Atomowy projekt Orlenu i Synthosu o krok dalej. Sołowow o atomie

Tak zwany mały atom ma być receptą na tańszy prąd dla polskiego biznesu. Kontrolujący Synthos Michał Sołowow wskazuje na korzyści płynące z technologii SMR po tym, jak projekty firm zyskały tzw. decyzję zasadniczą, choć nie bez problemów. Uwagi miała ABW.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało sześć decyzji zasadniczych na budowę łącznie 24 reaktorów w technologii BWRX-300 amerykańskiej firmy GE-Hitachi. O decyzje wnioskowały spółki celowe firmy Orlen Synthos Green Energy (OSGE), która z kolei należy do Orlenu i Synthosu. Decyzję wydano mimo negatywnej oceny Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, o której poinformowały sama spółka, jak i resort klimatu i środowiska. Pozytywne decyzje dotyczą lokalizacji w Ostrołęce, Włocławku, Stawach Monowskich, Dąbrowie Górniczej, Krakowie (Nowa Huta) oraz Tarnobrzegu-Stalowej Woli.

Sposób na tańszy prąd

O decyzjach poinformowano podczas forum Net Zero Nuclear w Dubaju, z udziałem Mohammeda Al Hammadi, prezesa Emirates Nuclear Energy Corporation, Samy Bilbao y Leon, szefowej World Nuclear Association, oraz kilkuset przedstawicieli branży energetyki jądrowej.

Wiarę w realizację inwestycji podtrzymuje Michał Sołowow, prezes i właściciel Synthosu. – Pierwsze SMR-y w technologii GE Hitachi powstaną w Polsce pod koniec dekady. Będziemy drugim po Kanadzie państwem, w którym rozpocznie się budowa floty kilkunastu małych reaktorów BWRX-300. Staniemy się europejskim liderem we wdrażaniu technologii małych reaktorów modułowych – mówi „Parkietowi” biznesmen. Jego zdaniem polski przemysł, borykający się z wysokimi kosztami energii i walczący o zachowanie konkurencyjności na rynku europejskim i światowym, będzie miał dostęp do stabilnych, zeroemisyjnych i atrakcyjnych kosztowo źródeł energii.

Jak dodaje Rafał Kasprów, prezes OSGE, decyzje umożliwiają rozpoczęcie programu budowy floty reaktorów BWRX-300. Synthos oraz Orlen są jednymi z największych w kraju konsumentów energii elektrycznej, którzy w obliczu drożejącej energii chcą stawiać na własne źródła energii.

Decyzja mimo uwag służb

Decyzja dla OSGE nie została podjęta bez problemów. Wniosek o wydanie decyzji zasadniczej został skierowany w kwietniu. W międzyczasie takie decyzje otrzymywały inne projekty jądrowe planowane w Polsce – dwa projekty dużych reaktorów z udziałem amerykańskiego Westinghouse oraz koreańskiego KHNP, a także projekt reaktorów SMR prowadzony wspólnie przez KGHM z NuScale. Projekt Synthosu i Orlenu musiał poczekać.

Stało się tak, gdyż Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencja Wywiadu prowadziły postępowanie wyjaśniające, które zakończyło się uzyskaniem informacji warunkujących zakres i kierunek końcowego rozstrzygnięcia. – Zgodnie z procedurą określoną w ustawie o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – red.) zaopiniowała negatywnie wydanie przez ministra właściwego do spraw energii decyzji zasadniczych określających dozwolone parametry inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, objętych wnioskami spółki Orlen Synthos Green Energy – informuje nas resort klimatu i środowiska. Powody takiej opinii nie są jawne. OSGE informuje w odpowiedzi na nasze pytania, że spółce odmówiono dostępu do akt sprawy oraz zapoznania się z opinią oraz odrzucono wniosek o odtajnienie.

Mimo to resort klimatu wydał ostatecznie decyzję zasadniczą, która pozwala na ubieganie się o kolejne decyzje lokalizacyjne i środowiskowe. – Opinia nie jest przeszkodą w wydaniu decyzji, co stwierdza samo ABW. Tym bardziej że opinia autorytetów prawnych, w tym prof. Marka Wierzbowskiego, jednoznacznie stwierdza, iż opinia ABW nie jest dla MKIS wiążąca – informuje nas OSGE.