Na rynku długu jest coraz trudniej

W ostatnich trzech latach istotnie zmieniła się struktura lokat w poszczególnych grupach funduszy inwestycyjnych, które działają na polskim rynku

Publikacja: 23.02.2007 09:05

Jeszcze na koniec 2003 roku największą (2/3 rynku) grupę aktywów TFI stanowiły fundusze uznawane za bezpieczne, tj. obligacji i pieniężne, natomiast na koniec ubiegłego roku udział ten wynosił poniżej 20 proc. całego rynku funduszy (patrz wykres 1). I trudno się takim zmianom dziwić.

Coraz więcej ryzykantów

Spadająca rentowność instrumentów dłużnych oraz trwająca od ponad 3. lat hossa na rynku akcji zachęcały do przesuwania lokat z segmentu funduszy bezpiecznych do tych bardziej ryzykownych, ale lepiej zyskownych produktów, lokujących przynajmniej część środków w akcje. Taka zmiana struktury odpowiada także tendencjom światowym, jak również jest zgodna z cechą funduszy inwestycyjnych, jaką jest lokowanie pieniędzy w długim terminie, w tym z przeznaczeniem na cele emerytalne.

W ostatnich trzech latach fundusze dłużne wypracowały jeszcze całkiem przyzwoite stopy zwrotu, osiągając dwucyfrowe zyski. Przyczyniły się do tego głównie wcześniejsze obniżki stóp procentowych, które spowodowały wzrosty kursów obligacji i umożliwiły funduszom posiadającym w portfelach instrumenty o dłuższych terminach wykupu odnotować imponujące zmiany wartości jednostek uczestnictwa, biorąc pod uwagę poniesione ryzyko.

Trudny rok

Rok 2006 był jednym z trudniejszych lat na rynku obligacji, bez jednoznacznych trendów i oczekiwań, co do rozwoju sytuacji. W rezultacie nie pozwolił wygrać ani tym, którzy stawiali na agresywne papiery długoterminowe wykorzystując wahania cen na rynku, ani utrzymującym pozycje w instrumentach mniej wrażliwych na zmiany stóp procentowych. Obniżki stóp z początku roku, jak i późniejsze kolejne decyzje RPP w zakresie pozostawienia podstawowych stóp na niezmienionym poziomie (stopa referencyjna utrzymywana przez 10 miesięcy na poziomie 4 proc.), nie były dla analityków zaskoczeniem. W takich warunkach większość funduszy odnotowała zmiany cen jednostek na poziomie 3-4 proc., i był to poziom zbliżony do rocznych zmian cen jednostek funduszy pieniężnych i gotówkowych inwestujących głównie w instrumenty rynku pieniężnego (termin wykupu do 1 roku).

Czas na długi przedsiębiorstw

Przy obecnym niskim poziomie rentowności papierów skarbowych coraz większego znaczenia nabiera dochodowość generowana z instrumentów komercyjnych. Analiza portfeli lokat funduszy według stanu na koniec 2005 roku oraz z połowy 2006 roku wskazuje, że o lepszych wynikach decydują coraz częściej lokaty funduszy w bardziej rentowny dług przedsiębiorstw. Inwestycje w ten segment mogą jednak wiązać się z większym ryzykiem kredytowym. Wprawdzie zarządzający dążą do wyboru takich instrumentów, które cechuje wysoki poziom wiarygodności kredytowej (tzw. poziom inwestycyjny) i w wielu przypadkach ocena ryzyka przedsiębiorstwa jest lepsza niż ocena ryzyka kredytowego Polski, pamiętać należy, że takie podmioty jak Parmalat, AT&T Canada, Global Crossing, Worldcom, Enron, czy California utilities również posiadały najwyższe oceny kredytowe w bardzo krótkim czasie przed ogłoszeniem bankructwa/niewypłacalności.

Fundusze rynku pieniężnego

Rok 2006 nie przyniósł również szczególnych zmian na rynku funduszy rynku pieniężnego, których szczególną konstrukcję wprowadzono w 2004 r. nową ustawą regulującą działanie funduszy inwestycyjnych. Na koniec ubiegłego roku takich funduszy działało pięć, a wartość zgromadzonych w nich aktywów wyniosła 0,6 mld zł. Charakteryzują się one najniższą zmiennością ceny jednostki uczestnictwa i bardzo wysoką płynnością. Jednak z uwagi na stosowanie bardzo ostrożnej polityki inwestycyjnej (dzienna zmiana ceny w zasadzie nigdy nie powinna być ujemna), uczestnicy powinni się liczyć z tym, że taki fundusz może osiągać niższe stopy zwrotu niż inne fundusze inwestujące w instrumenty dłużne. Biorąc pod uwagę obecny poziom dochodowości instrumentów krótkoterminowych i dynamikę przyrostu aktywów tych funduszy (patrz wykres 2.) wydaje się, że ta grupa produktów pozostanie jedynie uzupełnieniem oferty niektórych towarzystw jako alternatywa dla rachunków bieżących i krótkoterminowych lokat bankowych.

Plusy bezpieczeństwa

Obecna struktura oszczędności Polaków wskazuje na istotny wzrost zainteresowania funduszami o wyższym potencjale zysku i zwiększoną skłonność do podejmowania wyższego ryzyka. Nadal pozostanie jednak pewna grupa klientów, którzy cenić sobie będą bardziej ochronę kapitału i spokój, decydując się przy tym na mniejsze przyrosty oszczędności (patrz wykres 3.). Poza tym fundusze dłużne i gotówkowe stanowią łatwą możliwość dodatkowego różnicowania swoich inwestycji, jako składnik długoterminowych programów oszczędnościowych i programów emerytalnych. Są wykorzystywane przy "zamykaniu" zysków w funduszach akcyjnych, jak również będą stanowić ostatni etap inwestycji w okresie emerytalnym.

Fundusze pieniężne i gotówkowe powinny zawsze generować dla inwestorów stopy zwrotu wyższe niż wynikające z oprocentowania lokat bankowych, zapewniając jednocześnie stały i równie szybki dostęp do środków. Przewagi tej należy jednak coraz częściej oczekiwać w dłuższych horyzontach czasowych.

Grupa PZU

Artykuł prezentuje osobiste poglądy autora, a nie

instytucji, z którą jest związany

SŁOWNICZEK

Fundusz rynku pieniężnego - fundusz inwestycyjny otwarty lokujący aktywa wyłącznie w instrumenty rynku pieniężnego oraz depozyty o terminie zapadalności nie dłuższym niż rok, płatne na żądanie lub które można

wycofać przed terminem zapadalności, w bankach krajowych,

instytucjach kredytowych o wysokim stopniu bezpieczeństwa.

Maksymalny, ważony wartością lokat, średni termin do wykupu lokat

wchodzących w skład portfela inwestycyjnego funduszu nie może być dłuższy niż 90 dni.

Instrument rynku pieniężnego - papier wartościowy albo prawo

majątkowe inkorporujące wyłącznie wierzytelności pieniężne, o terminie realizacji praw liczonym od dnia ich wystawienia, nie dłuższym niż rok,

których wartość może być ustalona w każdym czasie i co do których istnieją popyt i podaż umożliwiające ich nabywanie i zbywanie w sposób ciągły. Przejściowa utrata płynności przez papier wartościowy lub prawo

majątkowe nie powoduje utraty przez ten papier lub to prawo statusu

instrumentu rynku pieniężnego.

Gospodarka
Donald Tusk o umowie z Mercosurem: Sprzeciwiamy się. UE reaguje
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Gospodarka
Embarga i sankcje w osiąganiu celów politycznych
Gospodarka
Polska-Austria: Biało-Czerwoni grają o pierwsze punkty na Euro 2024
Gospodarka
Duże obroty na GPW podczas gwałtownych spadków dowodzą dojrzałości rynku
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego
Gospodarka
Ludwik Sobolewski rusza z funduszem odbudowy Ukrainy