Reklama
Rozwiń

Wypracowana gotówka ważniejsza od papierowych zysków

Przegląd rachunku przepływów pieniężnych pozwala wychwycić, czy raportowane przez firmę zyski pokrywają się z wpływami gotówkowymi.

Publikacja: 06.09.2019 10:00

Wypracowana gotówka ważniejsza od papierowych zysków

Foto: Fotolia

Sezon publikacji raportów wynikowych na warszawskiej giełdzie w pełni. Niestety rachunek przepływów pieniężnych często bywa pomijany przez inwestorów. Główną jego przewagą jest to, że w odróżnieniu od informacji zawartych w rachunku zysków i strat, będących jedynie zapisem księgowym, przedstawia faktyczne wpływy i wydatki firmy.

Plus i minus

Analiza tej części sprawozdania finansowego spółki polega na ocenie przepływów gotówkowych z poszczególnych rodzajów działalności – operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. W analizie wagę przywiązuje się do tego, czy saldo przepływów z danej działalności jest ujemne czy dodatnie. Dokonując tej oceny, bierze się pod uwagę specyfikę przedsiębiorstwa oraz branżę, w której funkcjonuje.

Z punktu widzenia inwestora najważniejszym kryterium oceny jest saldo przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Są one ściśle związane z podstawową działalnością firmy, na której z założenia powinna zarabiać, czyli generować nadwyżkę wpływów nad wydatkami. – Strumień przepływów operacyjnych jest kluczowym wskaźnikiem zdolności spółki do generowania środków na obsługę zadłużenia, utrzymanie potencjału operacyjnego, zdolności do wypłaty dywidend lub na dokonywanie nowych inwestycji bez ubiegania się o zewnętrzne finansowanie działalności, np. emisje nowych akcji lub kredyty bankowe – wskazuje Michał Krajczewski, analityk BM BNP Paribas. Dlatego w dobrze funkcjonującej spółce saldo przepływów gotówki z działalności operacyjnej powinno być dodatnie. Natomiast utrzymywanie się przez dłuższy okres ujemnych przepływów może świadczyć o przejściowych lub trwałych kłopotach finansowych.

Zestawienie przepływów z działalności inwestycyjnej obrazuje przepływ gotówki wynikający ze sprzedaży lub nabycia aktywów. W przypadku działalności inwestycyjnej ujemne saldo z reguły jest pozytywnym sygnałem, gdyż wynika ze zwiększenia majątku trwałego i na ogół świadczy to o tym, że firma rozwija biznes. Natomiast jeśli saldo przepływów z działalności operacyjnej jest ujemne, a z działalności inwestycyjnej dodatnie, może to oznaczać, że firma próbuje utrzymać płynność, posiłkując się wyprzedażą majątku trwałego.

Z kolei przepływy z działalności finansowej wynikają z obrotu kapitałem. Od strony wpływów mogą być związane z pozyskiwaniem finansowania zewnętrznego w postaci kredytów czy emisji akcji. Z kolei po stronie wydatków występować mogą w postaci spłaty kredytów. Obrazują one również dystrybucję środków do akcjonariuszy (dywidendy). Z tego względu saldo to może być zarówno dodatnie, jak i ujemne. Dodatnie najczęściej oznacza, że firma pozyskuje kapitał na finansowanie rozwoju.

Reklama
Reklama

Za bardzo komfortową można uznać sytuację, gdy saldo przepływów z działalności operacyjnej przewyższa wypływ gotówki wynikający z działalności inwestycyjnej i finansowej. W takim przypadku można powiedzieć, że spółka zarabia na podstawowej działalności, generując zysk w ujęciu gotówkowym. Dla inwestorów jest to informacja, że spółka ma zdolność do wypłaty dywidendy lub do dokonywania nowych inwestycji bez korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania. Z kolei negatywnie należy ocenić sytuację, gdy saldo wszystkich rodzajów przepływów jest ujemne, co może skończyć się szybkim wyczerpaniem zapasów gotówki i w konsekwencji – bankructwem.

Liczy się gotówka

Idealną sytuacją jest, gdy spółka wypracowuje zysk netto i jednocześnie generuje dodatnie przepływy z działalności operacyjnej. Często jednak zdarza się, że zyski lub straty nie pokrywają się z przepływami. W takiej sytuacji wątpliwości powinny zostać rozwiane przez informacje zawarte w rachunku przepływów pieniężnych. – W odróżnieniu od bilansu lub rachunku wyników ta część sprawozdania spółki jest najmniej podatna na manipulacje księgowe, ponieważ jest oparta na fizycznym ruchu gotówki w związku z prowadzonym biznesem. Inwestorzy pozytywnie oceniają więc spółki, które w długim terminie generują zbliżone wartości w rachunku przepływów operacyjnych oraz w rachunku zysków i strat – wyjaśnia Krajczewski.

Jak podkreślają eksperci, kluczowe w analizie rachunku przepływów pieniężnych jest wyjaśnienie różnic między przepływami z działalności operacyjnej a zyskami zawartymi w rachunku wyników. – Choć nagłówki serwisów informacyjnych koncentrują się na raportowanych zyskach, to te bardzo często nie mówią całej prawdy o rzeczywistej sytuacji w spółce. Pewna swoboda w zakresie stosowanych zasad rachunkowości powoduje, iż w krótkim terminie implementowanie agresywnych metod rachunkowych skutkuje nienaturalną poprawą wyniku finansowego. Dlatego analiza rachunku zysków i strat powinna iść w parze z analizą rachunku przepływów pieniężnych, a w szczególności z części dotyczącej przepływów z działalności operacyjnej. O ile z okresu na okres rozbieżności pomiędzy zyskiem netto a ilością gotówki wygenerowanej z działalności operacyjnej mogą się różnić, o tyle w horyzoncie kilku kwartałów te wartości powinny iść ze sobą w parze – wyjaśnia Grzegorz Pułkotycki, dyrektor inwestycyjny Starfunds.

Foto: GG Parkiet

WARIANT 1. Spółka pozyskuje środki ze wszystkich trzech rodzajów działalności. Rzadko spotykany wariant odpowiadający firmom o wysokiej płynności finansowej, co może mieć związek z przygotowaniem nowych inwestycji lub przejęciem innych podmiotów.

WARIANT 2. Spółka środkami wypracowanymi z działalności operacyjnej finansuje całą działalność. Charakteryzuje przedsiębiorstwa o wysokiej rentowności, gdyż prowadzone inwestycje oraz spłata zobowiązań finansowych pokrywane są z zysku wypracowanego przez działalność operacyjną.

Reklama
Reklama

WARIANT 3. Występowanie dodatnich przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej i inwestycyjnej, co może świadczyć o restrukturyzacji spółki. Byłaby to sytuacja pozytywna. Z drugiej strony utrzymująca się dłuższy czas zależność może dotyczyć sytuacji, w której wpływy z bieżącej działalności nie wystarczają na spłatę zobowiązań finansowych.

WARIANT 4. Spółka uzyskuje środki z działalności operacyjnej i działalności finansowej. Z tych środków finansowana jest działalność inwestycyjna. Spółka osiąga również w ten sposób duże nadwyżki gotówki. Jest to zdrowa sytuacja umożliwiająca spółce dynamiczny rozwój.

WARIANT 5. Dotyczy firm mających tymczasowe kłopoty. Spółka nie osiąga dodatnich przepływów z działalności operacyjnej i posiłkuje się sprzedażą części majątku. Jednocześnie posiada jeszcze zdolność do finansowania z zewnętrznych źródeł. W optymistycznym scenariuszu przechodzi obecnie restrukturyzację.

WARIANT 6. Spółka nie uzyskuje dodatnich przepływów z działalności operacyjnej, jednak stara się prowadzić odpowiednią działalność inwestycyjną, pozyskując środki z zewnątrz. Sytuację tę można uznać za neutralną, jeśli utrzymuje się jedynie w krótkim okresie. Może bowiem charakteryzować spółkę w początkowej fazie rozwoju lub po głębokiej restrukturyzacji.

WARIANT 7. Oznacza bardzo trudną sytuację finansową. Do ujemnych przepływów z działalności operacyjnej dochodzi ujemne saldo przepływów finansowych. Aktualne potrzeby finansowane są poprzez sprzedaż majątku.

WARIANT 8. Dotyczy spółek, które wcześniej zgromadziły duże zasoby, z których obecnie finansują inwestycje. Jeżeli sytuacja ta utrzyma się dłuższy czas, doprowadzi do utraty płynności i bankructwa.

Inwestycje
Adrian Apanel, DM BOŚ: Rośnie ryzyko korekty na giełdzie, ale trend wzrostowy się utrzyma
Materiał Promocyjny
Aneta Grzegorzewska, Gedeon Richter: Leki generyczne też mogą być innowacyjne
Inwestycje
Mimo realizacji zysków z ETF rośnie popyt na złoto
Inwestycje
Hiszpański byk wciąż w natarciu. Ibex35 mierzy coraz wyżej
Inwestycje
Jerzy Nikorowski, DM BNP Paribas: Złoto dla lubiących ryzyko. Koniec hossy?
Inwestycje
Korekty wciąż brak. Rynki akcji naciągają sprężynę aż skrzypi
Inwestycje
Złoto i akcje chińskie jako najlepsze zabezpieczenie przed boomem na AI
Reklama
Reklama