Od jutra zaczynają obowiązywać nowe regulacje dotyczące tzw. obliga giełdowego, czyli obowiązku sprzedaży przez firmy surowca poprzez giełdę. Na ich mocy jeszcze w tym roku do obrotu na Towarowej Giełdzie Energii ma wejść co najmniej 1,5 mld m sześc. gazu. To około jednej dziesiątej wolumenu, jaki zużyto w naszym kraju w ubiegłym roku.
Wzrośnie handel
Wejście w życie nowych regulacji to przede wszystkim powód do zadowolenia dla przedstawicieli TGE. Na tej platformie obrót gazem realizowany jest od grudnia ubiegłego roku. Po początkowym dynamicznym wzrośnie, z maksymalnym wolumenem obrotu odnotowanym w marcu, handel osłabł. Wejście obliga ten trend powinno zmienić. – To będzie istotny impuls do rozwoju płynnego rynku hurtowego, na którym powstaje rynkowa cena gazu. Giełda przyczyni się do powstania naturalnego mechanizmu rynkowego, gdzie cena paliwa w obrocie hurtowym dla przemysłu będzie niższa niż dla odbiorców indywidualnych – twierdzi Ireneusz Łazor, prezes TGE.
Jego zdaniem proponowany model budowania konkurencji, ze stopniowym wprowadzaniem obligo, to proces ewolucyjny, bez którego rynek nie mógłby powstać. Zgodnie z nowymi przepisami w przyszłym roku na TGE powinno trafić 40 proc. gazu. Od początku 2015 r. obligo wyniesie już 55 proc. – Ważne dla budowania konkurencji i płynności jest wprowadzenie tych zmian i aktywizowanie uczestników, tak by obrót był większy niż wymagany obligiem – uważa Łazor. Bezpośrednim czynnikiem mającym decydujący wpływ na przyszłość tego rynku są jednak inwestycje w gazociągi przesyłowe. Bez połączeń z krajami ościennymi i rozbudowy sieci wewnętrznej, Polska będzie miała niewielkie szanse na odegranie istotnej roli w regionie.
Działania rządu
Resort gospodarki zwraca uwagę, że od kilku lat podejmowane są działania mające na celu liberalizację rynku gazu. Również właśnie wchodzące w życie zmiany, obok kwestii obliga, mają ułatwić funkcjonowanie branży.
– Teraz przedsiębiorcy będą mogli także bezpośrednio zawierać transakcje na giełdzie towarowej oraz utrzymywać zapasy obowiązkowe gazu na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Ustawa wzmocni też pozycję odbiorcy gazu i zwiększy jego ochronę, regulując m.in. procedurę reklamacyjną czy wprowadzając pozasądowy system rozstrzygania sporów wynikających z umów o dostarczanie gazu – informuje Tomasz Tomczykiewicz, wiceminister gospodarki.
