Firmy coraz częściej weryfikują kontrahentów

Wśród spółek notowanych na giełdzie najczęściej sprawdzany był Polimex-Mostostal.

Coraz więcej firm ogranicza ryzyko związane z niewypłacalnością ewentualnych kontrahentów i decyduje się na sprawdzenie ich wiarygodności, wykorzystując zasoby wywiadowni gospodarczej. Weryfikowane są także spółki publiczne notowane na GPW i New Connect. W 2014 roku wywiadownia Bisnode udostępniła prawie 32 tys. raportów spółek z GPW i ponad 8 tys. raportów o spółkach z NC.

Rośnie liczba spółek publicznych sprawdzanych przez wywiadownie, jak wynika z danych w 2014 roku, sprawdzono o ponad 20 proc. więcej firm notowanych na GPW niż w 2012 roku. Wzrost weryfikowanych spółek z NC wynosił ponad 80 proc. W sumie spółki publiczne stanowią około 40 proc. wszystkich badanych firm.

Dane wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska pokazują, że wśród spółek notowanych na giełdzie najczęściej sprawdzany był Polimex-Mostostal. W latach 201–2014 pobrano 2418 raportów o spółce. Jednocześnie Polimex-Mostostal był najczęściej sprawdzaną spółką w roku 2013 (888) i 2012 (944). W 2014 rok pobrano o spółce łącznie 586 raportów, co ostatecznie sprawiło, że zajęła ona piątą pozycję wśród spółek z GPW.

W 2014 roku najczęściej sprawdzaną okazała się spółka Symbio Polska. Łącznie pobrano o niej blisko 1,1 tys. raportów.

To ogromna zmiana, biorąc pod uwagę lata ubiegłe. W latach 2013 i 2012 ogółem pobrano 61 raportów o Symbio. Była to jednocześnie najczęściej weryfikowana spółka z rynku NC.

Analizując sprawdzalność pod względem branżowym, najczęściej weryfikowaną branżą na GPW była budowlanka. Najwięcej zamówiono raportów o firmach inżynieryjnych i budowlanych (prawie 14,5 tys. przez trzy lata) oraz wytwarzających produkty budowlane (ponad 8,5 tys.). Na trzecim miejscu znajdują się przedsiębiorstwa sprzedające żywność i leki. Średnio w 2014 roku weryfikowano 202 razy spółkę z branży surowce budowlane, 166 razy ściągano dane firmy zajmującej się produktami budowlanymi, a 128 razy przygotowany został raport o spółkach inżynieryjnych i budowlanych.

Co w raporcie

Raport zawiera pełną informację na temat danej spółki, począwszy od potwierdzenia jej danych rejestrowych (zgodne z KRS lub ewidencją działalności gospodarczej), informacji o danych finansowych (sprawozdania finansowe firm składających takie dane w sądach gospodarczych), zdarzeniach prawnych (rejestr upadłości i likwidacji) po dane zamieszczone w różnych portalach internetowych, prasie lub z wywiadu z kierownictwem firmy.

Dodatkowo informacja o firmie wzbogacona jest o dwa źródła: informację o moralności płatniczej podmiotu oraz powiązania kapitałowe podmiotu z firmami zagranicznymi. Pierwsze z tych źródeł informuje o historii zaległości płatniczych podmiotów, co daje wiedzę na temat obecnych i przyszłych kontrahentów. Drugie źródło to baza danych podmiotów i powiązań pozwalająca zbadać kondycję finansową spółki matki badanego kontrahenta, nawet gdy pochodzi ona z bardzo odległych krańców świata.

Dlaczego warto

Duże międzynarodowe wywiadownie przygotowują produkty zawierające z jednej strony pełny obraz działalności firm z całego świata, a z drugiej gotową wiedzę w postaci rekomendacji dotyczącej wiarygodności tej firmy. Pierwsza z tych funkcji pozwala zaoszczędzić czas związany z ich samodzielnym pozyskiwaniem ze źródeł publicznych, druga pomaga podjąć właściwą decyzję związaną z zawarciem współpracy z weryfikowaną firmą.

Podstawową wartością raportu handlowego jest rekomendacja współpracy z danym partnerem handlowym. W przypadku negatywnej rekomendacji firma zamawiająca raport powinna się zastanowić, czy takie ryzyko jest dla niej opłacalne. Ciekawym elementem raportu jest porównanie podmiotu do jego branżowej konkurencji pod kątem wskaźników porównawczych. Raport handlowy pozwala również dostrzec niebezpieczne symptomy istniejące u badanego kontrahenta, jak np. powiązania osób z kierownictwa z firmami w złej kondycji finansowej. Pojedynczy raport o firmie kosztuje np. w Bisnode od 150 do 250 zł netto.

[email protected]

Jak wybrać wywiadownię

To w głównej mierze zależy od zakresu informacji, które chcemy pozyskać. Jeśli firma działa na arenie międzynarodowej, to wskazane jest korzystanie z usług międzynarodowych wywiadowni gospodarczych, oferujących dostęp do światowej bazy danych i globalne usługi minimalizacji ryzyka transakcji. W razie chęci pozyskania informacji o mniejszych podmiotach lub spółkach jednoosobowych można skorzystać z lokalnych firm specjalizujących się w dostarczaniu informacji o przedsiębiorstwach małych i średnich.

Warto wiedzieć

- W Polsce działa sześć–siedem dużych wywiadowni gospodarczych.

- Większość klientów wywiadowni handlowych stanowią podmioty wywodzące się z sektora usług, np. banki, firmy ubezpieczeniowe, doradztwa biznesowego, instytucje kredytowe, ale rośnie liczba innych firm, a także osób prywatnych zamawiających raporty.

- Najczęściej sprawdzane branże to budowlanka i przemysł spożywczy.

Opinie

Ewa Jakubczyk-Cały, prezes zarządu PKF Consult

W celu optymalizacji ryzyka inwestorzy zlecają dodatkowe weryfikacje i analizy. Realizacja tych zamówień dokonywana jest bezpośrednio przez inwestorów lub też banki inwestycyjne bądź doradców poszukujących możliwości kojarzenia interesów. Dane finansowe i pozafinansowe spółek giełdowych są ogólnie dostępne. Bezpośrednie wyszukiwanie inwestycyjnych okazji przez inwestorów wymagałoby jednak ponoszenia istotnych kosztów sporządzenia analiz przez zatrudnionych na stałe ekspertów. Tańszym rozwiązaniem jest zlecenie wyszukania potencjalnych „perełek przyszłości" i ich selekcja na bazie przygotowanego już materiału w języku zleceniodawcy (najczęściej angielskim). Opracowania takie zawierają najczęściej rozpoznanie branży, w której funkcjonuje spółka, wyniki finansowe, analizę ryzyka oraz porównanie wycen mnożnikowych spółek tej branży na podstawie wskaźników rynku kapitałowego na różnych rynkach. To swoisty rating niepubliczny dla spółek określonej branży, sfinalizowany elementami analizy SWOT.

Tomasz Starzyk z wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska

Weryfikacja kontrahenta jest zalecana nie tylko przed zawarciem pierwszej transakcji gospodarczej, ale powinna być także procesem ciągłym. Pozwoli to uchronić firmę przed nieuczciwymi kontrahentami lub przynajmniej zminimalizować ryzyko utraty należności. Najczęściej sprawdzanymi firmami są podmioty z branż budowlanej i spożywczej. W przypadku raportów zagranicznych najczęściej sprawdzane są wschodnie kraje europejskie: Rosja, Ukraina, także kraje nadbałtyckie. W obszarze zainteresowania polskich przedsiębiorców leżą też kraje Europy Zachodniej. W pierwszej kolejności Niemcy, a także kraje Europy Południowej: Hiszpania, Portugalia, Włochy, a przede wszystkim Grecja i Cypr.

Maciej Czyż, dyrektor biura faktoringu w Banku BGŻ

W obszarze faktoringu Bank BGŻ bardzo aktywnie korzysta z usług wywiadowni gospodarczych. Współpraca z wywiadownią umożliwia pozyskiwanie informacji o dłużnikach faktoringowych i jest istotnym elementem w procesie podejmowania decyzji o przyznaniu dłużnikowi limitu finansowania. Raport wywiadowni gospodarczej, z usług której korzysta Bank zawiera nie tylko zaktualizowane dane rejestrowe, strukturę właścicielską i zależności właścicielskie, dostępne dane finansowe, ale także indeks płatności oraz historię windykacji, jeżeli miała miejsce. Raport wywiadowni – co jest standardem rynkowym – jest ponadto aktualizowany przez określony czas, np. 12 miesięcy od daty zakupu. Współpraca z wywiadownią umożliwia pozyskanie informacji, których zdobycie bezpośrednio od dłużnika mogłoby być utrudnione lub wręcz niemożliwe. Dodatkowo raporty wywiadowni dostępne są online, dzięki czemu proces pozyskania informacji jest szybki i wygodny.