Ostatnie dwa artykuły z cyklu „ABC inwestowania" poświęcone były narzędziom analizy technicznej służącym do gry wbrew trendowi. Omówiłem linie wsparcia i oporu, oscylator RSI oraz wskaźnik impetu ROC. Czas na zaprezentowanie ostatniego wskaźnika, który pomaga identyfikować punkty zwrotne na rynku będącym w fazie konsolidacji. Mowa o wolnym oscylatorze stochastycznym, spopularyzowanym w latach 50. ubiegłego stulecia przez znanego amerykańskiego tradera Goerge'a Lane'a.
Szukamy przecięć
Budowa oscylatora stochastycznego jest trochę bardziej skomplikowana niż RSI czy ROC. Wskaźnik ten składa się bowiem z dwóch linii. Pierwsza to %K. Jest to różnica dzisiejszej ceny zamknięcia i najniższej ceny z ostatnich dni podzielona przez różnicę najwyższej ceny z ostatnich dni i najniższej ceny z tego samego okresu. Druga linia to %D i jest to trzydniowa średnia krocząca %K. Obie linie tworzą szybki oscylator stochastyczny, który z racji swojej wrażliwości jest stosowany bardzo rzadko. Wygładzając obie linie trzydniową średnią kroczącą, otrzymujemy ostateczną wersję wskaźnika, czyli wolny oscylator.
Aby matematyczny język i ilość wygładzeń nie odstraszyły czytelnika, wyjaśnijmy na przykładzie, jak działa omawiany wskaźnik. Załóżmy, że ostatnia sesja dla akcji spółki X zamknęła się na poziomie 30 zł, a najwyższa i najniższa cena z interesującego nas okresu to odpowiednio 50 zł i 20 zł. Dla takich danych linia %K przyjmie następującą wartość: (30-20)/(50-20)=0,33. Linie %K i %D przyjmują wartości od 0 do 100. Oscylując między tymi poziomami, pokazują, kiedy rynek jest wyprzedany (zbliżenie do linii 0) i wykupiony (zbliżenie do linii 100). Oprócz wskazywania stref, w których kończy się przewaga popytu lub podaży, bardzo istotne są przecięcia obu linii. %K jest linią sygnalną. Jeśli przebija od dołu %D, powstaje wskazanie kupna. Gdy %K spada poniżej %D, generuje sygnał sprzedaży. Najbardziej wiarygodne są te sygnały, które powstają w strefach wyprzedania i wykupienia.
Wielofunkcyjny wskaźnik
George Lane zalecał uważne obserwowanie linii wskaźnika. W jego opinii sposób, w jaki %K skrzyżuje się z %D, ma bardzo duże znaczenie. Ekspert wyróżniał m.in. przecięcia lewo- i prawostronne. Pierwsze powstaje, gdy %K przetnie %D po lewej stronie od szczytu lub dołka %D, czyli zanim %D zmieni kierunek. Drugie powstaje, gdy %K przetnie %D po prawej stronie szczytu lub dołka i jest uznawane za sygnał bardziej wiarygodny.
Lane wyróżniał również dwie formacje świadczące o sile rynku – kolano i ramię. Pierwsza powstaje, gdy %K przetnie od dołu %D, cofnie się lekko w dół (ale nie dojdzie do %D) i znów ruszy w górę. Taki układ można traktować jako oznakę silnego rynku. Ramię powstaje w analogiczny sposób podczas ruchu w dół i oznacza, że rynek jest słaby.
