Rynek ma obawy dotyczące przyszłości grupy kapitałowej Orlen

Spółka negatywnie zaskoczyła inwestorów tegorocznymi wynikami. To źle wpływa na notowania jej akcji i ocenę szans na wzrost zysków. Co więcej, dopiero pod koniec roku będzie wiadomo, w jakich konkretnie obszarach grupa będzie się rozwijać, a z jakich się wycofa.

Podczas czwartkowej sesji giełdowi inwestorzy masowo wyprzedawali akcje Orlenu. Przed południem kurs walorów spółki spadał nawet o 8,4 proc., osiągając wartość zaledwie 66,5 zł. Tym samym notowania wróciły do poziomów sprzed miesiąca. Co więcej, wyjątkowo duża wartość obrotów może świadczyć o narastających obawach akcjonariuszy dotyczących najbliższej przyszłości koncernu. Głównym powodem niepokoju były oczywiście znacznie słabsze od oczekiwanych wyniki finansowe wypracowane przez grupę na początku tego roku.

Słabe zyski

Kluczowy wskaźnik, czyli EBITDA LIFO, przed odpisami aktualizującymi wartość aktywów trwałych wyniósł w I kwartale zaledwie 8,38 mld zł, co w ujęciu rok do roku oznaczało spadek o 58 proc. To przede wszystkim konsekwencja pogorszenia się sytuacji w pięciu kluczowych biznesach na sześć wyodrębnionych. Najgorzej było w obszarze wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego. Grupa zanotowała tu 4,11 mld zł straty EBITDA wobec 2,27 mld zł zysku rok wcześniej. To konsekwencja wysokiego tzw. odpisu gazowego, czyli składki płaconej na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, w związku z wydobyciem błękitnego paliwa realizowanego w Polsce. Ponadto spadły ceny gazu oraz doszło do umocnienia złotówki względem dolara i euro. W tej sytuacji niewiele pomogło zwiększenie produkcji ropy i gazu.

Mocno pogorszyły się też wyniki w biznesie rafineryjnym. Na tej działalności odnotowano spadek marż oraz ujemny wpływ transakcji zabezpieczających i wyceny kontraktów terminowych na CO2. Spadki miały też miejsce w biznesach: petrochemicznym, energetycznym i obrotu gazem. Jedynie w detalu poprawiono zarobek. Doszło do tego dzięki zwyżkom marży paliwowej i pozapaliwowej oraz sprzedaży wolumenowej.

W I kwartale grupa Orlen przeznaczyła na inwestycje 6,4 mld zł z 38,6 mld zł zaplanowanych na cały rok. Zarząd deklaruje jednak przyśpieszenie. – Transformacja energetyczna stanowi jedną z największych szans biznesowych w historii. Orlen musi ją wykorzystać. Dlatego koncentrujemy się na najbardziej perspektywicznych projektach i technologiach – twierdzi Ireneusz Fąfara, prezes Orlenu. Dodaje, że zarząd kładzie też większy nacisk na efektywność. Uważa cele zadeklarowane w strategii grupy do 2030 r. za zgodne z kierunkami rozwoju rynku.

Jednak strony wskazuje, że ich realizacja jest znacząco opóźniona. – Musimy nadrabiać zaległości, a tam, gdzie to nie będzie możliwe lub uzasadnione biznesowo – zweryfikować wcześniejsze założenia. Aby możliwa była realizacja strategicznych celów, część projektów inwestycyjnych wymaga znacznego przyspieszenia – twierdzi Fąfara. Szczegółowy kierunek zweryfikowanych działań ma być przedstawiony w aktualizacji strategii, którą koncern zamierza opublikować do końca tego roku.

Trwa weryfikacja

Fąfara już zapowiedział weryfikację kosztów i harmonogramu projektów rozwojowych Orlenu. Wymienił te dotyczące rozwoju małego reaktora jądrowego i petrochemii. W przypadku pierwszego, o mocy 300 MW, który miał być oddany do użytku już w 2030 r., wskazał, że jest wyzwaniem ze względu na technologię i kwestie regulacyjno-pozwoleniowe. W związku z tym rozpoczęto rozmowy dotyczące aktualizacji i formuły planowanego przedsięwzięcia. W odniesieniu do rozbudowy instalacji petrochemicznych Fąfara stwierdził, że nie może być ona realizowana z tak dużymi odpisami jak dotychczas. W efekcie i ten projekt będzie dostosowywany do rynkowych realiów.

Zarząd Orlenu analizuje możliwość ograniczenia aktywności grupy w niektórych obszarach. Przede wszystkim wskazuje na działalność związaną z wydawaniem prasy. Nie wykluczone, że dezinwestycje obejmą spółkę kurierskią Orlen Paczka. Koncern rozważa też celowość dalszego angażowania się w przedsięwzięcie dotyczące magazynowania CO2 pod dnem Morza Barentsa.

Jednocześnie zarząd Orlenu daje do zrozumienia, że fuzji z Lotosem i PGNiG już się nie da odwrócić. Jako istotna część koncernu traktowana jest też Energa. Ponadto do końca tego roku Orlen chciałby osiągnąć z Saudi Aramco, współudziałowcem w Rafinerii Gdańskiej, jakieś konkretne porozumienie dotyczące dalszej współpracy.

Współpraca: Sawicki Bartlomiej