Mimo trudnego rynku debiutów nie zabraknie

Pozycja OFE jest coraz słabsza, jednak fundusze sygnalizują, że zamierzają w 2016 roku brać udział w ciekawych ofertach publicznych. Kto pojawi się na parkiecie?

Od początku roku WIG spadł o ponad 9 proc., a WIG20 aż o 19 proc. Trudna sytuacja na rynku wtórnym nie pozostaje bez wpływu na rynek IPO (pierwsza oferta publiczna). Liczba debiutantów i wartość ich ofert nie jest imponująca. Tym niemniej w ostatnich miesiącach na giełdzie pojawiło się kilka ciekawych podmiotów. Nie zabrakło też spółek, które dały inwestorom solidnie zarobić. Jak zapowiada się 2016 r.?

– Z jednej strony część spółek zawiesza oferty, a z drugiej w grudniu wpłynęło do KNF 10 prospektów, w tym cztery od debiutantów, oraz dwa memoranda, tj. najwięcej w skali miesiąca w 2015 r. – podkreśla Łukasz Dajnowicz z urzędu KNF. Obecnie czynnych jest 12 postępowań dotyczących debiutantów, z których 11 planuje ofertę. -– Natomiast 18 postępowań jest zawieszonych – dodaje Dajnowicz.

OFE: będziemy kupować...

Ważnym elementem polskiego rynku kapitałowego są fundusze emerytalne, które – mimo osłabienia ich pozycji – nadal biorą udział w ofertach publicznych. Można je znaleźć w akcjonariatach takich spółek jak Enter Air czy AAT Holding. Zapytaliśmy fundusze, jakie mają plany na 2016 r. Niestety, odpowiedziały nieliczne, m.in. te z grupy PZU.

– Fundusz OFE PZU Złota Jesień zamierza brać udział w IPO w 2016 r. Warunkiem jest, aby emitenci starający się o kapitał prezentowali atrakcyjny model biznesowy i byli w dobrej sytuacji finansowej, umożliwiającej w przyszłości wypłatę dywidend – podkreśla Wojciech Backiel, członek zarządu PTE PZU. Zaznacza przy tym, że objęcie akcji takich spółek w IPO uwarunkowane jest atrakcyjną ceną. Wtóruje mu Ewa Radkowska-Świętoń, wiceprezes i dyrektor ds. inwestycji w Nationale-Nederlanden PTE.

– Każdą inwestycję analizujemy pod kątem oczekiwanego zwrotu oraz potencjalnego ryzyka – podkreśla. W 2015 r. fundusz nabywał akcje debiutantów, co obligowało go do ujawniania się ponad ustawowym progiem. – Jeżeli w 2016 r. pojawią się atrakcyjne naszym zdaniem okazje, to będziemy się im uważnie przyglądać – zapowiada.

...ale nie jest kolorowo

Jednocześnie przedstawiciele funduszy nie kryją, że po trudnym 2015 r. ciężko jest widzieć perspektywy naszego rynku kapitałowego w różowych barwach. Po zmianach w OFE składki, które fundusze emerytalne dostają od swoich członków, są mniejsze od kwot przekazywanych ZUS-owi w ramach tzw. suwaka. – Dodatkowo kwestie płynności oraz relatywnej atrakcyjności inwestycji powodują, że OFE coraz szerzej wychodzą poza Polskę. Podobny trend daje się także zauważyć w funduszach inwestycyjnych – mówi Radkowska-Świętoń. W efekcie pieniądze klientów przeznaczone na inwestycje w akcje płyną głównie do funduszy inwestujących za granicą.

Co więcej, również w funduszach lokalnych coraz częściej można spotkać akcje notowane poza Polską. – Brak lokalnego kapitału jest najbardziej zauważalny na rynku ofert pierwotnych, szczególnie dotyczących mniejszych firm. Inwestorzy zagraniczni skupiają się bowiem głównie na dużych, płynnych spółkach – podkreśla wiceprezes Nationale-Nederlanden PTE. Jej zdaniem w przyszłym roku koszt pozyskania kapitału poprzez emisję akcji będzie wysoki, a inwestorzy jeszcze bardziej wybredni przy decyzjach co do lokowania środków w nowe spółki. – Jednocześnie można się spodziewać kontynuacji trendu większej liczby wezwań i rezygnacji spółek ze statusu spółki publicznej – mówi Radkowska-Świętoń. Kilku emitentów w nieoficjalnych rozmowach z „Parkietem" zasygnalizowało, że rozważa wycofanie swoich akcji z obrotu.

Czas przeprowadzek

2015 zapisze się w historii giełdy jako rekordowy rok pod względem liczby spółek przenoszących swoje notowania z NewConnect. Ostatni debiutant, Labo Print, był 30. tegorocznym debiutantem, a zarazem 13. spółką, która przeniosła się z NewConnect. Kilkanaście firm czeka w kolejce i należy się spodziewać, że przynajmniej część z nich przeskoczy na główny parkiet w 2016 r. Będą to m.in. Bloober Team, Vivid Games, PGS Software, Gekoplast czy Inno-Gene. Jeszcze bliżej notowania na GPW jest Sare, którego prospekt emisyjny został już zatwierdzony przez KNF, a zapisy na akcje ruszą w styczniu.

W najbliższych tygodniach na parkiecie powinno się też pojawić Biuro Inwestycji Kapitałowych. Zapisy na akcje tego dewelopera zaczną się pod koniec stycznia. Na przyszły rok zaplanowano też debiut spółki zależnej giełdowego Redanu, czyli firmy TextilMarket. Według wcześniejszych założeń miało do niego dojść jeszcze w tym roku, jednak Redan zawarł z funduszem 21 Concordia aneks do umowy inwestycyjnej, przesuwający ten termin.

Debiut planują reprezentanci różnych branż. Niedawno o IPO wspomniał dystrybutor artykułów elektrotechnicznych Kaczmarek Electric. Pracuje już nad prospektem emisyjnym. Rynek zastanawia się też, czy plany giełdowe wskrzesi Bank Pocztowy. Trudna sytuacja rynkowa i zniżkujące wyceny banków nie zachęcają do debiutu. Władze Pocztowego sygnalizują, że do rozważań o ofercie mogą wrócić, gdy zakończy się dyskusja dotycząca ewentualnych, dodatkowych obciążeń sektora bankowego.

Dobre otoczenie makro

Ponad 3-proc. wzrost gospodarczy powinien sprzyjać sytuacji finansowej spółek. Pozytywnie perspektywy rynku kapitałowego w Polsce ocenia PKO PTE, a umiarkowanie optymistycznie OFE PZU Złota Jesień.

– Pozytywna ocena wynika z relatywnie wysokiego tempa wzrostu realnego PKB szacowanego na ok. 3,5 proc. w środowisku niskiej inflacji i niskiego poziomu stóp procentowych, a także niskich wycen spółek na GPW – mówi Backiel. Spodziewa się, że do poprawy otoczenia biznesowego wielu spółek, zwłaszcza produkcyjnych, powinny się przyczynić taniejące surowce. – Oczekujemy również, że rozpoczęta w 2015 r. stopniowa konwersja środków zgromadzonych w bezpiecznych funduszach TFI obligacyjnych i pieniężnych na fundusze zrównoważone i fundusze akcji nasili się w 2016, przyczyniając się do osiągnięcia dodatniej stopy zwrotu – podkreśla członek zarządu PTE PZU.

Na ożywienie na rynku IPO liczą też biura maklerskie oraz doradcy PR/IR. W 2015 r. debiutantom pomagały m.in. BS, CC Group, Tauber Promotion, Martis Consulting, Mak Media Group czy Tailors Group. Nasi rozmówcy uważają, że przy tak dużej ilości wezwań na akcje i delistingów, jakie się dokonały w 2015, siłą rzeczy robi się miejsce dla nowych debiutantów. Niektóre z agencji sygnalizują, że 2016 zapowiada się dla nich bardzo pracowicie. Rekordową liczbą klientów chwali się m.in. CC Group. Potencjalnych debiutantów w portfelu ma również Tailors Group. – Na podstawie podpisanych umów i prowadzonych rozmów oczekujemy większej liczby projektów w tym obszarze naszej działalności w 2016 r., choć rynek z pewnością do łatwych nie należy – podkreślają przedstawiciele agencji.

Na europejskich rynkach sytuacja debiutantów wygląda lepiej niż w Polsce, ale na rekord się nie zanosi. W okresie od stycznia do końca września odnotowano 258 IPO o łącznej wartości 35,7 mld euro, co stanowi spadek o 11 proc. w stosunku do analogicznego okresu 2014 r. – podaje PwC. Jednocześnie zapowiada, że w najbliższych miesiącach na europejskich rynkach można się spodziewać powrotu ofert wartych ponad 1 mld euro. Niestety, jeśli chodzi o GPW, to tak dużych IPO na horyzoncie na razie nie widać.

[email protected]

Trudny rok debiutantów nie odstraszył

Daje się zauważyć mocną korelację pomiędzy koniunkturą a liczbą debiutów. U szczytu hossy w 2007 r. na parkiecie pojawiło się aż 81 nowych spółek. Z kolei w 2009 r., na który przypadło dno ostatniej bessy, debiutantów było tylko 13. W ostatnich latach liczba IPO utrzymywała się na stosunkowo stabilnym poziomie. Warto jednak zauważyć, że statystyki prezentowałyby się znacząco gorzej, gdybyśmy nie uwzględniali spółek przenoszących się z NewConnect. W tym roku więcej niż jedna trzecia debiutantów pochodziła właśnie z rynku alternatywnego. Daje się również zauważyć spadek łącznej wartości ofert, co wynika z braku dużych prywatyzacji. Najciekawsze spółki Skarb Państwa już wprowadził na giełdę, a firmy prywatne zamiast GPW najczęściej wybierają finansowanie dłużne m.in. z uwagi na niskie stopy procentowe. To jednak nie znaczy, że polski rynek kapitałowy czeka zmierzch. Ponad 900 polskich dużych przedsiębiorstw to potencjalni debiutanci – wynika z tegorocznego raportu PwC.