Wielki Szlem

Brydż to coś więcej niż gra w karty. Gimnastykuje mózg, poprawia kondycję całego organizmu, wzmacnia przyjaźnie. Debiutanci mogą w nim rywalizować z mistrzami i wcale nie są skazani na porażkę. Jest dla każdego, w każdym wieku.

Wbrew obiegowym opiniom brydż nie ma nic wspólnego z hazardem. To gra losowo-strategiczna. Na turniejach zawodnicy dostają taki sam układ kart, a rozgrywki bardzo się od siebie różnią. Renata Dancewicz: – To jest gra w mózg przy użyciu kart. Można się w niej rozwijać przez całe życie. Kobiety z upływem lat grają coraz lepiej, bo z wiekiem nabierają luzu, przestają się przejmować ocenami innych, wiedzą, czego chcą.

Aktorka bierze udział w turniejach, ma tytuł mistrza regionalnego, w 2009 r. na Międzynarodowym Festiwalu Brydżowym w Biarritz zajęła z partnerem II miejsce. Zafascynowała się tą grą jako nastolatka, gdy przeczytała kryminał Agaty Christie. Herkules Poirot rozwiązał w nim zagadkę morderstwa, analizując sposób gry w brydża podejrzanych. – To, w jaki sposób licytujemy i rozgrywamy, wiele mówi o naszej osobowości. Jedni blefują, drudzy nie. Są osoby ofensywne, hurraoptymistyczne, które lubią ryzyko i zawsze biorą pod uwagę wariant korzystny. Inne zachowują się ostrożnie, zachowawczo. Jednak bez względu na strategię zdarza się nieoczekiwany pocałunek od losu: ktoś, kto nie odnosił sukcesów, nagle wygrywa turniej. W tej grze wszystko może się zdarzyć i to też jest w niej piękne – mówi aktorka.

Brydż uczy logicznego myślenia

Urszula Dudziak gra wyłącznie towarzysko. Od kilku lat jej życiowym partnerem jest kapitan żeglugi Bogdan Tłomiński, również brydżysta. Budują dom sto kilometrów od Warszawy, w małej wiosce, gdzie mieszka dwójka ich przyjaciół. – Jeździmy tam w każdy weekend i gramy. Zaczynamy w piątek o siedemnastej, kończymy w sobotę o pierwszej–drugiej w nocy. Potem idziemy na spacer, gwiazdy są wtedy piękne. Kiedyś w sylwestra usiedliśmy do stolika o 15, skończyliśmy o 13 w Nowy Rok. Czas tak szybko leci, gdy gra się z fajnymi ludźmi, którzy nie pouczają, nie denerwują się. Nie jestem wybitna, ale kocham tego brydża. Człowiek czuje niesamowitą satysfakcję, gdy dostanie trudny układ kart i coś wykombinuje, wprowadzi w błąd rywali. Na przykład oni myślą, że nie wyjdę spod króla, bo to wbrew zasadom, a ja właśnie tak zrobię i ich zaskoczę. Rok temu zostaliśmy z Bogusiem zaproszeni na towarzyski turniej, w którym brali udział mistrzowie. Byłam przerażona, ale nie zajęliśmy ostatniego miejsca, byliśmy trzeci od końca. Jednak nawet jak mi się nie uda rozgrywka, powtarzam swoją życiową zasadę: wolę być szczęśliwa, niż mieć rację. Nie boję się błędów, również w życiu – śmieje się wokalistka.

„To piękna, szlachetna, pouczająca gra. Zacieśnia przyjaźnie, a przy okazji poprawia koncentrację i pamięć. Moja mama, też zapalona brydżystka, mówiła, że w każdym domu powinny być biblioteka i pianino. Ja bym dodała, że dzieci powinny grać w szachy, a dorośli w brydża”. Urszula Dudziak WOKALISTKA

Archiwum

Brydż ćwiczy umiejętność pogodzenia się z porażką. Uczy też logicznego myślenia, szybkiego podejmowania decyzji, obliczania szans, gdy mamy niepełne dane. Bill Gates wśród dziesięciu zasad, które pomagają osiągnąć sukces, obok takich, jak: „miej energię" i „ciężko pracuj", na szóstym miejscu zaleca: „graj w brydża". Zachęca do tego młodych ludzi: „Każdy, kto jest dobry w brydżu, sprawdzi się też w wielu innych dziedzinach. I będzie umiał współpracować w zespole".

„Od kiedy gram, nie mam żadnych dylematów, gdzie spędzić wakacje. Wyjeżdżam na turnieje, spotykamy się kilka razy w roku w różnych miejscach. Zyskałam mnóstwo wspaniałych przyjaciół i znajomych, brydż umacnia życie towarzyskie. Gra się nie tylko dla pucharów, ale również dla tych spotkań”. Renata Dancewicz aktorka

Archiwum

Gra nie wymaga nadzwyczajnych zdolności. Trzeba jedynie umieć się skoncentrować, wyciągać wnioski i sprawnie liczyć do 13. Nie istnieją ograniczenia wiekowe, angielski zawodnik Boris Shapiro zdobył złoty medal Mistrzostw Świata w wieku 89 lat. Najstarsza zawodniczka turniejowa miała 102 lata. Amerykańscy i skandynawscy naukowcy twierdzą, że granie w brydża zmniejsza aż o 75 proc. ryzyko zachorowania na demencję i alzheimera. Polski Związek Brydża Sportowego realizuje w całym kraju program „brydż 60+", dzięki któremu seniorzy mogą gimnastykować mózg, a także nawiązywać nowe znajomości. W 2000 r. badania profesor biologii Marian C. Diamond z Berkeley na grupie starszych kobiet wykazały, że regularne granie w brydża wzmacnia system immunologiczny.

„Namawiam do gry całe rodziny. To cudowne wyjście podczas familijnych spotkań: zamiast słuchać narzekań, rozmów o chorobach albo, co gorsza, kłócić się o politykę, zagrajcie w brydża. Tak jest o wiele przyjemniej i zdrowiej”. Marek Borowski POLITYK

Archiwum

Właśnie kobiety wymyśliły, by stworzyć w krakowskiej szkole sportową klasę brydżową. Były to Małgorzata Jantos, doktor filozofii, radna PO w Krakowie (obecnie Nowoczesnej) i Gabriela Olszowska, dyrektorka Gimnazjum nr 2 w tym mieście. Nie było łatwo, urzędnicy twierdzili, że to niemoralne, by dzieci na lekcjach grały w karty. Po wielu bojach udało się i w 2009 r. Janusz Rżewski, trener brydża sportowego, zaczął szkolenie pierwszego rocznika. Rok później tę sportową klasę przejęła Agata Kowal, która żartem powiedziała o sobie: „Z matematyczki stałam się wuefistką".

W 2015 r. i 2017 r. jej uczniowie zdobyli drużynowe mistrzostwo Europy. W swojej pracy na kursie trenerskim Agata Kowal napisała: „Gra w brydża ma tę przewagę nad przedmiotami szkolnymi, że sprawia młodzieży przyjemność. Rozwija umiejętności kojarzone z tzw. ścisłym umysłem, a także cierpliwość i kreatywność. W Gimnazjum nr 2 w Krakowie klasa brydżowa, mając tych samych nauczycieli i podobne warunki rozwoju, uzyskała na egzaminie gimnazjalnym wyniki lepsze od pozostałych klas. Z części matematycznej poradzili sobie lepiej niż klasa matematyczna, w przyrodniczej lepiej niż klasa przyrodnicza, a części z języka polskiego, historii oraz WOS napisali lepiej niż klasa humanistyczna". Niestety z powodu reformy za rok klasa brydżowa zniknie. Dzięki staraniom społeczności szkoły w miejsce Gimnazjum nr 2 powstanie liceum, ale będzie miało tylko dwie klasy w roczniku (w gimnazjum było sześć), więc nie uda się utworzyć sportowej.

Sport, w którym jesteśmy potęgą

A Polacy, oprócz Francuzów i Włochów są europejską potęgą w tej grze. Trzy lata temu nasi zawodnicy po raz pierwszy w historii mistrzostw świata zdobyli złoty medal, w finale najważniejszego turnieju Bermuda Bowl pokonali reprezentację Szwecji. Za największy talent uważany jest 22-letni Michał Klukowski. Nie miał jeszcze 18 lat, gdy zdobył z kolegami mistrzostwo świata teamów brydżowych, ten sukces powtórzył w ubiegłym roku. Gra w parze ze starszym od siebie o 41 lat znakomitym zawodnikiem Piotrem Gawrysiem. Jakiś czas temu brydżyści mieli nadzieję, że ta gra stanie się sportem olimpijskim, była pokazową dyscypliną w 2002 r. na zimowych igrzyskach w Salt Lake City. Jednak Piotr Gawryś studzi emocje. Mówi, że nawet w szachach łatwiej jest wykreować gwiazdy, bo są one, w przeciwieństwie do brydża, grą indywidualną. Natomiast nikt nie ma wątpliwości, że brydż to sport, Piotr Gawryś podczas mistrzostw przechodził kontrolę antydopingową. Na liście zabronionych dla brydżystów substancji nie ma alkoholu, jest za to kofeina.

Brydż może zmienić życie. Marek Borowski, senator RP, poznał dzięki niemu swoją żonę. Był wtedy studentem SGPiS (dziś Szkoła Główna Handlowa), brał udział w turniejach. Jego partner wyjechał za granicę i znajoma poleciła mu swoją koleżankę. – Halina nie zrobiła na mnie szczególnego wrażenia. Zapytałem, jak długo gra, odpowiedziała, że już gdy miała osiem lat, tata sadzał ją sobie na kolanach i obserwowała rozgrywki dorosłych. Jednak nie miałem wyjścia, turniej był za kilka dni. Dałem jej spisany na maszynie system licytacji MABOR – od Marek Borowski. Opracowałem go z przyjacielem, ale powiedziałem, że jest międzynarodowy. Poprosiłem, żeby nauczyła się go na pamięć. Podczas turnieju popełniła poważny błąd: zamiast trzy karo powiedziała trzy kiery. Zapytałem, dlaczego postąpiła wbrew zasadom, a ona spojrzała na mnie litościwie, wyjęła z torebki kartki i pokazała: tam jest napisane trzy kiery. To ja zrobiłem błąd, przepisując. Doceniłem ją, bo nie nabijała się ze mnie, choć w tej sytuacji mogła. I dalej z nią gram. Jesteśmy małżeństwem 48 lat. Bierzemy udział w turniejach, na ogół plasujemy się w pierwszej połowie. Żona nie lubi tylko jednego: kiedy zwracam jej uwagę – opowiada Marek Borowski. Podkreśla, że brydż jest umiejętnością rozmowy z partnerem, trzeba mu szyfrem przekazać, jakie mamy karty, a potem wykorzystać tę wiedzę w rozgrywce. Podobnie jak w życiu, należy podejmować najbardziej skuteczne decyzje po obliczeniu ich prawdopodobieństwa oraz rozpoznaniu strategii rywali. Marek Borowski nauczył grać swoje wnuki, gdy bliźniaki miały 13 lat, a starszy 15. – Stosowałem metody niedozwolone pedagogicznie, czyli szantaż: nie pójdą gdzieś, nie dostaną czegoś, jeśli trochę nie pograją. A potem im się spodobało – śmieje się. Uważa, że w każdej szkole uczniowie powinni grać w scrabble, szachy oraz w brydża.

Kiedyś brydżem pasjonowało się kilka milionów Polaków. Teraz o wiele mniej, ale warto przywrócić tej grze popularność, bo jej zalety trudno przecenić. autorka jest dziennikarką magazynu „gala"

fot. r. gardziński, b. jankowski, a. burakowski, adobestock