Decydując się na inwestycję w fundusze musimy jej pilnować

Pytania do Grzegorza Zalewskiego, eksperta DM BOŚ

Jak uczestnicy funduszy inwestycyjnych powinni reagować na gwałtowne ruchy indeksów rynkowych? Mam na myśli zarówno osoby, które już zainwestowały w fundusz, jak i te, które dopiero rozważają inwestycję.

Tak naprawdę odpowiedź zależy od wcześniejszego planu, który inwestor przygotował w związku z inwestycją. Oczywiście większość ludzi takich planów nie robi, nie zastanawia się nad tym, jak się zachować w przypadku „najgorszego" scenariusza, licząc wyłącznie na zyski w długim terminie. To błąd. Już na początku inwestycji powinniśmy określić, jak zachowamy się w sytuacji pogorszenia koniunktury. Możemy skorzystać w tym wypadku z technik wykorzystywanych przez zawodowych inwestorów, czyli określić poziomy, przy których zamykamy pozycję lub przesuwamy środki do mniej zmiennych funduszy (np. obligacji lub pieniężnych).

Już na początku inwestycji powinniśmy określić, jak zachowamy się w przypadku pogorszenia koniunktury

Po czym poznać, że to, co obserwujemy, jest tylko przejściowym przereagowaniem pewnych informacji (w górę lub w dół), a nie zmianą trendu?

To jest konsekwencja planu, o którym wspomniałem wcześniej. Jeśli ustalimy sobie na przykład, że gdy nasz fundusz spadnie o 15 lub 20 procent, lub gdy indeksy rynkowe przetną jakieś średnie (np. z 50 lub 100 sesji – bo to ma sens w przypadku inwestycji w fundusze), wtedy nie będziemy się zastanawiali nad wahaniami z dnia na dzień, tylko będziemy mieli plan do zrealizowania. Oczywiście na rynku zdarzą się sytuacje, gdy po sygnale nakazującym nam wycofanie się z inwestycji może powrócić dobra koniunktura, ale z tym powinniśmy się liczyć i też mieć jasno zdefiniowany plan powrotu na rynek.

O inwestycjach w fundusze mówi się często w naprawdę długoterminowej perspektywie, np. pięciu lat. Czy przy takim horyzoncie inwestycyjnym inwestorzy funduszowi w swoich decyzjach powinni się w ogóle kierować bieżącą sytuacją rynkową?

To kwestia indywidualna uzależniona od tego, o czym już wspomniałem, czyli planu inwestycyjnego. Inwestycja w fundusze powinna być co najmniej średnioterminowa. Poza grupą aktywnych graczy, którzy traktują fundusze jako jeszcze jeden rodzaj aktywów do spekulacji, zwykły człowiek wybiera tę formę, bo nie chce się zastanawiać codziennie, czy kupować czy sprzedawać. Niemniej jednak powinien określić ogólne ramy postępowania, uwzględniając swoją tolerancję na ryzyko. Jednym z najprostszych rozwiązań będzie choćby posiłkowanie się długoterminowymi średnimi nałożonymi na wykres indeksu (jeśli inwestujemy w fundusz akcyjny).

A horyzont inwestycyjny, skłonności do ryzyka i jakość zarządzania są wystarczającymi czynnikami do podjęcia decyzji? Jeżeli na przykład jestem ryzykantem, mam kapitał do zamrożenia na 20 lat (skrajny przykład), wiem, że fundusz X jest dobry w akcjach – to mogę brać „w ciemno" fundusz akcji, nie zastanawiając się nad tym, co się będzie działo na rynkach?

Zamrożenie pieniędzy na tak długi okres jak 20 lat nigdy nie jest dobrym pomysłem. Proszę zwrócić uwagę na ostatnie 20 lat – upadek komunizmu, ze trzy silne hossy, trzy bardzo mocne bessy wywołane przez odmienne czynniki. Decydując się na jakąkolwiek inwestycję, musimy jej pilnować. Niekoniecznie codziennie, ale już raz na miesiąc czy kwartał warto sprawdzać, jaka jest sytuacja na rynku. Jeśli zachowamy się profesjonalnie, czyli określimy warunki, które mają być spełnione, by zweryfikować sens naszej inwestycji, to jest spora szansa, że podczas kolejnej bessy zamkniemy inwestycje, zanim straty sięgną kilkadziesiąt procent.