Po co złoto w portfelu

Szlachetny metal w portfelu to co prawda nieco niższe stopy zwrotu w bardzo długim okresie w porównaniu z akcjami, ale jednocześnie też dużo mniejsza zmienność (nieprzewidywalność) wyników – dowodzi tego nasza symulacja.

1. Dzięki dodaniu złota wyniki portfela stają się bardziej systematyczne

GG Parkiet

Złoto jest w tym roku na fali wznoszącej. Wspominaliśmy na jego temat już przed tygodniem, przy okazji badania korelacji między dolarem a innymi aktywami. Tym razem przyjrzymy mu się pod zupełnie innym kątem. Czy jest to na dłuższą metę – niezależnie od krótkoterminowych wahań – pożądany składnik portfela inwestycyjnego?

Złoto niczego nie rodzi

2. Złoto w portfelu to nieco mniejsza stopa zwrotu w bardzo długim okresie, ale za to o wiele mniejsza zmienność

GG Parkiet

Trzeba przyznać, że złoto jako inwestycja budzi pewne kontrowersje. Nie generuje żadnych strumieni pieniężnych (takich jak dywidendy czy odsetki), które można by reinwestować i w ten sposób pomnażać kapitał. Złoto niczego nie rodzi. Z tego powodu trudno też je wycenić w jakiś sensowny sposób. Tu nie ma czegoś w rodzaju wskaźnika cena/zysk, pozwalającego oszacować, czy szlachetny metal jest drogi lub tani.

Jak zmieniają się wyniki portfela po dodaniu różnych porcji złota

GG Parkiet

Wśród krytyków lokowania kapitału w złoto jest sam Warren Buffett, wyrocznia dla wielu inwestorów. Jego zdaniem w celu maksymalizacji zysków lepiej jest kupować akcje spółek. Pamiętajmy też jednak, że Buffett wielokrotnie podkreślał, że jego horyzont inwestycyjny jest bardzo długi („nasz ulubiony okres inwestycji to wieczność"), a przejściowa zmienność nie jest dla niego takim problemem jak dla przytłaczającej większości zwykłych śmiertelników.

Wyniki w przypadku portfela złożonego z polskich akcji (WIG)

GG Parkiet

Istnieją też jednak równie poważne argumenty na „tak". Jedni sugerują, że złoto zabezpiecza przed inflacją. Akurat ten argument jest kontrowersyjny, bo owszem, rekompensuje inflację w bardzo długim horyzoncie czasowym, ale na krótką metę wahania notowań metalu są nieproporcjonalnie duże w stosunku do zmian cen w gospodarce.

Obniżyć ryzyko

Jeśli już szukać trafnego argumentu „za", to są nim przede wszystkim... korzyści z dywersyfikacji. Zgodnie z klasyczną teorią portfelową – która skromnym zdaniem autora jest największym osiągnięciem nauki o inwestowaniu – dodanie do portfela składnika słabo skorelowanego z pozostałymi elementami portfela pozwala obniżyć całkowite ryzyko (zmienność), niekoniecznie kosztem stopy zwrotu.

To wszystko brzmi być może górnolotnie, ale z naszych symulacji wynika, że ta klasyczna teoria jest trafna. Postaramy się zaprezentować korzyści z dodania złota do prostego agresywnego portfela złożonego z akcji.

Sięgnijmy najpierw po dane zza oceanu. Załóżmy, że nasz przykładowy inwestor od 30 lat ma agresywny portfel wypełniony amerykańskimi akcjami (dla uproszczenia obliczeń: o składzie zgodnym z koszykiem S&P 500). Taki portfel dałby do tej pory zysk na poziomie 10,4 proc. w skali roku, ale przy dość wysokiej zmienności wyników. Tzw. odchylenie standardowe wyniosło 14,1 proc., co oznacza mniej więcej tyle, że z dużym prawdopodobieństwem w pojedynczym roku można się spodziewać zarówno rezultatu bardzo dobrego (10,4 proc. + 14,1 proc. = 24,5 proc.), jak i słabego (10,4 proc. – 14,1 proc. = -3,7 proc.). W najgorszym momencie wartość takiego portfela skurczyła się aż o 51 proc.

Teraz zobaczmy, co można by osiągnąć po dodaniu do takiego prostego koszyka porcji złota. Dodanie pierwszej, 10-proc. porcji oznaczałoby co prawda spadek stopy zwrotu o 0,4 pkt proc. w skali roku (nie dziwi więc, że Buffett woli akcje), ale zmienność (nieprzewidywalność) zmniejszyłaby się o 2,4 pkt proc., czyli aż sześć razy bardziej niż stopa zwrotu! Z kolei maksymalna papierowa strata po drodze skurczyłaby się o 5,5 pkt proc. Tak właśnie działa teoria portfelowa – złoto dzięki temu, że ma niską korelację z akcjami, dostarcza wyraźnych korzyści.

Dodanie każdej kolejnej porcji szlachetnego metalu do naszego hipotetycznego koszyka pozwoliłoby w jeszcze większym stopniu ograniczyć zmienność całego portfela w stopniu nieproporcjonalnie dużym względem ubytku w stopie zwrotu.

Ile metalu w portfelu

Maksymalne korzyści odnotowaliśmy przy 30-proc. wadze szlachetnego metalu. W stosunku do portfela czysto akcyjnego stopa zwrotu obniżyłaby się co prawda o 1,4 pkt proc. (do 9 proc.), ale przy jednoczesnym spadku zmienności aż o 4,4 proc. i zmniejszeniu maksymalnej papierowej straty aż o 17,5 pkt proc. Innymi słowy, po dodaniu takiej porcji złota portfel stałby się nieco mniej rentowny, ale za to o wiele bardziej przewidywalny i stabilny, co pokazujemy na wykresach.

To samo ćwiczenie wykonaliśmy w odniesieniu do polskich akcji, z tym zastrzeżeniem, że w tym przypadku krótsza historia danych (w praktyce od 1995 r., pomijając pierwsze, dość chaotyczne lata GPW) sprawia, że wnioski mogą być mniej wiarygodne. Okazuje się (patrz tab. 2), że optymalna waga złota byłaby tu jeszcze większa – na poziomie aż 60–70 proc.! To może być po części efekt krótszej historii (nie obejmuje słabej dla złota I połowy lat 90.), a także większej z natury „wahliwości" naszego WIG-u w porównaniu z amerykańskim S&P500.

Jak widać, dodanie złota do portfela, choć wiązało się z poświęceniem pewnej części zysków, to jednak pozwalało nieproporcjonalnie bardziej ograniczyć zmienność i nieprzewidywalność tego portfela w porównaniu z inwestycją wyłącznie w akcje.