KDPW liderem we wdrażaniu technologii blockchain na rynku kapitałowym

Sektor finansowy jest największym użytkownikiem technologii cyfrowych oraz główną siłą napędową cyfrowej transformacji gospodarki. Nowe technologie mogą wspomagać instytucje finansowe m.in. przez wykorzystanie przetwarzania w chmurze, cyfryzację i robotyzację procesów, wykorzystanie mechanizmów sztucznej inteligencji czy big data, umożliwiając nie tylko ograniczenie kosztów, ale przede wszystkim budowanie oferty i kanałów dostępu dla klientów.

Technologią, która cieszy się szczególnym zainteresowaniem w ostatnich latach, jest blockchain, którym zainteresował się także Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Efektem prac ekspertów KDPW nad tym rozwiązaniem było uruchomienie 1 lipca 2019 r. Platformy Blockchain dla Rynku Kapitałowego – nowoczesnej platformy technologicznej będącej rozwiązaniem sektorowym, ukierunkowanym na współpracę wielu podmiotów, w celu wymiernego zwiększania wzajemnych korzyści. Unikalna w skali światowej platforma adresowana jest do podmiotów świadczących usługi na rynku kapitałowym: banków, domów maklerskich oraz tych, które mogą partycypować w tworzeniu wspólnej infrastruktury i są zainteresowane integrowaniem w jej ramach usług. Umożliwia ona tworzenie własnych aplikacji wspierających rozwój innowacyjnych usług biznesowych przy wykorzystaniu wspólnych rozwiązań systemowo-komunikacyjnych.

Poza wizją biznesową, projekt miał za zadanie przygotować rynek kapitałowy do wyzwań, jakie niesie ze sobą technologia blockchain, w tym takich, które mogłyby się wiązać ze skracaniem łańcucha pośredników czy zmianą ich roli. Zgodnie z przewidywaniami, w przyszłości coraz większą rolę mogą pełnić podmioty oferujące możliwość integrowania usług na rynku lub zapewniające infrastrukturę dla niezależnych uczestników rynku. KDPW, tworząc platformę jako rozwiązanie sektorowe, inicjuje tym samym proces budowy ekosystemu zapewniającego powstawanie rozwiązań opartych na innowacyjnych technologiach.

Tym, co przyświecało KDPW przy tworzeniu koncepcji platformy, była minimalizacja kosztów związanych z tworzeniem usług w modelu rozproszonym. Spójne procesy zarządzania, jednolita, otwarta architektura oraz procedury stanowią fundament wszystkich aplikacji w obrębie platformy. Pozwala to na tworzenie konkretnych rozwiązań bez potrzeby ponoszenia powielanych nakładów na budowanie sieci oraz opracowywanie procesów jej utrzymania. Obniża to próg wejścia w obszar technologii blockchain oraz pozwala szeroko wykorzystywać potencjał ekosystemu stworzonego przez instytucje rynku kapitałowego.

Od strony technologicznej całość została oparta na otwartym frameworku Hyperledger Fabric, tworzonym w modelu open source. Otwarte rozwiązanie zapewnia transparentność, także na poziomie technologicznym, co ma istotne znaczenie przy tworzeniu wysokiego poziomu zaufania w ramach stworzonej sieci. Warto też zauważyć, że platforma funkcjonuje jako tzw. blockchain prywatny (ang. permissioned blockchain), co oznacza, że uczestnikami sieci mogą być tylko zaufane, zidentyfikowane i uwierzytelnione podmioty. Podmioty te mogą pełnić różne, dostosowane do ich potrzeb, role w ramach poszczególnych aplikacji, a także mogą uczestniczyć tylko w części dostępnych na platformie usług. Daje to dużą elastyczność przy zapewnieniu dostępu do informacji tylko uprawnionych podmiotów w ramach sieci.

Pierwszą uruchomioną na Platformie Blockchain usługą jest eVoting, który digitalizuje proces głosowania na walnych zgromadzeniach spółek. Aplikacja dostępna jest od 30 września 2019 r. i zapewnia obsługę walnych zgromadzeń spółek publicznych, w tym głosowanie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.

eVoting został zintegrowany z aplikacją Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych służącą do przekazywania emitentom wykazu uprawnionych do udziału w walnym zgromadzeniu. Integracja ułatwia emitentom korzystanie z usług Krajowego Depozytu z jednego punktu dostępowego. Interesariuszami eVoting, oprócz emitentów i akcjonariuszy, są podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych, którym eVoting daje możliwość integracji z usługą prowadzenia rachunku papierów wartościowych. Beneficjentami usługi eVoting są także organy nadzoru – dzięki niezaprzeczalności procesu i bezpośredniemu dostępowi do informacji.

Usługa eVoting może znacząco wpłynąć na aktywizację akcjonariuszy i zachęcić ich do czynnego udziału w funkcjonowaniu spółek, których są współwłaścicielami. W szczególności dotyczy to akcjonariuszy, którzy dzisiaj – ze względu na brak łatwo dostępnej i jednolitej informacji o walnych zgromadzeniach, sformalizowany proces głosowania czy koszty związane z fizycznym udziałem w WZ – w większości przypadków rezygnują z jednego ze swoich podstawowych praw wynikających z posiadania akcji.

Krajowy Depozyt stał się firmą technologiczną, tworzącą własne rozwiązania w podstawowych obszarach biznesowych, otwartą na innowacje i systematycznie inwestującą w obszar B+R (badań i rozwoju). Na przestrzeni ostatnich lat w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu rynkowym i regulacyjnym Grupa KDPW, dzięki konsekwentnie realizowanej strategii rozwojowej i współdziałaniu z uczestnikami rynku, stworzyła komplementarny pakiet usług, odpowiadający współczesnym wymogom najbardziej rozwiniętych centrów finansowych. Efektywna i bezpieczna infrastruktura posttransakcyjna daje gwarancję niezakłóconego funkcjonowania rynków finansowych, dlatego tak istotne jest, aby była ona tworzona z wykorzystaniem możliwości, jakie dają nowe technologie.