Coraz więcej firm chce przewozić kontenery po torach

Mimo dużych, corocznych zwyżek perspektywy dalszego rozwoju intermodalu w Polsce są dobre. Rosnąć na tym rynku chcą zarówno giełdowe spółki logistyczne, jak i koncerny, do których należą firmy transportowe.

Ubiegły rok był w Polsce kolejnym z rzędu, w którym przewozy intermodalne, czyli realizowane przy wykorzystaniu co najmniej dwóch środków transportu (najczęściej dotyczą kontenerów), rozwijały się zdecydowanie szybciej niż cała branża transportowa. Co więcej, z danych Urząd Transportu Kolejowego wynika, że z kwartału na kwartał dynamika zwyżek była coraz większa. W ostatnich trzech miesiącach 2018 r. przewozy intermodalne pod względem masy przetransportowanych towarów zrosły w ujęciu rok do roku aż o 22,5 proc., a pod względem tzw. pracy przewozowej o 21,5 proc.

Tak duże zwyżki powodują istotne zmiany w strukturze rynku kolejowych przewozów towarowych. O ile w 2017 r. udział przewozów intermodalnych pod względem masy stanowił 6,1 proc. całego rynku, o tyle w ubiegłym roku 6,8 proc. Jeszcze większe zmiany nastąpiły w ujęciu pracy przewozowej, gdyż udział intermodalu zwyżkował z niespełna 9,9 proc. do ponad 10,3 proc. Dziś w Polsce więcej pod względem pracy przewozowej transportuje się koleją jedynie węgiel i materiały budowlane.

Duży ruch międzynarodowy

W zgodnej ocenie spółek kolejne lata będą dla transportu kontenerowego jeszcze lepsze. – W roku 2019 powinna się utrzymać tendencja wzrostowa na rynku przewozów intermodalnych, to już zresztą widać w I kwartale. Według naszych analiz ten wzrost powinien wynieść przynajmniej kilkanaście procent w porównaniu z 2018 r. – mówi Czesław Warsewicz, prezes PKP Cargo. Jego zdaniem zwyżki napędza rosnący handel międzynarodowy, w tym zwłaszcza wymiana towarowa między Chinami a Europą. Coraz więcej ładunków przewożonych jest też w kontenerach w ruchu wewnętrznym, zarówno krajowym, jak i między państwami europejskimi.

– Największe bariery w rozwijaniu sektora intermodalnego w Polsce dotyczą przede wszystkim infrastruktury liniowej i terminalowej. Tak jak w całym sektorze towarowym na kolei wyzwaniem jest niska prędkość handlowa pociągów i ograniczenia przepustowości na niektórych szlakach, w tym na liniach prowadzących do portów morskich czy terminali leżących w głębi kraju – twierdzi Warsewicz. Przekonuje, że grupie te czasowe ograniczenia udaje się jednak pokonywać. Z tego też powodu decydujący wpływ na sektor intermodalny mają czynniki pozytywne, zwłaszcza rosnący handel międzynarodowy.

W ubiegłym roku grupa PKP Cargo przewiozła na polskim rynku prawie 8 mln ton ładunków intermodalnych. Tym samym zanotowała wzrost o 15,8 proc. w porównaniu z 2017 r. i aż 40,7-proc. zwyżkę w stosunku do 2016 r. PKP Cargo większość kontenerów przewoziła w ruchu międzynarodowym i tutaj też obserwowano największą dynamikę wzrostu. – To efekt m.in. tego, że zwiększa się liczba pociągów realizujących połączenia na Nowym Jedwabnym Szlaku (w relacjach Chiny–Europa – red.), ponadto coraz więcej ładunków adresowanych do odbiorców z innych państw europejskich jest kierowanych do polskich portów. Wynika to z naszego geograficznego położenia na skrzyżowaniu europejskich szlaków handlowych – uważa Warsewicz.

PKP Cargo od lat zajmuje dominującą pozycję na polskim rynku kolejowych przewozów towarowych. Podobnie jest również w krajowym segmencie transportu intermodalnego. Zarząd spółki nie zamierza jednak na tym poprzestać. Jednym ze strategicznych celów grupy kapitałowej, który planuje ona osiągnąć do 2023 r., jest zajęcie pierwszego miejsca w kolejowych przewozach kontenerowych na obszarze tzw. Trójmorza. TRF

GG Parkiet

W tym roku oczekuje wzrostu przewozów intermodalnych w grupie o co najmniej kilkanaście procent. Już w pierwszych miesiącach wyniosły prawie 14 proc. Aby były jeszcze większe, firma podnosi jakość oferowanych usług. – PKP Cargo dąży do tego, aby stać się operatorem logistycznym, który zapewnia klientom kompleksową obsługę ich ładunków, „od drzwi do drzwi". Z myślą o rozwoju tego sektora inwestujemy także w tabor intermodalny – informuje prezes PKP Cargo. Zapewnia, że przewozy kontenerów realizowane w grupie co do zasady dają wyższe marże niż przy przewozie innych towarów.

Presja na marże

Grupa OT Logistics, poprzez swoje firmy zależne, na razie ma niewielki udział w polskim rynku kolejowych przewozów kontenerowych. Jej przychody w tym obszarze jednak dość mocno rosną. Z drugiej strony narzeka na coraz większą konkurencję i rosnące koszty. Firma obserwuje m.in. wzrost kosztów odpraw celnych, uzyskania i obsługi gwarancji celnych oraz rosnącą presję na podwyżki wynagrodzeń. TRF

GG Parkiet

OT Logistics, grupa specjalizująca się w spedycji, transporcie śródlądowym, usługach portowych i przewozach kolejowych ocenia, że w tym roku dynamika przewozów intermodalnych może spaść. Mimo to na tle pozostałych krajów UE nadal powinna być wysoka. Wzrost transportu kontenerów będzie zwłaszcza wspierać rozwój infrastruktury intermodalnej w Polsce oraz rozbudowa infrastruktury portowej i drogowej. Rynek rośnie też dzięki nowym przewoźnikom i wprowadzaniu na trasy morskie większych niż dotychczas kontenerowców. Ponadto cały czas sprzyja postępująca digitalizacja obsługi transportu kontenerów.

Lotos Kolej należący do Grupy Lotos jest jednym z największych kolejowych przewoźników towarowych w Polsce. Podobną pozycję miał jeszcze w 2017 r. w segmencie intermodalnym. W ubiegłym roku zanotował tu jednak ogromny spadek przewozów. Firma zamierza teraz przynajmniej częściowo odbudowywać swoją pozycję na rynku. Pomóc ma w tym m.in. zakup nowoczesnego taboru intermodalnego. TRF

GG Parkiet

Jako istotną barierę rozwoju rynku firma m.in. wskazuje niedostateczną ilość kierowców w transporcie krajowym i zagranicznym oraz w obrębie terminali intermodalnych (przeładowujących kontenery). Zagrożeń jest jednak więcej. – Wymóg stosowania niskosiarkowego paliwa może wpływać na wzrost cen. Nie bez znaczenia jest też handlowy spór USA–Chiny, przekładający się globalnie na transport morski – mówi Adam Soroka, dyrektor handlowy C.Hartwig Gdynia, firmy spedycyjnej z grupy OT Logistics.

Na kolejowym rynku przewozów towarowych, poprzez zależny Pol-Miedź Trans, obecny jest KGHM. Jak wynika z danych Urzędu Transportu Kolejowego, podmiot ten w ostatnich trzech latach prawie wcale nie transportował kontenerów. Firma widzi jednak duży potencjał tego rynku i zamierza na nim zaistnieć. Podobnie jak Lotos Kolej duże nadzieje na wzrost wiąże z zakupem nowoczesnego taboru kolejowego. TRF

GG Parkiet

W 2018 r. grupa przetransportowała kontenery w ilości ponad 59 tys. TEU (jednostka miary odpowiadająca pojemności jednego kontenera o długości 20 stóp). To wzrost o ponad 28 proc. – Nasz główny rynek to Polska i tutaj zwyżki są najbardziej zauważalne. Generalnie w Polsce obserwujemy wysoką dynamikę względem innych krajów UE – twierdzi Soroka.

C.Hartwig Gdynia szacuje, że w tym roku zanotuje wzrost przewozów intermodalnych o około 10 proc. Z uwagi na spodziewane efekty brexitu, zwłaszcza kłopoty z transportem drogowym przez kanał La Manche, spółka widzi duży wzrost zainteresowania przewozami w relacjach Polska–Wielka Brytania. Ponadto cały czas rozwija przewozy z i do USA i na Daleki Wschód. OT Logistics informuje, że przychody, z uwagi na większe wolumeny transportowanych ładunków, rosną, jednak z powodu konkurencji pojawia się presja na marże. – Obserwujemy wzrost kosztów odpraw celnych, uzyskania i obsługi gwarancji celnych. Nie bez znaczenia są coraz wyższe stawki kontenerowego transportu drogowego oraz intermodalnego, a także presja płacowa – zauważa Soroka.

Wzrośnie aktywność koncernów

Na rozwój transportu kontenerowego stawiają giełdowe koncerny, które w swoich grupach posiadają firmy transportowe. – Ubiegły rok minął w Lotos Kolej pod znakiem zmian w przewozach intermodalnych. Dokonaliśmy rewizji biznesowych dotychczasowych kontraktów, co oczywiście odbiło się na niższym udziale w rynku za ten okres – mówi Anatol Kupryciuk, prezes Lotos Kolej. Jest przekonany, że ten rok będzie dla firmy lepszy niż ubiegły. Największego wzrostu oczekuje w przewozach tranzytowych przez terytorium naszego kraju. Istotnym krokiem firmy w kierunku rozwoju działalności intermodalnej było przystąpienie do projektu zakupu nowoczesnego taboru kolejowego do przewozu kontenerów. Dzięki temu Lotos Kolej pozyska nowe lokomotywy i wagony, co ma znacząco przyczynić się do jego ekspansji.

W ramach grupy PKN Orlen niewielkie przewozy kontenerowe realizuje zależny Anwil. – Transport intermodalny towarów masowych wykorzystywany jest w celu realizacji dostaw na dużych odległościach. W przypadku Anwilu stanowi on niecały procent realizowanych przewozów, jako że przewożony w ten sposób PCW (polichlorek winylu – red.), produkowany we włocławskiej spółce grupy Orlen, trafia przede wszystkim na rynek krajowy i państw Europy Środkowej – informuje biuro prasowe płockiego koncernu. Z tego też powodu w tym roku chemiczna firma nie planuje wzrostu przewozów kontenerowych.

– W roku 2018, w porównaniu z latami poprzednimi, Grupa Azoty zanotowała spadek masy towarowej wysłanej w kontenerach z uwagi na uruchomienie nowej instalacji produkcyjnej konsumującej wysyłaną na rynki azjatyckie masy towarowej. W chwili obecnej rozpoczęto realizację kilku projektów, w efekcie których może nastąpić znaczne zwiększenie ilości wysyłanych kontenerów, również na nowe rynki eksportowe – mówi Artur Dziekański, rzecznik prasowy Grupy Azoty. Nawozowy koncern zakłada, że w tym roku wzrost liczby transportowanych kontenerów może być niewielki. Bardziej zauważalne zwyżki powinny nastąpić w kolejnych latach.

Należąca do KGHM kolejowa firma transportowa Pol-Miedź Trans w ubiegłym roku nie przewoziła kontenerów. Ze względu na oczekiwany w tym roku wzrost krajowego intermodalu o około 15 proc. planuje jednak wznowienie tego typu działalności. – W tym roku spółka Pol-Miedź Trans planuje podpisanie umowy na dofinansowanie zakupu taboru kolejowego z przeznaczeniem do przewozów intermodalnych. Rozpoczęcie działalności w tym segmencie planowane jest na 2020 r. – informuje Karolina Karwicka, główny specjalista departamentu komunikacji w KGHM.