Niestety, wciąż nie jest to obraz korzystny, a szkoda, bo wbrew pozorom uczestnictwo w obradach nie należy do czynności skomplikowanych i czasochłonnych.
Przeprowadzone przez SII Ogólnopolskie Badanie Inwestorów ujawniło, że w 2012 roku tylko niecałe 5 proc. badanych akcjonariuszy uczestniczyło w obradach walnych zgromadzeń giełdowych spółek. Choć niektóre z nich (np. zwołane przez DM IDM, Bomi czy EFH) wobec sytuacji spornych, kontrowersyjnych planów zarządów czy nieprzejrzystej polityki informacyjnej, przyciągnęły uwagę dużej liczby inwestorów indywidualnych, to były to przypadki odosobnione. Niemniej we wcześniejszych latach nawet sytuacje sporne nie aktywizowały zbytnio akcjonariuszy mniejszościowych. Zatem pod tym względem można dostrzec poprawę. Do najczęściej wskazywanych przez ankietowanych wyjaśnień braku zainteresowania obradami walnych zgromadzeń giełdowych spółek należą brak czasu, brak realnego wpływu na decyzję oraz brak znajomości zasad uczestnictwa. Powyższe obawy jednak często są nieuzasadnione. Do uczestnictwa w walnym zgromadzeniu wystarcza tylko odrobina chęci i podstawowa wiedza na temat sposobu dokonywania rejestracji do udziału w obradach. Tymczasem, o rozstrzygnięciu danej sprawy, nierzadko konfliktowej, decyduje dość często względnie niewielka liczba głosów, stanowiąca kilkuprocentowy udział w kapitale zakładowym. Co więcej, niezależnie od liczby posiadanych akcji, każdy akcjonariusz obecny na walnym zgromadzeniu co do zasady może żądać od zarządu wyjaśnienia interesujących go spraw objętych porządkiem obrad, a także zgłosić sprzeciw do niekorzystnej uchwały w celu uzyskania prawa do jej późniejszego ewentualnego zaskarżenia.
Tylko dwa warunki
Zasady rejestracji udziału w walnym zgromadzeniu spółki giełdowej są proste. Inwestor, aby uzyskać prawo do uczestnictwa, powinien spełnić łącznie dwa warunki. Po pierwsze, musi być on akcjonariuszem na szesnaście dni przed datą walnego zgromadzenia (dzień rejestracji uczestnictwa w walnym zgromadzeniu), pamiętając przy tym o trzydniowym okresie rozliczeniowym w KDPW, co w praktyce oznacza, że akcje, z których będzie przysługiwać prawo uczestnictwa, muszą zostać zakupione najpóźniej na trzy sesje giełdowe przed podanym przez spółkę w ogłoszeniu dniem rejestracji. Drugim niezbędnym warunkiem jest natomiast złożenie w biurze maklerskim prowadzącym dla inwestora rachunek papierów wartościowych dyspozycji wystawienia imiennego zaświadczenia o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. Dyspozycja taka może być złożona nie wcześniej niż po ogłoszeniu zwołania walnego zgromadzenia i nie później niż w pierwszym dniu powszednim po dniu rejestracji uczestnictwa. Koszt wystawienia takiego dokumentu uzależniony jest od obowiązujących stawek u poszczególnych brokerów, a przeważnie jest to opłata rzędu 20–30 zł. Wbrew obawom wielu inwestorów udział w walnym zgromadzeniu już od kilku lat nie wymaga blokowania akcji. Już bowiem następnego dnia po dniu rejestracji mogą zostać one sprzedane bez utraty możliwości uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. Inwestor chcąc uczestniczyć w obradach walnego zgromadzenia powinien pamiętać także o zabraniu na nie własnego ważnego dokumentu tożsamości.
W obradach nie trzeba uczestniczyć osobiście
Zdarzają się sytuacje, kiedy akcjonariusze nie mogą lub nie chcą uczestniczyć osobiście w obradach walnego zgromadzenia. W takich przypadkach mogą udzielić pełnomocnictwa w formie pisemnej lub elektronicznej, z czego pierwsza z nich nie wymaga aktu notarialnego, a druga nie wymaga opatrzenia bezpiecznym podpisem elektronicznym. Treść pełnomocnictwa i zawiadomienia o jego udzieleniu w postaci elektronicznej powinny pozwalać na jednoznaczną identyfikację akcjonariusza i pełnomocnika oraz wskazywać, czy pełnomocnik może głosować według własnego uznania czy według instrukcji, liczbę akcji, z których pełnomocnik może wykonywać prawo głosu, a także czy pełnomocnik może udzielać dalszych pełnomocnictw. Warto również zaznaczyć, że akcjonariusze mogą zwrócić się o pomoc do Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych, które nierzadko w sprawach spornych uczestniczy w walnych zgromadzeniach w roli pełnomocnika. Warto też pamiętać, że dokładne instrukcje związane z rejestracją czy udzielaniem pełnomocnictw spółki publikują?w ogłoszeniu o zwołaniu walnego zgromadzenia.
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych zachęca do brania aktywnego udziału w walnych zgromadzeniach, czy to osobiście czy za pośrednictwem SII. Jest to jeden z bardzo ważnych sposobów dbania o inwestycję, przy okazji daje szansę na bezpośrednie spotkanie z osobami zarządzającymi i zadanie im pytań.
