Wolimy wydawać niż oszczędzać

Mamy coraz więcej oszczędności, ale jednocześnie też więcej wydajemy. O przyszłości myślą przede wszystkim młodsi. Stopa oszczędności Polaków, według Eurostatu, wynosi 4,36 proc., to dwa razy mniej niż średnia europejska.

Publikacja: 08.10.2018 05:07

Wolimy wydawać niż oszczędzać

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Sytuacja materialna gospodarstw domowych z roku na rok się poprawia. Z danych GUS wynika, że mimo rosnących wydatków rosną też oszczędności. NBP szacuje je na ok. 2 bln zł. Wzrasta też nasze zadowolenie z sytuacji materialnej. Już 69 proc. z nas deklaruje, że ma oszczędności, a 48 proc., że nie ma zadłużenia poza kredytem hipotecznym. Tak dobrze nie było od dawna. Nie oznacza to jednak, że umiemy o oszczędności dbać.

Ważna dyscyplina...

Najwięcej pieniędzy – 22,6 proc. – leży na nieoprocentowanych rachunkach oszczędnościowo-rozliczeniowych i pracuje wyłącznie na rzecz banków. Dużo, bo 9 proc. wszystkich oszczędności, trzymane jest w gotówce. Przy obecnej inflacji niemal jedna trzecia tego, co gromadzimy, traci więc na wartości. Podobnie jak 15 proc. zaoszczędzonych pieniędzy i ulokowanych na lokatach, które przy obecnych – wciąż niskich – stopach procentowych nie przynoszą realnych zysków.

Teoretycznie oszczędzać chce coraz więcej osób, ale wciąż 62 proc. z nas uważa, że pieniądze są po to, aby je wydawać. O przyszłości warto jednak myśleć – i to zarówno tej bliższej, jak i dalszej. Ważne, żeby się zmotywować i postawić sobie cel, na jaki będziemy pieniądze odkładać. Mogą to być wakacje marzeń, nowe auto lub meble. Można też oszczędzać na różne cele. Pomagają w tym liczne programy oferowane przez banki, które umożliwiają automatyczne oszczędzanie i ułatwiają zarządzanie domowym budżetem. Można też złożyć w banku stałe zlecenie przelewu, np. na wybrane konto oszczędnościowe lub jednostki funduszu inwestycyjnego. Psychologia finansów mówi, że miesięczne zaoszczędzenie 10 proc. dochodów nie wpłynie na zmianę stylu życia.

... systematyczność...

Oszczędzać można na różne sposoby. Niekoniecznie bardzo ryzykowne. Najlepsze efekty przynosi systematyczność, nawet wtedy, kiedy nie można odkładać bardzo wysokich kwot. Warto co miesiąc przeznaczać pewną sumę, która będzie przelewana np. na konto oszczędnościowe, kupno obligacji lub jednostek funduszy inwestycyjnych, w których oszczędzać można nawet po 50–100 zł miesięcznie. Warto też zacząć jak najwcześniej. Efekt może się okazać zaskakujący dzięki magii procentu składanego.

Jeśli będziemy odkładać 100 zł miesięcznie, po pięciu latach, zakładając 3-proc. stopę zwrotu i miesięczną kapitalizację, na koncie będzie 6481 zł, po 10 latach będzie to już 14 tys. zł, a po 30 latach 58,4 tys. zł. Jeśli będziemy odkładać trzy razy więcej, będzie to 175,3 tys. zł przy sumie wpłat wynoszących 108 tys. zł. Niestety, to wynik bez uwzględnia inflacji, która może być raz wyższa, raz niższa. No i z podatkiem Belki.

Systematyczność sprawdzi się również przy budowaniu portfela inwestycyjnego. Można np. co miesiąc przeznaczać pewną kwotę na akcje, np. spółek, które systematycznie wypłacają dywidendę. Koniunktura wprawdzie jest zmienna, ale przy dokupowaniu papierów w pewnych odstępach ich cena się uśredni. Zysk może być więc większy, niż gdyby zainwestowało się raz, np. w trakcie giełdowej hossy.

...i przyszłość

Myśląc perspektywicznie, warto wziąć pod uwagę oszczędzanie na IKE i IKZE. Oba programy nieco się różnią, ale każdy z nich ma swoje zalety. W przypadku IKE największą jest zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych, którego nie uniknie się, oszczędzając na lokatach lub inwestując bezpośrednio w fundusze inwestycyjne. Jedynym warunkiem otrzymania zwolnienia jest utrzymanie oszczędności do 60. roku życia. W przypadku IKZE termin ten jest o pięć lat dłuższy, ale zaletą tego programu jest możliwość odliczenia kwot wpłacanych w danym roku na konto, od podstawy opodatkowania. Wadą – konieczność zapłacenia zryczałtowanego podatku po wypłacie oszczędności, jak już się osiągnie wiek emerytalny. de

Maciej Muchowicz, CFA Makler Papierów Wartościowych, Noble Securities S.A.

Moja wieloletnia współpraca z klientami w pełni potwierdza tezę, że do osiągnięcia sukcesu w procesie budowy kapitału konieczna jest dyscyplina w oszczędzaniu, systematyczność w inwestowaniu nawet niewielkich kwot oraz odpowiednio dobrana do temperamentu i profilu inwestora strategia portfelowa. Z satysfakcją przyjmuję rosnącą świadomość klientów dotyczącą sposobów optymalizacji podatkowej i coraz szersze wykorzystanie do inwestowania oszczędności rachunków IKE w domach maklerskich, bo przecież uzyskiwane w ten sposób zwolnienie z podatku dochodowego od zysków kapitałowych ma w dłuższym terminie znaczący wpływ na wartość zgromadzonych aktywów.

Oszczędzanie
Najlepsze lokaty przyniosą realny zysk. Ale deponenci strat nie pokryją
Oszczędzanie
Większość Polaków uważa, że instytucje finansowe dobrze chronią ich pieniądze
Oszczędzanie
Euro i dolar to waluty do oszczędzania
Oszczędzanie
Wciąż można znaleźć lokaty perełki. Serwowane razem z kontem
Oszczędzanie
Polacy oszczędzają, Amerykanom coraz trudniej
Oszczędzanie
Dla deponentów największym zagrożeniem jest inflacja