Z tego artykułu się dowiesz:
- Dlaczego zamknięcia rządu USA są tak problematyczne i jakie mają konsekwencje?
- Jakie wydarzenia doprowadziły do najdłuższego zamknięcia rządu w amerykańskiej historii?
- Jaki wpływ ma Ustawa o Budżecie i Kontroli Wstrzymywania Środków z 1974 roku na finansowanie administracji federalnej?
- Jakie były kluczowe przyczyny paraliżowania amerykańskiego rządu podczas różnych kadencji prezydenckich?
- Czy całkowite zniesienie limitu zadłużenia mogłoby zapobiec przyszłym problemom finansowym USA?
Od 1 października, przez 43 dni Stany Zjednoczone były dotknięte tzw. zamknięciem rządu (ang. government shutdown), czyli odcięciem finansowania dla administracji federalnej. Było ono najdłuższe w historii. Początkowo ten kryzys był mało dostrzegalny dla wielu Amerykanów, ale z czasem stawał się coraz bardziej uciążliwy. Najbardziej widocznym jego przejawem był chaos na lotniskach – odwołane i mocno opóźnione loty, a także dłuższe kolejki do kontroli bezpieczeństwa. To skutek tego, że kontrolerzy lotów i pracownicy służb ochrony lotnisk nie dostawali wypłat. Nie otrzymywali ich również urzędnicy federalni, strażnicy parków narodowych i funkcjonariusze wielu służb. Wojskowi dostawali swój żołd – ale tylko dlatego, że jeden z przyjaciół prezydenta Trumpa wpłacił pieniądze na ten cel. Ożywili się za to krytycy USA wskazujący, że to niepoważne, by takie mocarstwo było dotknięte paraliżem administracji. Amerykańskim parlamentarzystom nie spieszyło się z zakończeniem tego stanu – wszak im pensje nadal wypłacano. W końcu jednak ośmiu demokratycznych senatorów się ugięło i zagłosowało za republikańską ustawą, zapewniającą finansowanie dla administracji do końca stycznia i podnoszącą limit długu publicznego USA. Niektórzy prominentni politycy tacy jak gubernator Kalifornii Gavin Newsom czy senator Bernie Sanders byli z tego powodu bardzo niezadowoleni Chcieli, by Partia Demokratyczna nie ustępowała w konfrontacji z prezydentem Trumpem i mającymi większość w obu izbach Kongresu republikanami.
Amerykańskie dziwactwo
Dlaczego jednak co jakiś czas dochodzi do tak kompromitującego Stany Zjednoczone zdarzenia jak zamknięcie rządu? To skutek przyjęcia w 1974 r. przez zdominowany wówczas przez demokratów Kongres Ustawy o Budżecie i Kontroli Wstrzymywania Środków. Zwiększała ona uprawnienia fiskalne Kongresu kosztem administracji prezydenta i stała się stałym źródłem zadrażnień między władzą ustawodawczą i wykonawczą. Weszła w życie w 1976 r. i już wówczas doprowadziła do powstania 12-dniowej luki w finansowaniu administracji federalnej, do której doszło po tym, jak prezydent Gerald Ford zawetował kilka kluczowych ustaw. Za kadencji prezydenta Jamesa Cartera takie luki w finansowaniu pojawiały się aż sześciokrotnie – choć zarówno Kongres jak i Biały Dom były pod kontrolą demokratów. To powinno skłonić amerykańskich polityków do poprawy Ustawy o Budżecie, ale zamiast tego demokraci zepsuli ją jeszcze mocniej. W 1980 r. luka w finansowaniu po raz pierwszy stała się przyczyną zamknięcia rządu. Było ono dosyć ograniczone (dotknęło tylko Federalnej Komisji Handlu), ale stworzono niebezpieczny precedens. O ile wcześniej agencje rządowe jedynie lekko ograniczały swoją działalność w okresie luk w finansowaniu, to interpretacja przepisów dokonana przez Benjamina Civilettiego, ówczesnego prokuratora generalnego, nakazywała przestać wypłacać pensje pracownikom tych agencji.
Czytaj więcej
Prezydent Trump zapowiedział, że państwo podzieli się przychodami z ceł z Amerykanami.
