Popularny system inwestycyjny
Inwestor, który chce zarobić duże pieniądze inwestując w akcje, może używać najwymyślniejszych technik, łącznie z sieciami neuronowymi czy algorytmamigenetycznymi, a nawet analizy rynku pod kątem multifraktali.
Jednak użycie tak wyrafinowanych technik możliwe jest wyłącznie przy zastosowaniu skomplikowanych wzorów matematycznych i bardzo szybkich komputerów, a co za tym idzie, i dużych nakładów finansowych. Wyszukane metody nigdy nie sprawdzają się w stu procentach i nie gwarantują inwestorowi tego, że w ciągu roku osiągnie zadowalającą stopę zwrotu.Zalety...System, który chciałbym przedstawić, także nie jest idealny, ale jest jednym z najprostszych sposobów gry na giełdzie i może czasami mile zaskoczyć. Od dawna jest używany przez graczy na całym świecie, w tym w szczególności przez spekulantów walutowych, co wiąże się z zasadą jego działania. W języku angielskim nazywany jest "The Chanell Breakout System" - w skrócie CBS, co w dosłownym przełożeniu na język polski oznacza "System przełamania kanału". Systemy inwestycyjne można w większości podzielić na te, które wyłapują okresowe wahania na rynku - przykładem są tu metody gry oparte na oscylatorze stochastycznym czy wskaźniku RSI albo MACD - oraz na takie, które starają się zidentyfikować trend (w tym wypadku średnie arytmetyczne lub analiza regresji liniowej).Do tych drugich można zaliczyć opisywany przeze mnie CBS, który ma wiele wspólnego z analizą trendów za pomocą linii wsparcia i oporu. Wadą innych systemów jest najczęściej zbyt późne generowanie sygnałów kupna, co ma duże znaczenie przy szybkim otwieraniu pozycji. Przykładowo średnie arytmetyczne informują o nowym trendzie dopiero wtedy, gdy nowa tendencja trwa już połowę okresu, z którego liczy się średnią. Przecięcie średniej nie zawsze łączy się ze zmianą tendencji ruchu cen. Podobnie jest z regresją. Przy CBS natomiast na informację o wykształceniu się nowego trendu nie trzeba czekać aż do utrwalenia się ruchu cen. W tym wypadku wystarczy nieznaczne przełamanie najniższej lub najwyższej wartości akcji z pewnego umownego okresu poprzedzającego dany sygnał. Na przykład, jeżeli ustawimy dany okres na trzydzieści sesji, to będziemy zwracać uwagę na zachowanie się kursu akcji przy poziomach ceny odpowiadających maksimum lub minimum z ostatnich trzydziestu sesji. Jeżeli się okaże, że poziom minimum nie został naruszony w ciągu danego okresu, to mamy do czynienia z trendem wzrostowym, natomiast jeśli występuje sytuacja odwrotna i poziom trzydziestosesyjnego maksimum nie został ani razu przełamany, to możemy twierdzić, że kurs akcji znajduje się w trendzie spadkowym.Możliwe jest ustalenie za pomocą optymalizacji, który okres jest najlepszy dla danego waloru. Można nawet założyć, że samo przebicie kanału jest niewystarczające, żeby uznać zmianę trendu i dopiero utrzymywanie się ceny powyżej najwyższej wartości z danego okresu przez trzy kolejne sesje będzie dawało nam silny sygnał do zajęcia pozycji. Równie dobrze może działać system, w którym wstęgi kanału zostaną odsunięte od swojego pierwotnego położenia, na przykład o 1-2% w dół i w górę. Jeszcze przez jakiś czas niemożliwe na naszym rynku, ale możliwe w przyszłości będzie zawieranie krótkich transakcji. Nasz system jest idealny do takiej właśnie spekulacji i jeżeli teraz opuszczenie kanału trendu w dół jest wskazówką, aby sprzedać posiadane akcje, to przy możliwości kupna opcji będziemy zajmować krótką pozycję i wykorzystując trend spadkowy można będzie podnieść rentowność zawieranych transakcji. CBS wykorzystuje nie wygładzone dane i nie ma opóźnienia w porównaniu z innymi wskaźnikami. Użycie "Channel Breakout System" pozwala inwestorowi nie przegapić głównego trendu, podczas gdy inne wskaźniki mogą błędnie informować o trwałej zmianie kierunku ruchu cen. Dodatkowo CBS daje spekulantom możliwość opuszczenia rynku związaną z ograniczaniem strat (stop-loss). Zamiast korzystać ze średnich lub wskaźnika parabolicznego do w bezpiecznego poziomu zamknięcia pozycji, wystarczy uznanie dolnej linii kanału za obszar wyjścia....i wadyCBS ma nie tylko zalety. Pierwszą jego wadą jest to, że wykorzystuje on nie przefiltrowane, nie pozbawione szumu dane. Właśnie szum powoduje powstanie wielu mylnych sygnałów, które dość trudno wychwycić. Problem ten występuje nie tylko w naszym systemie, ale można powiedzieć, że jest bardzo powszechny i prawie niemożliwy do zniwelowania. Kolejna przeszkoda, jaka występuje na CBS, to osiąganie słabych wyników podczas gry na walorach, których ruchy nie charakteryzują się długotrwałymi, stabilnymi trendami. Jeżeli akcja porusza się w trendzie horyzontalnym, a stosujemy właśnie "System przełamania kanału", to najprawdopodobniej kupimy na szczycie i sprzedamy na dnie. Dlatego najbardziej upodobali sobie ten sposób gry spekulanci handlujący na rynku walutowym, w tym szczególnie handlujący marką niemiecką lub dolarem amerykańskim, ponieważ na tych walutach bardzo często wykształcają się długotrwałe ruchy cen. Pomimo tych kilku niedogodności, CBS okazuje się systemem, na który warto zwrócić uwagę przy podejmowaniu działań na rynkach akcji.FormułaJest wiele różnych sposobów budowania The Channel Breakout System, ale wszystkie opierają się na założeniu, że żaden z większych ruchów na rynku nie wystąpi, dopóki nie zostanie pokonany poziom najwyższej lub najniższej ceny z danego okresu. Do budowy wskaźnika można użyć zarówno ceny zamknięcia, jak i najwyższej lub najniższej z danego dnia. Podobnie z dobieranym okresem. Okres, z którego wyznaczana jest górna linia kanału, może być równy okresowi dolnej linii. Może być i tak, że górną linię wyznacza się z większej liczby sesji, aby uchwycić większy ruch rynku, natomiast dolną linię liczy się z okresu o połowę krótszego, żeby zamknąć pozycję, zanim dojdzie do głębszego spadku ceny. Jednak nie należy przesadzać z udoskonalaniem systemu, bo trudno będzie wtedy otrzymać konkretne wyniki podczas optymalizacji, co może się odbić na jego efektywności. Formuła wskaźnika sprowadza się więc do zapisu:- dla kupna:cross(c,ref(hhv(c,opt1),-1));- dla sprzedaży:cross(ref(llv(c,opt1),-1),c).Zapis powstał w języku formuł Metastocka ver.6.5, a współczynnik "opt1" oznacza zoptymalizowany dla danego waloru okres dający największą rentowność inwestycji. Linie kanału zostały przesunięte do przodu o jedną sesję, by system mógł w ogóle generować jakiekolwiek sygnały.CBS w warunkach polskiej giełdyPo zbudowaniu tego prostego systemu zajmijmy się wyszukaniem akcji, które charakteryzują się trendami trwającymi od kilku tygodni do paru miesięcy. Znalazłem parę takich walorów, które niemal idealnie nadają się do wykorzystania CBS. Pierwszy niech będzie wykres Dębicy. Po uprzednim zoptymalizowaniu okazało się, że najlepszy okres dla górnego ramienia systemu to około 30 sesji, natomiast dla ramienia dolnego 26 sesji. Wtedy otrzymałem wynik, który może znacznie odbiega od strategii "kup i trzymaj", ale za to odsetek transakcji zyskownych wahał się blisko 75%. Przyznam, że w celu otrzymania mniejszej liczby mylnych wskazań rozszerzyłem linie kanału o 3% na zewnątrz. Wynik systemu przedstawia także wykres ceny akcji Dębicy.Kolejną spółką, na której widoczne są długie trendy, jest Dom--Plast. Tutaj wyniki mogą okazać się trochę słabsze w porównaniu z wynikami otrzymanymi na poprzednim walorze, ale mimo to okazuje się, że nasz system osiągnął wyższą stopę zwrotu niż kupno i przetrzymywanie akcji, podczas gdy cena Dom-Plastu spadła od początku notowań o 47%, w tym samym czasie gracz korzystający ze wskazań CBS mógł stracić tylko 14%, jeżeli przyjmiemy wynik optymalizacji z poprzedniego przykładu. Jeżeli na nowo zoptymalizujemy system na akcjach Dom-Plastu, możliwa do uzyskania stopa zwrotu wyniesie 136%! Całkiem nieźle.Okazuje się, że efekty optymalizacji sytemu dla akcji, które znajdują się w długoterminowym trendzie wzrostowym, znacznie się różnią od wyników otrzymanych dla akcji spadkowych. Jeżeli wcześniej braliśmy pod uwagę okres 30 i 26 sesji, to na przykład dla akcji Espebepe najlepsze wyniki osiąga się przy okresach 25 dla linii górnej i 14 dla dolnej - test wykazał 29% straty, podczas gdy kurs akcji spadł o 88%. Wszystkie wyniki uwzględniają prowizję liniową w wysokości 0,8% przy kupnie i sprzedaży oraz przesunięcie o jedną sesję przy wchodzeniu i wychodzeniu z rynku po otrzymaniu sygnału. Oczywiście minimalizowanie wysokości prowizji i odstępu czasu pomiędzy wygenerowaniem sygnału a wejściem na rynek będzie sprzyjało osiągnięciu jeszcze lepszych rezultatów.Kolejnym ciekawym przykładem jest użycie systemu dla akcji Bytomia. Wiadomo że trend spadkowy na tym walorze utrzymuje się już od czterech lat. Cena akcji Bytomia spadła w tym czasie o 93%, podczas gdy wyniki CBS wykazały stratę o połowę mniejszą - najlepszy wynik wyniósł 46%. Najgorszy mimo wszystko był o 5% lepszy od samego trzymania akcji. Natomiast gdybyśmy używali naszego systemu do spekulacji na akcjach Rafako, to można było nawet zarobić 5% początkowo zainwestowanego kapitału - przy ogólnym spadku ceny o 83%.The Channel Breakout System dobrze spisał się także na akcjach Żywca. Dla niektórych zysk osiągnięty przez system może wydać się niezadowalający, bo wynosi w najlepszej sytuacji 2723%, ale dużym plusem tutaj jest liczba zyskownych transakcji w stosunku do ich całej liczby. Iloraz ten wynosi w przybliżeniu 0,70, co oznacza, że dwie na trzy transakcje były dla inwestora stosującego CBS udane.System CBS może być oparty na cenie zamknięcia kursu dnia, ale także można wykorzystać przy jego budowie pewne wskaźniki analizy technicznej. Na przykład ciekawe jest wykorzystanie wskaźnika OBV opartego na wolumenie obrotów lub PVI i NVI. Użycie OBV jako podstawowego systemu testowanego na akcjach Żywca daje wynik zbliżony do wyniku z użyciem ceny zamknięcia, a konkretnie: 2680% jako najlepszy wynik i 920% zysku - jako najgorszy.Przeprowadzone badania wskazują, że tak popularny i prosty system, jakim jest CBS, powinien być uwzględniony przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych nie tylko na rynkach walutowych, ale także na rynku akcji, nawet jeśli uwzględnimy jeszcze nie dość rozwinięty rynek w Warszawie. Opisany system oferuje inwestorowi duże prawdopodobieństwo zyskownych transakcji i zapobiega jednocześnie utracie ważnych ruchów giełdowych. Natomiast w sytuacjach kryzysowych daje możliwość ograniczania strat, co przy istnieniu stosunkowo wysokich prowizji, znacznie zmniejszających rentowność gry na giełdzie, dla inwestorów powinno mieć bardzo duże znaczenie.
ARTUR GOŁĘBIEWSKI
Bibliografia:Mark Vakkur, M.D., "The Channel Breakout System", "Technical Analysis of Stock and Commodities" 04.1999. Wykresy za pomocą programu Metastock 6.5.
