Biznes potrzebuje wielu dobrych praktyk

Dwie trzecie polskich menedżerów z największych firm deklaruje, że zna pojęcie „odpowiedzialny biznes”. Rozumie je jako przestrzeganie norm etycznych w działalności firmy oraz regularne i sprawiedliwe wynagradzanie pracowników

Znajomość zasad nie jest równoznaczna ze stosowaniem ich w praktyce. Jednak raporty Forum Odpowiedzialnego Biznesu, największej organizacji pozarządowej w Polsce promującej CSR (ang. Corporate Social Responsibility – Społeczna Odpowiedzialność Biznesu), które przeprowadziło badanie kadry menedżerskiej, pokazują wiele pozytywnych zmian w podejściu firm do zasad społecznej odpowiedzialności.

Są w nich publikowane dobre praktyki biznesowe, prowadzone przede wszystkim w wielkich korporacjach. W ostatnim wyróżnionych zostało 117 przykładów ze 108 firm, wśród nich 21 notowanych na GPW. Najwięcej reprezentuje branżę bankową.

[srodtytul]Bankowcy pomagają uczniom[/srodtytul]

Citi Handlowy powołał Fundację Bankową im. Leopolda Kronenberga. – Fundacja pozwala realizować politykę społeczną i edukacyjną banku w trzech obszarach: edukacji ekonomicznej, polskiego dziedzictwa kulturowego i rozwoju wolontariatu – mówi Krzysztof Kaczmar, dyrektor fundacji. Powołano ją 15 lat temu, przede wszystkim po to, by odciążyć zarząd od zajmowania się sprawami, które nie są bezpośrednio związane z działalnością banku. Budżet fundacji wynosi 7,5 mln zł, liczba wniosków o wsparcie ok. 1200. – Na stałe współpracujemy z kilkoma partnerami, z którymi prowadzimy długofalowe projekty, np. z Fundacją Młodzieżowej Przedsiębiorczości realizujemy Olimpiadę wiedzy o finansach oraz program „Moje finanse” – największy w Polsce program edukacji finansowej dla młodzieży – mówi Kaczmar.

Fundacja zajmuje się także programem wolontariatu pracowniczego w banku. Na stałe bierze w nim udział ok. 16 proc. zatrudnionych, a ok. 44 proc. angażuje się w projekt mniej lub bardziej regularnie. Od kilku lat w wolontariat jest też zaangażowany prezes Sławomir Sikora, który prowadzi lekcje poświęcone edukacji finansowej w szkołach ponadgimnazjalnych.

– Nie mamy wątpliwości, że działalność fundacji przekłada się na kształtowanie wizerunku banku jako instytucji odpowiedzialnej społecznie – mówi Krzysztof Kaczmar.

Również ING Bank Śląski stawia na wolontariat. – Tysiące wolontariuszy wzięło udział w 285 przeprowadzonych przez nas akcjach. Każdy pracownik może przeznaczyć na wolontariat osiem godzin z rocznego czasu pracy – mówi Emilia Klimek odpowiedzialna w tym banku za CSR.

Z kolei BGŻ od kilku lat zaangażowany jest w projekt Klasa BGŻ, którego celem jest znoszenie barier edukacyjnych. W ramach tej akcji najzdolniejsi uczniowie gimnazjum mają możliwość uczenia się w najlepszych liceach w Polsce. Bank pokrywa uczniom koszty związane z nauką z dala od domu.

[srodtytul]Sieci handlowe stawiają na ekologię[/srodtytul]

Również inne branże włączają się w zakrojone na dużą skalę działania CSR. Jedną z głównych jest FMCG (towary szybko zbywalne).

– W najnowszym raporcie dotyczącym CSR przygotowaliśmy dane, które z pewnością zainteresują część naszych akcjonariuszy – mówi Beata Rożek, menedżer ds. społecznej odpowiedzialności biznesu w Tesco Polska. Tesco PLC jest notowane na londyńskiej giełdzie (London Stock Exchange). Częścią strategii całej grupy są działania z zakresu CSR, które podlegają bezpośrednio jednej z osób z zarządu.

Jednocześnie kieruje ona pracami Komitetu ds. Społecznej Odpowiedzialności, w skład którego wchodzi 15 członków top managementu z całej grupy. W Polsce wśród projektów Tesco z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu znajduje się „Tesco dla szkół”, czyli realizowany od dziewięciu lat program doposażania polskich szkół w nowoczesny sprzęt dydaktyczny. Związany jest z ekologiczną edukacją dzieci i młodzieży. Inną akcją jest „Akademia dostawców”, czyli cykl bezpłatnych warsztatów i szkoleń dla małych i średnich przedsiębiorstw, które dostarczają swoje produkty na półki sklepów Tesco. – Dla młodych osób decydujących właśnie o swojej przyszłej karierze zawodowej interesujący może być program praktyk szkolnych, dzięki któremu mogą od podszewki poznać pracę w nowoczesnym handlu – dodaje Beata Rożek.

Z kolei producent piwa Carlsberg angażuje się w działania związane z ekologią, organizując w weekendy akcje zbierania szklanych opakowań. W ostatniej przeprowadzonej zbiórce, w której wzięło udział 30 tys. osób w ośmiu miastach Polski, zebranych zostało 60 ton szkła.

– Promujemy segregację opakowań oraz recykling szkła, ponieważ poczuwamy się do odpowiedzialności, by mówić konsumentom, co powinni uczynić z butelkami po wypiciu piwa. Zwracamy też uwagę na problematykę zaśmiecania terenów zielonych i rekreacyjnych i dlatego od zeszłego roku organizujemy akcje pod wspólną nazwą „Daj śmieciom kosza” – mówi Jagoda Jastrzębska, kierownik ds. rozwoju odpowiedzialnego biznesu w Carlsberg Polska.

[srodtytul]Jak się mierzy CSR[/srodtytul]

Argumentem wysuwanym przez sceptycznie nastawionych do CSR ekspertów jest brak możliwości zmierzenia korzyści wypływających z takich działań. – Nie ma jednego wskaźnika, który pozwalałby na liczenie zwrotu z inwestycji w CSR, jest natomiast wiele narzędzi i sposobów mierzenia poszczególnych aspektów działań społecznej odpowiedzialności biznesu – wyjaśnia Aleksandra Stanek-Kowalczyk z zespołu zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu w PwC. Podaje przykłady. – Najłatwiej jest mierzyć działania CSR dotyczące środowiska. Zmniejszenie zużycia energii lub innych zasobów czy surowców przekłada się bezpośrednio na zmniejszenie kosztów. Znając koszty inwestycji na rzecz zmniejszenia zużycia zasobów oraz kwotę oszczędności w danym okresie, bardzo łatwo można policzyć, czy i na ile się to opłaca.

Zdaniem ekspertki można też stosunkowo łatwo zmierzyć CSR w zakresie zarządzania personelem. Jednym ze sposobów jest mierzenie poziomu satysfakcji pracowników. Ale nie tylko.

– CSR liczy się też poprzez koszt utraconych korzyści. Wiele firm zdaje sobie sprawę, jaki koszt wiąże się z zatrudnieniem nowego pracownika, czyli ile kosztują rekrutacja, adaptacja w nowym miejscu pracy czy szkolenia. Znane są też koszty programów zarządzania talentami czy koszty benefitów dla pracowników. Można zaobserwować przełożenie tych działań na wzrost zaangażowania pracowników i wydajność pracy. Przez to zmniejsza się liczba odejść z pracy, a tym samym obniża się koszty rekrutacji – mówi.

[srodtytul]Pytanie o dobrowolność[/srodtytul]

Świat biznesu broni się przed przymusowymi regulacjami dotyczącymi CSR. Komisja Europejska bierze jednak pod uwagę zarówno stanowisko biznesu, jak i zdanie strony społecznej: związków zawodowych oraz organizacji obywatelskich, które dopominają się wprowadzenia takiego prawa, które pozwala karać korporacje łamiące prawa człowieka i dewastujące środowisko naturalne w biednych regionach świata. – Europejskie firmy powinny być prawnie odpowiedzialne za działania nie tylko na terenie Unii Europejskiej, ale również poza nią. Firmy matki muszą ponosić bezpośrednią odpowiedzialność prawną za działania kontrolowanych przez nie spółek córek. Teraz tak nie jest – mówi dyrektor Grzegorz Piskalski, szef Fundacji CentrumCSR.PL.

[ramka]

[b]Badanie Menedżerowie 500/Lider CSR[/b]

Co rozumie Pan(i) pod pojęciem biznesu odpowiedzialnego społecznie (możliwość wielu wskazań)

[i]Źródło: Forum Odpowiedzialnego Biznesu, GoodBrand[/i]

[li] prowadzenie firmy zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, tzn. z uwzględnieniem potrzeb i interesów, środowiska przyrodniczego oraz społeczności lokalnych – 70 proc. [/li]

[li] dbanie o interesy wszystkich interesariuszy (klientów, pracowników, dostawców, partnerów biznesowych, społeczności lokalnych) – 60 proc.[/li]

[li] przestrzeganie norm etycznych w prowadzeniu biznesu – 51 proc.[/li]

[li] wspieranie działań na rzecz ochrony środowiska np. poprzez zachowania proekologiczne w miejscu pracy – 49 proc.[/li]

[li] udzielanie pomocy potrzebującym, działalność charytatywna – 38 proc.[/li]

[li] przejrzystość w prowadzeniu działalności gospodarczej – 31 proc.[/li]

[li] zarządzanie problemami ochrony środowiska naturalnego – 24 proc.[/li]

[li] przestrzeganie istniejących przepisów prawa – 20 proc.[/li]

[li] budowanie pozytywnego wizerunku – 19 proc.[/li]

[li] działania sponsoringowe – 16 proc.[/li]

[li] adekwatne i terminowe wynagrodzenia dla pracowników – 15 proc.[/li]

[li] dbanie o interesy akcjonariuszy – 13 proc.[/li]

[/ramka]

[ramka]

[b]Koalicja prezesów[/b]

O tym, że moda na CSR na dobre zawitała w Polsce, świadczyć może powołanie koalicji „Prezesi – wolontariusze 2011”. – Koalicja ma promować wolontariat i aktywność obywatelską – mówią prezesi jednym głosem. Chcą, by pracowniczy ruch wolontariacki był w przyszłości popularny nie tylko w największych polskich firmach.

Członkami koalicji mogą zostać prezesi, którzy zobowiązują się do pracy wolontariackiej przynajmniej jeden dzień w roku. Poza tym dbają o rozwój wolontariatu i społeczne zaangażowanie w swoich firmach. [/ramka]

[[email protected]][email protected][/mail]

Grażyna Raszkowska