Cała władza w ręce Jana Vincenta-Rostowskiego

O zasadach udzielania gwarancji na transakcje międzybankowe zadecyduje minister finansów

Aktualizacja: 27.02.2017 05:42 Publikacja: 29.10.2008 07:30

Parkietowi udało się dotrzeć do projektu ustawy o udzieleniu wsparcia przez Skarb Państwa instytucjom finansowym, który został wczoraj przyjęty przez Radę Ministrów. Nie został on jednak jeszcze opublikowany przez Ministerstwo Finansów. Okazuje się, że ten niewiele ponad trzystronicowy dokument nie zawiera szczegółów dotyczących zasad udzielania pomocy bankom, a pełnię władzy w zakresie decydowania o tym, komu i na jakich zasadach ją przyznać, oddaje w ręce ministra finansów. Ma się on konsultować w tej sprawie z Komisją Nadzoru Finansowego i Narodowym Bankiem Polskim.

Cała władza w ręce ministra

Najbardziej oczekiwanym przez sektor bankowy rozwiązaniem są gwarancje transakcji na rynku międzybankowym.

"Skarb Państwa może udzielić gwarancji spłaty kredytów oraz linii kredytowych (...), przyznanych przez banki innym bankom, w celu utrzymania przez te banki odpowiednich wymogów wynikających z norm płynności" - głosi punkt dotyczący pomocy państwa w ożywieniu rynku pożyczek pomiędzy instytucjami finansowymi. Dowiadujemy się również, że minister finansów "może udzielić gwarancji dla banków w drodze umowy na wniosek banków". Ustawa nie zawiera jednak szczegółowych zasad zawierania i wytycznych co do treści tych umów. Cała władza w tym zakresie znajdzie się w rękach ministra finansów. - Te umowy będą podpisywane na zasadach komercyjnych. Banki będą więc płaciły za pomoc państwa według stawek obowiązujących na rynku przed wybuchem kryzysu finansowego - powiedział wczoraj Jan Vincent-Rostowski, minister finansów. Dodał, że na pomoc mogą liczyć tylko te instytucje, które mają zdrowe bilanse, ale mają problemy związane z brakiem płynności na rynku.

Banki, które znajdą się w takiej sytuacji, będą mogły również otrzymać pomoc w postaci pożyczek skarbowych papierów wartościowych, sprzedaży takich papierów z odroczonym terminem płatności oraz sprzedaży z rozłożeniem płatności na raty. Minister będzie mógł zażądać zabezpieczenia zobowiązań (m. in. poprzez zastaw, hipotekę, gwarancje czy poręczenia).

Czy to zadziała?

- Takie wsparcie jest z pewnością potrzebne, ale wszystkie instytucje zastanowią się dziesięć razy, zanim poproszą ministra o pomoc. Tym samym przyznałyby się bowiem do poważnych problemów z płynnością, co mogłoby pogorszyć ich postrzeganie przez inne podmioty na rynku - ocenia Piotr Kalisz, główny ekonomista Banku Handlowego. - Nie rozwiąże to więc problemów sektora, związanych z brakiem zaufania - dodaje ekspert.

- Dopóki ten projekt nie wejdzie w życie i nie zobaczymy, jak jest realizowany przez ministra finansów, trudno jest mówić o jego wpływie na rynek finansowy - mówi Marcin Mróz, główny ekonomista Fortis Banku Polska. - Projekt ustawy o wsparciu instytucji finansowych został przyjęty bez zbędnych w tym przypadku konsultacji - przyznał wczoraj premier Donald Tusk. We wtorek pisaliśmy, że prezesi banków są zaniepokojeni tym, że rząd nie konsultował z nimi projektu ustawy, która ma pomagać ich instytucjom.

Projekt był także wczoraj przedmiotem obrad Rady Gabinetowej. Prezydent Lech Kaczyński pochwalił rozwiązania za to, że są skonstruowane w oparciu o zasady rynkowe. - Istnieje nikłe prawdopodobieństwo, że zostaną wykorzystane - dodał prezydent.

Kluza uspokaja

Stanisław Kluza, przewodniczący KNF, uspokaja, że banki działające w Polsce są bezpieczne, ponieważ prowadzą konserwatywną politykę kredytową. Dodaje, że udział należności zagrożonych w należnościach ogółem na koniec sierpnia zmniejszył się do poziomu 4,7 proc. (3,8 proc. dla gospodarstw domowych i 5,9 proc. dla przedsiębiorstw).

Co zawiera projekt ustawy

Formy wsparcia

Wsparcie może być udzielane w formie: gwarancji Skarbu Państwa; pożyczek skarbowych papierów wartościowych; emisji skarbowych papierów wartościowych sprzedawanych z odroczonym terminem płatności lub rozłożeniem płatności na raty; sprzedaży skarbowych papierów wartościowych w drodze oferty kierowanej do określonej instytucji finansowej.

Kto dostanie pomoc

Skarb Państwa będzie mógł udzielić wsparcia zagrożonym utratą płynności bankom, funduszom

inwestycyjnym, towarzystwom funduszy inwestycyjnych lub zakładom ubezpieczeń, mającym siedzibę w Polsce.

Gwarancje transakcji międzybankowych

Skarb Państwa może też udzielić gwarancji spłaty kredytów i linii kredytowych, przyznanych

przez banki innym bankom, aby utrzymały one płynność.

Kto decyduje

Decyzję o możliwości udzielenia wsparcia, jego wysokości, warunkach i formie będzie podejmował minister finansów, po zasięgnięciu opinii przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego oraz prezesa Narodowego Banku Polskiego.

Opłaty

Projekt ustawy nie określa szczegółowych zasad podpisywania umów tego typu z bankami. Decyzję o ich kształcie będzie podejmował minister finansów. Wczoraj przyznał on, że za gwarancje transakcji banki będą płaciły "na zasadach rynkowych".

Piotr Rutkowski

parkiet

Wczoraj rząd przyjął projekt ustawy, która ma pomagać bankom, ale nie konsultował jej z zainteresowanymi (premier Donald Tusk powiedział, że byłoby to zbędne). Co więcej, o przepisach, które mają uspokoić sytuację na rynkach, dowiadujemy się głównie z przecieków, a premier i minister finansów nie znajdują czasu po posiedzeniu rządu, aby odpowiedzieć na pytania dziennikarzy, zainteresowanych szczegółami rozwiązań.

Czy tak powinien wyglądać sposób komunikowania się władz z rynkiem, na którym byle plotka może wywołać poważne wstrząsy? Udało nam się dotrzeć do projektu i okazuje się, że nie zawiera on szczegółów, a decyzja o udzieleniu pomocy konkretnemu bankowi należy w pełni do ministra finansów. Czy nie można było tego przyznać od razu?

Jacek Wiśniewski

gŁówny ekonomista raiffeisen banku

Z projektu, do którego dotarł "Parkiet", wynika, że ustawa zawiera tylko szerokie ramy działania rządu. Kluczowe dla normalnego funkcjonowania polskich banków jest pozyskiwanie kapitału na dalsze prowadzenie akcji kredytowej. Umożliwiłyby to zawarte w projekcie gwarancje transakcji na rynku międzybankowym, ale jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach i o skuteczności tych rozwiązań będzie można mówić dopiero, kiedy poznamy dokładne zasady ich działania. Pozostałe zapisy projektu tworzą jedynie ramy działania państwa w przypadku ewentualnego pogorszenia sytuacji w sektorze finansowym. Mam nadzieję, że ekspresowe tempo, w jakim ten projekt został przygotowany, zrekompensuje brak konsultacji z bankami w procesie jego tworzenia przez resort finansów.

Rynki akcji na świecie zdobyły się na odbicie mimo obaw przed recesją

Po raz pierwszy od dwóch tygodni kursy akcji na warszawskiej giełdzie wyraźnie poszły wczoraj w górę. WIG20

podskoczył o 3,5 proc.,

wracając powyżej 1600 pkt (jeszcze dzień wcześniej przejściowo znalazł się poniżej 1500 pkt). Mocno wzrosły notowania banków (akcje

BZ WBK i PKO BP podrożały o ponad 8 proc.), a także KGHM (o 11,6 proc.).

Sygnał do odbicia kursów po długotrwałej przecenie

dały rynki azjatyckie, gdzie akcje podrożały wczoraj mimo nieudanej próby podciągnięcia notowań dzień wcześniej w USA.

Trudno jest wskazać

bezpośrednie przyczyny odreagowania na światowych giełdach. Nie bez znaczenia jest fakt, że kursy spadały wcześniej w rzadko spotykanym tempie, praktycznie

nieprzerwanie przez dwa tygodnie, a korekta była oczekiwana od dawna. Zachętą dla inwestorów może być spadek stawek oprocentowania pożyczek na rynkach międzybankowych, świadczący o zakończeniu ostrej fazy

kryzysu finansowego (3-miesięczny dolarowy Libor spadł od połowy października

z 4,8 do niespełna 3,5 proc.).

Trudno natomiast byłoby

wytłumaczyć odreagowanie danymi gospodarczymi. Wskaźnik optymizmu konsumentów w USA, obliczany przez Conference Board, zanurkował w tym miesiącu do rekordowo niskiego poziomu 38 pkt ( Nie wiadomo, czy recesję powstrzyma spodziewana dziś kolejna obniżka stóp procentowych w USA, skoro już teraz są one bardzo niskie (na poziomie 1,5 proc.).

Inwestorzy z USA zaczęli kupować jednak mocno przecenione akcje, windując główne wskaźniki o niemal 11 proc. Dow Jones zyskał wczoraj 10,88 proc..

Gospodarka
Donald Tusk o umowie z Mercosurem: Sprzeciwiamy się. UE reaguje
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Gospodarka
Embarga i sankcje w osiąganiu celów politycznych
Gospodarka
Polska-Austria: Biało-Czerwoni grają o pierwsze punkty na Euro 2024
Gospodarka
Duże obroty na GPW podczas gwałtownych spadków dowodzą dojrzałości rynku
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego
Gospodarka
Ludwik Sobolewski rusza z funduszem odbudowy Ukrainy