Powstaje węglowa agencja. Jest oficjalna oferta nabycia elektrowni węglowych i cena

Cztery największe spółki energetyczne, Polska Grupa Energetyczna, Enea, Energa i Tauron otrzymały propozycję transakcji nabycia akcji spółki swoich spółek wytwórczych od Skarbu Państwa. To pierwszy, formalny krok do powstania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Wartość aktywów wraz z długiem elektrowni węglowych wynosi może wynieść blisko 19 mld zł.

Jak informują w swoich raportach giełdowych cztery spółki energetyczne, 14 lipca Polska Grupa Energetyczna, Enea, Tauron i Energa, otrzymały od Skarbu Państwa reprezentowanego przez ministra aktywów państwowych, propozycję ujętą w niewiążącym dokumencie podsumowującym warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych akcji spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna (PGE) Tauron Wytwarzanie (Tauron), Enea Wytwarzanie, Elektrowni Połaniec (obie Enea) oraz Elektrowni Ostrołęka B (Energa). To pierwszy, formalny krok do powstania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego, która przejmie od tych giełdowych spółek z udziałem Skarbu Państwa. 62 proc. udziałów w mocach produkcyjnych energii elektrycznej w Polsce.

Dokumenty skierowane do każdej firm z osobna zawiera propozycję ceny nabycia akcji spółek wytwórczych należących do dużych grup energetycznych, kluczowe warunki ekonomiczno-prawne przeprowadzenia transakcji, w tym kluczowe postanowienia przedwstępnej umowy sprzedaży oraz przyrzeczonej umowy sprzedaży, a także proponowany mechanizm rozliczenia długu wewnątrzgrupowego spółek wytwórczych wobec Grup Kapitałowych. Na wartość transakcji składają się dwa elementy: cena za akcje przekazanych aktywów oraz wartość zadłużenia w stosunku do danej Grupy Kapitałowej, które będzie podlegało spłacie.

Ile są warte aktywa PGE?

Jak czytamy w raporcie giełdowym PGE, największego producenta energii w Polsce, kwota ceny sprzedaży akcji PGE GiEK Equity Value_wynosi 849 mln zł. "Cena sprzedaży w oparciu o wartość przedsiębiorstwa „Enterprise Value” ustaloną na dzień 30 września 2022 r. rozliczenie według mechanizmu locked-box skorygowaną o wartość długu netto.” – czytamy wyceny aktywów wszystkich czterech firm dokonała niezależna firma doradcza KPMG.

W kontekście wspominanego wyżej długu, dokument przewiduje, że zadłużenie PGE GiEK wobec Grupy Kapitałowej PGE w kwocie 5,4 mld złotych podlegać będzie spłacie przez okres 8 lat od momentu zawarcia transakcji, a spłata 70 proc. długu zostanie objęta gwarancją ze strony Skarbu Państwa. „Ewentualne pozostałe zadłużenie istniejące na dzień nabycia przez Skarb Państwa akcji PGE GiEK o ile wystąpi, zostanie spłacone przez NABE z kredytu udzielonego NABE przez banki w ramach transakcji.” – tłumaczy PGE. Pozostałe rozliczenia wewnątrzgrupowe, ze szczególnym uwzględnieniem rozliczeń dotyczących uprawnień do emisji CO2, są realizowane na bieżąco i nie będą miały – jak zapewnia firma – wpływu na cenę sprzedaży.

Przypomnijmy, że podstawowym przedmiotem działalności PGE GiEK jest wydobywanie węgla brunatnego oraz wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach konwencjonalnych. W skład PGE GiEK wchodzi 5 elektrowni węglowych o łącznej mocy zainstalowanej ok. 12,85 GW oraz dwie kopalnie węgla brunatnego. PGE GiEK jest ponadto spółką holdingową dla pozostałych podmiotów wchodzących w skład segmentu Energetyki Konwencjonalnej Grupy PGE, które prowadzą działalność pomocniczą do podstawowej działalności PGE GiEK.

„To przełomowy krok w procesie tworzenia NABE. Szczegółowe warunki transakcji będą jeszcze przedmiotem negocjacji. Z kolei jej finalizacja ograniczy ryzyka kosztów CO2 Grupy i otworzy PGE na możliwość pozyskiwania finansowania na inwestycje zgodne ze strategicznym kierunkiem, który - jako lider transformacji energetycznej w Polsce – sobie wyznaczyliśmy. Równocześnie zadłużenie PGE GiEK względem PGE zostanie uregulowane i będzie konsekwentnie spłacane, co oprócz uzyskanej kwoty ze sprzedaży nie pozostanie bez znaczenia dla naszego potencjału finansowania inwestycji transformacyjnych. W ten sposób budować będziemy nową trwałą wartość Polskiej Grupy Energetycznej.” – zapowiada prezes PGE Wojciech Dąbrowski.

Ile są warte aktywa Enei?

Zgodnie z dokumentem, cena sprzedaży udziałów Enea Wytwarzanie wynosi 2,5 mld zł, a akcji Enea Elektrownia Połaniec 632 mln zł. Warunki wyceny są tożsame z PGE.

Dokument przewiduje, że zadłużenie spółek zależnych wobec Grupy Enea w kwocie 2,38 mld zł podlegać będzie spłacie przez okres 8 lat od momentu zawarcia transakcji, a spłata zostanie objęta gwarancją ze strony Skarbu Państwa do wysokości 70 proc. długu. „Jeżeli zadłużenie Spółek zależnych wobec Grupy istniejące na dzień nabycia przez Skarb Państwa udziałów Enea Wytwarzanie oraz Elektrownia Połaniec będzie wyższe, różnica zostanie spłacona przez NABE z kredytu udzielonego NABE przez banki w ramach transakcji. Pozostałe rozliczenia wewnątrzgrupowe, ze szczególnym uwzględnieniem rozliczeń dot. uprawnień do emisji CO2, są realizowane na bieżąco i nie będą miały wpływu na Cenę Sprzedaży.” – czytamy w raporcie.

Ile są warte elektrownie Taurona?

Wartość przedsiębiorstwa spółki córki Taurona, Tauron Wytwarzanie, zostały obliczone w tożsamy w sposób jak PGE i Enei. Skarb Państwa zaproponował nabycie akcji Tauron Wytwarzanie za cenę sprzedaży w kwocie 1 zł wraz ze spłatą wobec Grupy zadłużenia spółki celowej istniejącego na dzień nabycia akcji przez Skarb Państwa. Grupa informuje, że według stanu na 30 września 2022 r. zadłużenie stanowiło kwotę 6,32 mld zł. "Kwota ta stanowi kapitał pożyczkowy plus naliczone odsetki do 30 września 2022 r. Zadłużenie do dnia zamknięcia zostanie zmniejszone o kwotę 652 mln zł w wyniku konwersji części istniejącego długu Tauron Wytwarzanie wobec Grupy na kapitał własny Tauron Wytwarzanie" - podkreśla Tauron. Część zadłużenia Tauron Wytwarzanie wobec Grupy Kapitałowej Tauron w kwocie 21, mld zł podlegać będzie spłacie przez okres 8 lat od dnia zamknięcia, a spłata zostanie objęta gwarancją ze strony Skarbu Państwa, która odpowiada wysokości 70 proc. długu. "W pozostałej części zadłużenie spółki celowej wobec Taurona istniejące na dzień zamknięcia ma zostać spłacone przez NABE z kredytu udzielonego NABE przez banki w ramach transakcji, którego uruchomienie ma nastąpić nie później niż w terminie 90 dni od dnia zamknięcia.” – czytamy w raporcie spółki.

Podstawowym przedmiotem działalności Tauron Wytwarzanie jest wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach konwencjonalnych. W skład Tauron Wytwarzanie wchodzi 5 elektrowni węglowych o łącznej mocy zainstalowanej 4,1 GW. Tauron Wytwarzanie jest ponadto właścicielem następujących spółek zależnych: Tauron Serwis, Bioeko Grupa Tauron, Łagisza Grupa Tauron, które prowadzą działalność pomocniczą do podstawowej działalności Tauron Wytwarzanie.

„Proces porządkowania polskiego sektora energetycznego, za który odpowiada Ministerstwo Aktywów Państwowych, miarowo postępuje do przodu. Otrzymaliśmy propozycję zawierającą warunki zakupu naszych aktywów wytwórczych opartych na węglu. Sfinalizowanie transakcji sprzedaży elektrowni węglowych jest zgodne z naszą strategią czyli Zielonym Zwrotem Taurona i odblokuje nasz potencjał inwestycyjny oraz pozwoli na zwiększenie dynamiki energetycznej transformacji - wyjaśnia Paweł Szczeszek, prezes Grupy Tauron.

Jak mówi dalej, zakończenie w zeszłym roku procesu sprzedaży akcji Tauron Wydobycie i finalizowana obecnie sprzedaż akcji Tauron Wytwarzanie to krok milowy w rozwoju firmy. „Realizacja tej transakcji umożliwi sfinansowanie wielkich procesów inwestycyjnych związanych z rozbudową aktywów OZE oraz intensyfikację rozwoju sieci elektroenergetycznych. Cały proces odbywa się z poszanowaniem praw pracowniczych” - wyjaśnia Paweł Szczeszek.

Ile są warte aktywa Energi?

Zgodnie z dokumentem kwota ceny sprzedaży akcji węglowej spółki Energa Elektrownia Ostrołęka wynosi 153 mln złotych cena sprzedaży w oparciu o wartość przedsiębiorstwa, oszacowaną w ten sam sposób co wyżej trzy grupy energetyczne. 

Pozostałe rozliczenia wewnątrzgrupowe, ze szczególnym uwzględnieniem rozliczeń dotyczących uprawnień do emisji CO2, są realizowane na bieżąco i nie będą miały wpływu na cenę.

Podstawowym przedmiotem działalności tej spółki córki jest produkcja energii elektrycznej i cieplnej w oparciu o źródła konwencjonalne. W skład Elektrowni Ostrołęka wchodzą trzy bloki energetyczne o łącznej mocy 690 MW. Ta spółka. jest jedynym wspólnikiem spółek Energa Serwis oraz ECARB.

Co dalej?

Spółki podkreślają, że dokument będzie przedmiotem dalszych negocjacji ze Skarbem Państwa, których celem będzie ostateczne uzgodnienie i podpisanie dokumentu podsumowującego warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa akcji czterech spółek wytwórczych. „Dokument zostanie podpisany tylko w przypadku zakończenia negocjacji Skarbu Państwa ze wszystkimi spółkami, tj.: PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., Enea S.A., Energa S.A., Tauron Polska Energia S.A. Dokument nie stanowi oferty ani zobowiązania do zawarcia jakiejkolwiek umowy.” – podkreślają wszystkie cztery firmy.

Dokument nie ma charakteru wiążącego. Firmy przeprowadzą jego szczegółową analizę. Ewentualna akceptacja propozycji będzie uzależniona od pozyskania przez spółki niezbędnych zgód korporacyjnych.

Uzgodniony i podpisany przez strony dokument, będzie podstawą do złożenia przez ministra aktywów państwowych do premiera wniosku o nabycie akcji posiadanych przez cztery spółki oraz do uzyskania innych niezbędnych zgód na realizację transakcji.

Skąd finansowanie?

Jak wynika z raportów bieżących spółek, aktywa razem z rozliczeniem długu warte są ok. 18,8 mld zł. Aby zabezpieczyć na to środki Skarbu Państwa, rząd przygotował ustawę, która w trzecim kwartale tego roku powinna zostać przyjęta przez rząd. W wykazie prac legislacyjnych pojawił się bowiem projekt ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE).

Dlaczego agencja jest potrzebna?

Cztery grupy energetyczne dysponują ponad 30 GW mocy zainstalowanej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, co daje 62 proc. łącznej mocy w systemie. „Jednocześnie są to grupy energetyczne w największym stopniu obciążone śladem węglowym związanym z produkcją energii w jednostkach zasilanych tradycyjnym paliwem. Obecna struktura aktywów wytwórczych ogranicza potencjał inwestycyjny tych przedsiębiorstw w segmencie źródeł nisko- oraz zeroemisyjnych i spowalnia tempo transformacji energetycznej kraju.” – podkreślał rząd w dokumencie „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce Wydzielenie wytwórczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa” z 2021 r., który był wstępem do powstania agencji.

Jak przypomina Ministerstwo Aktywów Państwowych, obecnie prowadzone są w Polsce liczne inwestycje w nowe źródła wytwórcze, które przyczynią się do unowocześnienia krajowego miksu energetycznego oraz zmniejszenia jego emisyjności. Jednak ze względu na skalę i złożoność prowadzonych inwestycji ich realizacja będzie rozłożona na najbliższe co najmniej kilkanaście lat i w różnym stopniu obejmie wszystkie dostępne sterowalne technologie tj. atom, gaz czy magazyny energii.

Wraz ze stopniowym przyłączaniem nowych mocy do KSE malała będzie rola energetyki węglowej i możliwe będzie stopniowe odstawianie poszczególnych bloków węglowych, bez ryzyka wystąpienia niewystarczalności mocy w systemie. „Jednak realizacja takiego scenariusza tj. odstawienia nadmiernej ilości elektrowni węglowych względem przyłączanych nowych mocy wytwórczych do KSE stanowiłoby bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. Wychodząc naprzeciw temu zagrożeniu Rada Ministrów przyjęła program rządowy „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie wytwórczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”. – czytamy w wykazie.

Etapy powołania NABE

Utworzenie NABE będzie procesem dwu etapowym. W pierwszym Skarb Państwa nabędzie od Grup Energetycznych z udziałem Skarbu Państwa ich spółki zależne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych elektrowniach węglowych, tj. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna („GiEK”), Tauron Wytwarzanie, Enea Wytwarzanie, Enea Elektrownia Połaniec oraz Energa Elektrownie Ostrołęka. Następnie spółki zostaną skonsolidowane w ramach GIEK, co nastąpi poprzez wniesienie przez Skarb Państwa akcji lub udziałów tych spółek na podwyższenie kapitału zakładowego GIEK, która to spółka będzie po takiej konsolidacji funkcjonować jako NABE.

„Nabycie przez Skarb Państwa elektrowni węglowych pozwoli odciążyć ich obecnych właścicieli od śladu węglowego uwalniając ich potencjał inwestycyjny, który będzie mógł być wykorzystany na rozwój inwestycji nisko- i zeroemisyjnych oraz sieci dystrybucyjnych. W ten sposób zabezpieczony zostanie interes gospodarczy państwa w zakresie zwiększenia tempa transformacji energetycznej” –argumentuje MAP.