Płace cały czas rosną, ale pracy coraz mniej

Lepsze od oczekiwań dane o płacach w marcu to tylko efekt statystyczny – uważają analitycy. Ich zdaniem, o sytuacji na rynku pracy więcej mówi spadek zatrudnienia

Średnia płaca brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosła w marcu 3332,7 zł – podał w piątek Główny Urząd Statystyczny. Przeciętne wynagrodzenie było o 5,7 proc. wyższe niż rok wcześniej. Ankietowani przez „Parkiet” analitycy spodziewali się wzrostu płac o 4,2 proc. Czy pozytywne zaskoczenie to sygnał poprawy sytuacji na rynku pracy? Zdaniem ekonomistów – niekoniecznie.

[srodtytul]Opóźnienie w płacach[/srodtytul]

„Korzystne informacje o wynagrodzeniach to z jednej strony wynik tego, że dostosowania po stronie płacowej następują wolno, z drugiej – efekt przesunięć kalendarzowych sprawiających, że większa liczba dni pracy przynosi wyższe wynagrodzenie w wielu branżach bazujących np. na dniówkach” – napisali w komentarzu do danych ekonomiści Raiffeisen Bank Polska. Z większą liczbą dni roboczych w marcu tego roku w porównaniu z poprzednim wiążą przyspieszenie wzrostu płac praktycznie wszyscy analitycy.

Problem w tym, że płace w pełni oddają gwałtowne zmiany w sytuacji przedsiębiorstw. Firmy, które zmagają się z ograniczeniem popytu na swoje wyroby, najczęściej nie są w stanie wynegocjować natychmiastowych obniżek wynagrodzeń.

– Do spadku dynamiki płac przyczynią się wdrażane przez pracodawców programy uelastyczniania czasu pracy, w ramach których w zamian za rezygnację z dokonywania zwolnień grupowych pracodawcy proponują załodze tymczasowe ograniczenie czasu pracy lub obniżenie stawki wynagrodzenia zasadniczego – ocenił Jakub Borowski, główny ekonomista Invest-Banku.

[srodtytul]Zatrudnienie spada[/srodtytul]

Tym, co firmy mogą zrobić szybko, jest ograniczenie liczby pracowników. Dlatego analitycy zwracają uwagę raczej na dynamikę zatrudnienia. Tutaj zaś marzec był kolejnym miesiącem pogorszenia. Liczba osób pracujących w sektorze przedsiębiorstw (czyli w firmach niefinansowych zatrudniających co najmniej 10 osób) była w ubiegłym miesiącu o 0,5 proc. niższa niż w lutym. W skali roku spadek sięgnął 0,9 proc. To oznacza, że przez dwanaście miesięcy zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyło się o niemal 60 tysięcy. Rok temu rosło w tempie sięgającym 300 tysięcy.

[srodtytul]Konsumpcja wpływa na stopy[/srodtytul]

Obniżający się poziom zatrudnienia sprawia, że dynamika funduszu płac w sektorze przedsiębiorstw obniża się. Gospodarstwa domowe wciąż mają – również po uwzględnieniu inflacji – więcej na bieżące wydatki bądź oszczędności. Ich łączne dochody rosną jednak o około 1 proc. w skali roku, a nie o ponad 10 proc. – jak jeszcze rok temu.

Dlatego ekonomiści oceniają, że wydatki konsumpcyjne nie będą w najbliższym czasie motorem napędzającym wzrost gospodarczy. Zahamowanie dynamiki konsumpcji będzie miało również wpływ na inflację – jeśli popyt nie rośnie, handlowcom trudno dokonywać podwyżki cen.

To zaś będzie miało wpływ na decyzje Rady Polityki Pieniężnej. Zdaniem Rafała Beneckiego, ekonomisty ING Banku Śląskiego, zła sytuacja na rynku pracy będzie dla RPP argumentem za dalszymi obniżkami stóp procentowych. Benecki zwrócił uwagę, że już po publikacji piątkowych danych Andrzej Sławiński z RPP podkreślał, że gospodarka jest w fazie spowolnienia, a bank centralny nadal jest w fazie rozluźniania polityki pieniężnej.

Główna stopa NBP wynosi 3,75 proc. Analitycy są podzieleni co do tego, czy na kwietniowym posiedzeniu RPP obniży ją o kolejne 25 punktów bazowych, czy też zdecyduje się na przerwę w cyklu cięcia stóp procentowych.