stają się coraz trudniejsze. To mobilizuje poszczególne kraje do większego zaangażowania we wspieranie własnych producentów na światowym rynku.

Najnowszą inicjatywą jest porozumienie między odpowiednikami KUKE z Niemiec (Euler Hermes), Austrii (OeKB) i Szwajcarii (Serv), które zamierzają wspólnie prowadzić działania na rzecz swoich eksporterów w Azji. „Handel zagraniczny i finansowanie eksportu ulegają zmianie. Zwłaszcza banki państwowe z Azji coraz częściej oferują finansowanie na warunkach niezgodnych z wypracowanymi standardami, tym samym zaburzając międzynarodową konkurencję" – napisano we wspólnym oświadczeniu tych instytucji. Trzeba bowiem pamiętać, że kraje nienależące do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), w tym Chiny, nie muszą stosować się do warunków wsparcia eksporterów, jakie ta instytucja narzuca swoim członkom.

Dlatego trzy agencje zamierzają wspólnie prowadzić działania promocyjne, oferować finansowanie, a także współpracować w dziedzinie digitalizacji, analizy danych czy nadawania ratingów kredytowych. Szczególną uwagę chcą skupić na swoich małych i średnich firmach, mających ambicje eksportowe.

Głębokie zmiany w funkcjonowaniu własnej agencji wspierania eksportu szykują Stany Zjednoczone. US Export-Import Bank (US Exim) ma uzyskać wyższy limit finansowania – 175 mld dolarów zamiast 135 mld – i zwiększyć pulę na pomoc dla segmentu MSP z 25 do 30 proc. Mają zostać uproszczone wewnętrzne procedury w celu przyspieszenia procesów decyzyjnych. Jednocześnie aż 20 proc. finansowego potencjału agencji ma być przeznaczone na wsparcie dla amerykańskich firm konkurujących bezpośrednio z producentami z Chin lub innych krajów spoza OECD na warunkach, jakie te państwa oferują swoim eksporterom.

Amerykanie od lat skutecznie praktykują współdziałanie na zagranicznych rynkach z Kanadą i Wielką Brytanią. Choćby poprzez istniejący w Singapurze ośrodek dzielą się doświadczeniami i wspierają wzajemnie swoje inwestycje i eksporterów w państwach bloku ASEAN. Takich miejsc na świecie mają wiele.

Polska także docenia wagę kooperacji z innymi agencjami kredytów eksportowych. Z naturalnych względów najbliżej nam do krajów Grupy Wyszehradzkiej. We wrześniu w Pradze po raz kolejny spotkamy się z partnerami z Czech, Słowacji i Węgier, by rozmawiać o potencjalnej współpracy na rynkach trzecich. KUKE najbardziej zależy na wsparciu ekspansji polskich firm w krajach na wschód od nas, gdzie musimy konkurować z eksporterami z zachodniej Europy i przede wszystkim z Chin, którzy oferują lokalnym kontrahentom bardzo tanie (niekoniecznie korzystne w długim terminie) finansowanie. Tu uwaga: coraz częściej to nie jakość czy parametry produktu, ale pakiet finansowania za nim idący decydują o wygranej w przetargach na rynkach rozwijających się.

Nie można jednak przy tym zapominać, jak bardzo ważna jest marka – produktu, producenta i kraju. Na rynkach wschodniej Europy polskie wyroby cieszą się dobrą opinią, ale w Azji, a tym bardziej w Afryce, która właśnie na poważnie zaczyna się integrować gospodarczo (7 lipca zainaugurowano Afrykańską Kontynentalną Strefę Wolnego Handlu skupiająca 54 z 55 państw kontynentu!) i gdzie otwierają się ciekawe perspektywy, startujemy prawie od zera. Jak bowiem inaczej określić wartość naszego eksportu w ubiegłym roku – 2,8 mld dolarów? Oprócz działań ze strony państwa (Polska Agencja Inwestycji i Handlu otwiera kolejne przedstawicielstwa) konieczne jest współdziałanie eksporterów w ramach zrzeszeń branżowych i wspólne działania za granicą.

Trudno wyrokować, czy obecny rozejm w sporze między USA a Chinami przeistoczy się w trwały pokój, czy też wrócimy do eskalacji napięcia. Część analityków ocenia, że właśnie skończyła się epoka globalizacji i wymiana handlowa będzie napotykać większe bariery. Trzeba być więc raczej gotowym na niekorzystne scenariusze i stale pracować nad zapewnieniem naszym producentom skutecznych narzędzi w prowadzeniu ekspansji eksportowej.