Najdroższa Wigilia w historii. Opłacona z bieżących dochodów

Wysokie wciąż ceny żywności sprawią, że świąteczne posiłki będą Polaków drogo kosztowały. Ale dzięki umocnieniu złotego będzie szansa zaoszczędzić na kosztach prezentów pod choinkę.

Jak wynika z badania zrealizowanego na zlecenie Związku Banków Polskich przez firmę badawczą Minds & Roses, statystyczny Polak planuje w czasie nadchodzących świąt wydać przeciętnie nominalnie 1490 zł. Jest to niewiele więcej w stosunku do świątecznych wydatków deklarowanych w analogicznym badaniu przed rokiem (1427 zł). Największą część świątecznych wydatków – przeciętnie nominalnie 607 zł – stanowią artykuły spożywcze i organizacja świąt. W przypadku tej kategorii obserwujemy wzrost deklarowanych wydatków względem ub.r. o 3,8 proc. Na prezenty dla najbliższych przeciętnie przeznaczymy 565 zł – nominalnie aż o 13 proc. więcej niż rok wcześniej, z kolei na podróże świąteczne i dojazdy wydamy średnio 318 zł – o 7 proc. mniej niż w ub.r. (są to wartości uśrednione).

– Zapytaliśmy Polaków, w jaki sposób będą finansować wydatki świąteczne, i dla zdecydowanej większości – 86 proc., podobnie jak w latach poprzednich – źródłem finansowania będą bieżące dochody. Spadł nieco odsetek osób deklarujących, że wydatki świąteczne będą finansować z oszczędności. Jednocześnie dla 30 proc. badanych bieżące dochody nie będą wystarczające, aby w całości pokryć wszystkie wydatki związane z organizacją świąt. Zakładają oni, że aby zrealizować swoje świąteczne plany, będą musieli sięgnąć do zgromadzonych oszczędności lub też wspomóc się pożyczką – mówi dr Przemysław Barbrich, dyrektor zespołu komunikacji i PR ZBP.

Dzisiaj, przy znacznie niższym odczycie inflacji niż w analogicznym okresie ub.r., o ograniczeniach wydatków na święta myśli 64 proc. osób. Jeszcze rok temu było to 73 proc. Wśród tych osób, które myślą o ograniczeniu wydatków w aktualnej sytuacji, największy odsetek – 43 proc. – planuje zaoszczędzić na prezentach. To zbliżony odsetek wskazań w porównaniu z zeszłym rokiem, podobnie zresztą jak w przypadku pozostałych kategorii świątecznych oszczędności.

Droga kolacja

Jak wynika z badania przeprowadzonego przez platformę inwestycyjno-handlową eToro w 12 krajach na trzech kontynentach, rodziny w Polsce nie pozostaną nietknięte kosztami przygotowania kolacji wigilijnej w tym roku. Typowy polski posiłek składający się z barszczu z kapustą i pierogów z grzybami będzie kosztował 147,50 zł dla czteroosobowej rodziny, przy czym 1,5 kg samej kapusty kiszonej kosztuje 10 zł, a 300 g suszonych grzybów – około 100 zł. W ub.r. składniki te można było kupić za 9 zł i 96 zł. Jednak nieznacznie staniały jabłka antonówki i mąka pszenna .

Cena popularnej wigilijnej potrawy w Polsce wydaje się niska na tle innych krajów – w przeliczeniu wynosi zaledwie 33,2 euro, podczas gdy we Francji jest to aż 81,7 euro, a w Hiszpanii – 75,3 euro. Trzeba jednak pamiętać, że na polskim stole znajduje się 12 potraw, których pojedyncza cena nie jest bardzo wysoka. Jednak uwzględniając je wszystkie, polskiej Wigilii nie można uznać za tanią, nawet w porównaniu ze znacznie bogatszymi krajami Europy Zachodniej. Cena przygotowania analizowanego posiłku świątecznego wzrosła w ciągu roku o 9,2 proc., czyli więcej niż wzrost cen żywności podawany przez GUS (w listopadzie było to 7,2 proc. r./r.). Choć inflacja spada, to jej wysoki poziom w ostatnich latach powoduje, że tegoroczna Wigilia będzie najdroższa w historii.

Oszczędzić na prezentach

Czy można zaoszczędzić na przygotowaniach do świąt? Z pomocą przychodzą kurs złotego względem kilku głównych walut świata. Uwzględniając październik i listopad, czyli dwa miesiące ostatniego kwartału tego roku, złoty zyskiwał najwięcej w całej globalnej walutowej stawce. Najbardziej wyraźna i odczuwalna zmiana nastąpiła w relacji z dolarem amerykańskim. O ile na początku grudnia 2022 r. średni kurs dol. wynosił blisko 4,50 zł, o tyle dziś waha się wokół 3,97. Dolar w rok potaniał zatem o ponad 10 proc., czyli przebił w tym względzie poziom inflacji. Warto dodać, że 6,5-proc. odczyt dynamiki cen dotyczy wyłącznie Polski. W Stanach Zjednoczonych wzrost cen konsumenckich wyhamował w listopadzie do 3,2 proc.

– O ile udałoby się znaleźć ofertę z darmową lub tanią dostawą do Polski, o tyle zakup świątecznych prezentów online w sklepach czy na też na platformach handlowych, które wyceniają swoje produkty w dolarach amerykańskich, z perspektywy konsumenta, który na co dzień zarabia w złotych, może się okazać korzystnym rozwiązaniem. Na początku grudnia 2022 r. produkt za 200 dol. kosztował w przeliczeniu ok. 900 zł, podczas gdy dziś, jeśli pominąć inflację, pochłonie niespełna 800 zł – wylicza Robert Błaszczyk, dyrektor departamentu klienta strategicznego w Cinkciarz.pl.

W strefie euro też można zaoszczędzić. Dynamika CPI wyhamowała tu w listopadzie z 2,9 do 2,4 proc. Wynika z tego, że towary drożeją w tempie o ponad połowę niższym niż w Polsce. Co więcej, wspólna europejska waluta przez rok potaniała w relacji do polskiej o niemal 7,5 proc. Na przykład na kosztującą 200 euro konsolę do gier z niemieckiego sklepu online na początku grudnia trzeba było przeznaczyć nieco ponad 940 zł, podczas gdy dziś wystarczy niespełna 870 zł.