KNF wprowadza wytyczne wobec dywidend banków

Zgodnie z obietnicą nadzór publikuje średnioterminową politykę dywidendową banków, co mocno ułatwi im planowanie i zarządzanie kapitałem.

Komisja Nadzoru Finansowego spełnia obietnicę złożoną w listopadzie przy okazji publikacji polityki dywidendowej za 2017 r. i przedstawia swoje stanowisko w sprawie podziału zysków banków komercyjnych w perspektywie średnioterminowej – dowiedział się nieoficjalnie „Parkiet".

Zaostrzania nie będzie

Polityka ta ma dotyczyć zasad podziału zysków wypracowanych przez banki w tym roku i w kolejnych latach. To duża dla banków zmiana, bo w ostatnich latach poznawały wymogi dywidendowe raptem na miesiąc przed zamknięciem roku, którego dotyczyły. Dzięki wcześniejszemu poznaniu wytycznych będą mogły lepiej zarządzać kapitałem i planować dystrybucję zysków.

Z naszych informacji wynika, że KNF nie planuje zaostrzenia w najbliższych latach kryteriów, które banki muszą spełniać do wypłaty. Nadzór ma jednak ważne zastrzeżenie – wymogi zakładają utrzymanie pozostałych czynników niezmiennych, głównie chodzi o warunki makroekonomiczne i regulacyjne, mające wpływ na funkcjonowanie banków.

KNF zwraca uwagę, że w 2017 r. nastąpiło istotne wzmocnienie bazy kapitałowej polskich banków komercyjnych. Na koniec grudnia wysokość łącznego współczynnika kapitałowego (TCR) wyniosła 19,1 proc., a dla Tier 1 było to 17,3 proc. To rekordowa wysokość współczynników, jeszcze trzy lata temu wynosiły odpowiednio 14,6 proc. i 13,4 proc.

Średnioterminowa polityka dywidendowa oparta jest na tej przedstawionej w listopadzie. Jest prawie identyczna, z niewielką zmianą – nie podano warunków koniecznych do wypłaty 50 proc. zysku, pojawiły się za to od razu wymogi konieczne do wypłaty 75 proc. zysku (są takie same jak w polityce z listopada).

Aby bank mógł wypłacić 75 proc. rocznego zarobku, musi mieć współczynnik kapitału Tier I nie niższy niż wymagane minimum (obecnie 6 proc.) powiększone o 1,5 pkt proc. oraz ewentualny bufor na hipoteki walutowe (czyli tak samo jak do tej pory), a także tzw. wymóg połączonego bufora. Na ten ostatni składają się bufory: antycykliczny (obecnie 0 proc.), ryzyka systemowego (3 proc.) i zabezpieczający (polityka podziału zysku za 2017 r. w wysokości do 50 proc. wymaga tego bufora na poziomie 1,875 proc. oraz 2,5 proc. w przypadku wypłaty 75 proc., nowe wymogi zaś od razu mówią o wypłacie do 75 proc. zysku i wymagają bufora zabezpieczającego w wysokości 2,5 proc.). W przypadku współczynnika TCR obowiązują te same zasady, ale dodatkowe bufory dolicza się do minimum na poziomie 8 proc. (a nie 6 proc. jak w Tier I).

Banki chcące wypłacać całość zysków muszą dodatkowo przejść przez stress testy nadzorcze mierzące ich odporność na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny. To element, który zostawi nadzorowi pewną furtkę. Banki nie będą znały szczegółów stress testów, aby nie poprawiać wcześniej poszczególnych części bilansu. Banki muszą spełniać wskazane kryteria na poziomach jednostkowym i skonsolidowanym.

Frankowe ograniczenia

Banki mające hipoteki walutowe nie unikną swojej zmory z ostatnich dwóch lat, czyli tzw. kryteriów K1 i K2, które obniżają ich potencjał do wypłaty dywidendy. To pierwsze bazuje na udziale tych hipotek w portfelu banku (nadal udział powyżej 10 proc. obniża stopę wypłaty o 20 pkt proc., ponad 20 proc. – o 30 pkt proc., a powyżej 30 proc. – o 50 pkt proc.). K2 bazuje na udziale hipotek walutowych z lat 2007 i 2008 w portfelu walutowych kredytów mieszkaniowych (nadal bankom z udziałem powyżej 20 proc. obniży to stopę wypłaty o 30 pkt proc., a powyżej 50 proc. – o 50 pkt proc.). KNF wskazuje, że kryteria te będą traciły na znaczeniu wraz z postępującą spłatą hipotek walutowych.

Pekao i Handlowy, jeżeli nie zmieni się ich własna polityka, w 2019 r. powinny być w stanie wypłacać całość zysku. PKO BP może znowu wypłacić około 25 proc. zysku, w BZ WBK wskaźnik może urosnąć do 50 proc. W mBanku jest szansa na ok. 20 proc., a w Millennium do podziału może trafić tylko niewielka część zysku, ale byłaby to pierwsza dywidenda od 2014 r.