Spory wysyp transakcji ABB. Akcjonariusze realizują zyski

Kluczowi akcjonariusze giełdowych firm chętnie korzystają z możliwości upłynnienia posiadanych akcji w przyspieszonej budowie księgi popytu.

W tym roku było już kilka dużych transakcji realizowanych w ramach przyspieszonej budowy księgi popytu (ABB od ang. accelerated book building). Z punktu widzenia sprzedającego kluczowymi argumentami przemawiającymi za taką formą sprzedaży akcji są szybkość oraz brak konieczności przygotowania prospektu emisyjnego. Dzięki temu akcjonariusz może wybrać dogodny moment takiej transakcji i może sprzedać posiadane akcje, gdy ich cena znajduje się na atrakcyjnym poziomie.

Wysokie wyceny kuszą

Do sprzedaży akcji w tym roku zachęca korzystna koniunktura na krajowym rynku akcji, która wywindowała wyceny giełdowe wielu spółek. Dlatego na upłynnienie znacznych pakietów i, co za tym idzie, realizację zysków często decydowali się akcjonariusze spółek, których walory od dłuższego czasu pozostawały w trendzie wzrostowym, jak Synektik, Rainbow Tours czy XTB. – GPW w tym roku zaskakuje siłą, co prowadzi do wzrostu wycen wielu spółek, a tym samym zwiększa atrakcyjność procesów ABB. Wprost jest to pochodna większej kwoty możliwej do uzyskania z takiej sprzedaży. Przy dobrym nastawieniu do polskiego rynku także popyt dopisuje, co dodatkowo zachęca do takich transakcji. Daje to możliwość uzyskania mniejszego dyskonta przy sprzedaży pakietu akcji w stosunku do ceny rynkowej, a czasem także, w odpowiedzi na duży popyt, daje możliwość zwiększenia liczby oferowanych akcji – zauważa Łukasz Rozbicki, zarządzający MM Prime TFI.

Sprzedaż pakietu walorów przez kluczowych akcjonariuszy z reguły jest powodem spadku notowań, ponieważ cena w transakcji ABB ustalana jest z dyskontem względem kursu na giełdzie. Znaczenie może mieć też wielkość pakietu wystawionego na sprzedaż. Im jest on większy, tym większa z reguły jest skala przeceny. Zdarzają się jednak transakcje, gdzie reakcja rynku jest mocno ograniczona lub nawet lekko pozytywna. Taka sytuacja miała miejsce w tym roku w przypadku sprzedaży pakietów akcji Synektika. W tym przypadku pozytywnym zaskoczeniem dla rynku mogły być informacje, że popyt na oferowane walory znacząco przewyższył podaż, czego potwierdzeniem sprzedaż wszystkich oferowanych akcji i stosunkowo niewielkie dyskonto względem ceny rynkowej, co potwierdza duże zainteresowanie walorami spółki. Z kolei w przypadku XTB znaczenie mógł mieć fakt, że rynek od dłuższego czasu wypatrywał takiej transakcji, co w ostatnim czasie ciążyło kursowi spółki.

– Sprzedaż akcji przez akcjonariuszy w ramach ABB może budzić różne reakcje inwestorów. Warto jednak podchodzić do takich sytuacji z rozwagą, analizując kontekst oraz motywacje stojące za decyzją o sprzedaży. Należy mieć świadomość, że tego rodzaju podaż akcji – realna lub potencjalna – może w pewnych okresach ograniczać wzrost kursu, generując tzw. nawis podażowy – wyjaśnia Mateusz Namysł, menedżer ds. portfeli Santander BM. – Kluczowe w ocenie sytuacji po ABB jest jednak rozróżnienie między spadkiem kursu wynikającym z fundamentalnych problemów spółki a tym, który wynika wyłącznie z krótkoterminowej presji podaży. Jeżeli fundamenty spółki pozostają mocne, korekta cen może stanowić atrakcyjną okazję inwestycyjną – dodaje. Dobrym tego przykładem może być zachowanie notowań wspomnianego już XTB czy Rainbow Tours, których kursy po ABB w ciągu najwyżej kilu miesięcy odrabiały straty i kontynuują trend wzrostowy.

Szykują się kolejne transakcje

W ostatnich latach część znaczących akcjonariuszy takich spółek, jak m.in. Allegro czy XTB, co jakiś czas decydowała się na upłynnienie posiadanych akcji, więc nie można wykluczyć, że na sprzedaż zostaną wystawione kolejne pakiety.

– Jeśli transakcje ABB są normą i rynek się ich spodziewa, może to w pewnym stopniu ciążyć notowaniom. Tak jest np. z Allegro, gdzie co pół roku powraca temat sprzedaży akcji przez fundusze PE. Tak jest również z XTB, ale tam silny rozwój spółki przeważa nad nawisem podaży i kurs utrzymuje trend wzrostowy – wyjaśnia Rozbicki. Według niego duże prawdopodobieństwo wystąpienia ABB jest w spółkach, gdzie dominujący akcjonariusz ma pakiet znacznie przewyższający pakiet kontrolny. – Zwiększone ryzyko ABB wynikające z chęci realizacji zysków występuje również w przypadku spółek będących w silnym trendzie wzrostowym, ze znaczącym udziałem dużych inwestorów prywatnych albo funduszy PE – wskazuje.

Właściciela wkrótce mogą zmienić akcje Santander BP. Zdaniem analityków na taki ruch może zdecydować się Banco Santander, który po transakcji sprzedaży pakietu kontrolnego Santander BP na rzecz Erste Group będzie jeszcze posiadał ok. 13 proc. akcji polskiego banku. Wiele na to wskazuje, że część akcji w formie ABB zdecyduje się sprzedać główny akcjonariusz Wieltonu. Będąca w trudnej sytuacji finansowej spółka niedawno przedstawiła plan, który przewiduje dokapitalizowanie spółki kwotą minimum 50 mln zł przez jej głównych akcjonariuszy poprzez objęcie akcji nowej emisji. Środki na to miałyby pochodzić częściowo ze sprzedaży nie więcej niż 10,6 mln obecnie posiadanych przez nich akcji spółki w ABB.

W kwietniu fundusze obecne w akcjonariacie Allegro zdecydowały się na sprzedaż 40 mln akcji po 29,25 zł za sztukę, co dało wycenę całego pakietu na poziomie 1,17 mld zł. Pomijając pierwszą sesję, po transakcji rynek łaskawszym okiem spojrzał na akcje spółki, co przełożyło się na wyraźne odbicie w górę kursu.

W ostatnich dniach amerykański fundusz Ares w ramach ABB spieniężył pakiet 20 proc. akcji Murapolu. Cenę ustalono na 38 zł, przystając na prawie 12-proc. dyskonto względem ceny rynkowej. Wartość transakcji opiewała na 310 mln zł. W odpowiedzi kurs spółki spadał podczas pierwszej sesji nawet o ponad 8 proc.

W końcówce 2024 r. Elephant Rock Fundacja Rodzinna sprzedała 452,2 tys. akcji Rainbow Tours po 125 zł. Sprzedawane akcje stanowiły 3,1 proc. akcji w kapitale zakładowym spółki oraz 2,5 proc. ogólnej liczby głosów. Tym samym właściciela zmieniły akcje o wartości 56,5 mln zł.

W lutym Książek Holding, będący największym akcjonariuszem Synektika, upłynnił 10 proc. akcji spółki, wykorzystując jej rekordowo wysokie notowania. Cena sprzedaży wyniosła 225 zł za akcję i była niewiele tylko niższa od rynkowej. Wartość transakcji opiewała na blisko 200 mln zł.

W marcu ponad 12-proc. pakiet walorów Vercomu spieniężyła grupa akcjonariuszy związanych z MailerLite, wykorzystując trwający od dłuższego czasu trend wzrostowy. Cena w ABB, którą ustalono na 110 zł, zawierała 12-proc. dyskonto. Za sprzedany pakiet akcjonariusze zainkasowali 295 mln zł.

W maju główny akcjonariusz XTB – XX ZW Investment Group – sprzedał 9,4 mln walorów spółki stanowiących 8 proc. wszystkich jej akcji. Cena w ABB została ustalona na 78 zł za sztukę, co przyniosło wpływ 734 mln zł. Była to już kolejna tego typu transakcja głównego akcjonariusza XTB. jim