Lancia to włoska marka założona w Turynie w 1906 roku przez Vincenzo Lancię i Claudio Fogolino. Od początku budowano jej prestiż, tworząc samochody luksusowe, pełne elegancji i pięknie stylizowane. Poza limuzynami włoska marka miała w swojej ofercie również pojazdy użytkowe: ciężarówki, autobusy, trolejbusy, a w okresie wojny także wojskowe. Dział odpowiedzialny za tę gałąź produkcji z czasem stał się częścią znanej dziś firmy Iveco.
Wyróżnikiem wielu modeli były nazwy wywodzące się z greckiego alfabetu. Już pierwszy seryjny wóz to Lancia Alfa, produkowana w latach 1908–1909. Potem pojawiały się m.in. nazwy: Theta, Gamma, Kappa, Zeta, Ypsilon, a także Lambda. Ten ostatni, debiutujący w 1922 roku, przeszedł do historii jako pierwszy samochód na świecie z niezależnym zawieszeniem przednich kół i nadwoziem samonośnym. Pierwszy seryjny silnik V6 to również dzieła Lancii. Pojawił się w roku 1950 w modelu Aurelia.
Kamieniem milowym w dziejach firmy okazało się wejście w sporty motorowe. Ich fascynatem był Gianni Lancia, syn założyciela marki, który wciągnął przedsiębiorstwo do wyścigów Formuły 1. Kłopoty finansowe i śmierć ważnego kierowcy sprawiły, że ta przygoda nie trwała długo. Co innego rajdy. Tu Lancia odnotowała wspaniałe sukcesy, które odnosił najpierw model Fulvia, a potem: Stratos HF (o którym za chwilę), 037 i wreszcie Delta. W latach 1987–1992 Lancia nokautowała rywali, zdobywając sześć tytułów mistrzowskich z rzędu. Do dziś ta włoska marka jest najbardziej utytułowanym zespołem w historii WRC.
Lancia Stratos miała być odpowiedzią na rosnących w siłę konkurentów Fulvii. Samochód jest jednak dziełem firmy Bertone. Ponoć słynny włoski projektant nadwozi, realizując tę wizję, musiał wziąć kredyt. Prototyp skonstruował 32-letni wówczas Marcello Gandini, który później projektował dla BMW i Lamborghini. Koncepcyjnego Stratosa zaprezentowano na wystawie w Turynie w roku 1970. Zrobił wrażenie. Niedługo potem Lancia podjęła z Bertone współpracę przy produkcji rajdówki. W tym czasie była już częścią koncernu Fiata, co pozwoliło na wykorzystanie w Stratosie silnika z Ferrari. Atutami okazały się też stalowe podwozie samonośne i korpus z włókna szklanego. Stratos zaczął wygrywać liczne wyścigi, od Tour De France Automobile po Rajd Monte Carlo i trzy kolejne mistrzostwa świata w latach 1974–1976.
Obok odmian wyczynowych powstało około 500 egzemplarzy tej supermaszyny w wersji Stradale, czyli drogowej. Co ciekawe, trzy (dwa rajdowe, jeden seryjny) trafiły w 1976 roku do Polski i jeździły w naszych barwach. Zakupił je Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Samochodów Osobowych FSO. Wszystkie zostały rozbite, w sumie zaliczyły około 20 rajdów. Na bazie jednej z nich zbudowano rajdówkę o swojskiej nazwie Stratopolonez! Opiszemy ją za jakiś czas.
