Po drugiej stronie skali znalazł się Getin Noble Bank (9 proc.), gdzie od paru lat wynik ten spada i jest bardzo niski (kiedyś, gdy GNB agresywnie zwiększał sprzedaż i księgował przyszłe prowizje, było odwrotnie i miał większe znaczenie). W Aliorze udział tych dochodów jest dość niski (12 proc.), co wynika z dużego wyniku odsetkowego jak na skalę tego banku, bo osiąga on wyższe marże odsetkowe ze względu na strukturę swojego portfela kredytowego (ma sporo bardziej ryzykownych ekspozycji, więc marża musi pokrywać tam ryzyko).
– Udział wyniku z opłat i prowizji w dochodach banku zależy od jego modelu biznesowego, profilu i tego, w jaki sposób konstruuje ofertę. Zależy też od tego, czy jest ona skierowana do klientów indywidualnych, czy do przedsiębiorstw, w tym pierwszym przypadku opłaty i prowizje są zwykle wyższe, w drugim – niższe. Poza tym banki mają także pewne możliwości kształtowania relacji dochodów odsetkowych i prowizyjnych, choć teraz, w obliczu niskich stóp procentowych, ta elastyczność jest niewielka – kiedyś, gdy stopy i wynik odsetkowy były wyższe, banki mogły sobie częściej w ofertach promocyjnych pozwolić na obniżanie opłat i prowizji – wyjaśnia Michał Sobolewski, analityk DM BOŚ. Dodaje, że wpływ na udział wyniku z prowizji w dochodach ma także to, czy bank prowadzi działalność na rynkach kapitałowych (i jak jest duża). Istotna jest także skala banku – jeśli ma zbudowaną bazę klientów, to zwykle może korzystać z nakładanych opłat, nie musi promocjami, obniżającymi ten wynik, walczyć o nowych klientów.
– Z liczbą klientów wiąże się też tzw. relacyjność – im więcej jest tych wiernych, przeprowadzających podstawowe rozliczenia klientów, tym większa liczba transakcji, co pozytywnie wpływa na wynik z opłat za konta, karty czy transakcje walutowe. Wprawdzie konkurencja na polskim rynku bankowym wciąż jest spora, ale zmniejsza się liczba banków – więksi gracze poprzez efekt skali stają się silniejsi, a mniejszym trudniej jest konkurować, więc można się spodziewać, że opłaty typowo bankowe będą rosły w dłuższym terminie – prognozuje Sobolewski.
Nie można wyciągać wniosku, że udział wyniku z opłat i prowizji w dochodach banku świadczy o tym, ile pobiera on opłat od klientów (który bank jest „drogi", a który „tani"). Złożona jest też struktura tych wyników. W ING BSK 27 proc. przychodów stanowiła wymiana walut, po 22 proc. prowadzenie rachunków i udzielanie kredytów, 12 proc. dystrybucja jednostek uczestnictwa, a 9 proc. karty płatnicze i kredytowe. MR
