Kryzys finansowy zablokował transakcje

Na światowym rynku fuzji i przejęć w 2009 r. wyraźnie odczuwalne były skutki finansowego kryzysu, który rozpoczął się jesienią rok wcześniej

Według prognoz OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) wartość międzynarodowych transakcji tego typu spadła w 2009 r. do blisko 600 mld dolarów z prawie 1,4 bln USD rok wcześniej. W krajach OECD wartość transakcji na rynku M&A (z ang. mergers and acquisitions) zmniejszy się do 454 mld USD z 1 bln USD. Z kolei na głównych rynkach wschodzących do 80 ze 140 mld USD.

Dane agencji Bloomberga i banku Nomura są bardziej optymistyczne. Wynika nich, że całkowita wartość transakcji mogła spaść w kończącym się roku o 30 proc. w porównaniu z wartymi 2 bln USD transakcjami przeprowadzonymi w 2008 r.

– Mieliśmy najgorsze warunki na rynku dla tego typu umów, być może od początku lat 90. XX wieku, jeśli nie od połowy lat 70. – twierdzi Philip Keevil, partner z londyńskiej firmy Compass Advisors. O tym, jak kiepska była sytuacja, świadczy chociażby to, że znaczące miejsca w tegorocznych statystykach zajęły transakcje, w których rządy wykupywały aktywa przeżywających kłopoty finansowe banków. Na przykład największym europejskim przejęciem było nabycie w lutym przez brytyjskie państwo udziałów RBS wartych 41,9 mld USD.

W tym roku doszło jednak również do kilku spektakularnych transakcji i ofert. Największe umowy tego typu pojawiły się w I kwartale, a więc zanim jeszcze doszło do ożywienia na światowych giełdach i w gospodarkach. Transakcje te dotyczyły podmiotów z sektora farmaceutycznego i niektóre z nich były planowane jeszcze przed bankructwem banku Lehman Brothers (które było katalizatorem światowego kryzysu). W styczniu koncern Pfizer kupił spółkę Wyeth za 63,2 mld USD, a w marcu Merck nabył Schering-Plough za 43,1 mld USD. Ponadto w styczniu koncern Roche przejął za 44 mld USD44 proc. akcji Genentechu.

Aktywne w dziedzinie fuzji i przejęć były również firmy z branży energetycznej i surowcowej. Koniec 2008 r. upłynął m.in. pod znakiem nieudanej próby przejęcia koncernu górniczego Rio Tinto przez konkurencyjny BHP Billiton. Na początku grudnia obie firmy powołały jednak joint venture, w skład którego weszły ich australijskie kopalnie zajmujące się wydobyciem rudy żelaza. Umowa jest warta 58 mld USD. Również w grudniu koncern naftowy Exxon Mobil zgodził się nabyć amerykańskiego producenta gazu XTO Energy za 41,3 mld USD.

Pod koniec 2009 r. rynki żyły też próbą przejęcia brytyjskiego koncernu spożywczego Cadbury przez konkurencyjny amerykański Kraft. Oferta choć warta 10 mld funtów, nie wywołała entuzjazmu Cadbury. Zarząd brytyjskiej spółki, którego nie usatysfakcjonowała cena, ogłosił, że może wkrótce otrzymać lepsze oferty od konkurentów Krafta.

Analitycy spodziewają się, że w nadchodzącym roku może dojść do umiarkowanego wzrostu wartości rynku fuzji i przejęć na świecie. – Zawarte niedawno umowy wyglądają zachęcająco. W 2010 r. możliwy jest wzrost wartości transakcji o 10–15 proc. Działają już przecież oba motory działalności tego typu – spółki oraz fundusze private equity. Wciąż jednak potrzebne jest trwałe ożywienie gospodarcze – wskazuje Jeffrey Kaplan, szef działu fuzji i przejęć w Bank of America Merrill Lynch.