Lepsze perspektywy największej gospodarki

Ekonomiści: gospodarka USA wzrośnie w tym półroczu i w 2010 r. bardziej, niż prognozowano do tej pory. Pod koniec przyszłego roku Fed zacznie podnosić stopy. Źle będzie jednak na rynku pracy

Według ekonomistów ankietowanych przez agencję Bloomberga w bieżącym półroczu amerykański produkt krajowy powiększy się o 1,5 proc. W poprzednim takim sondażu prognozowano jego wzrost o 1,2 proc.

[srodtytul]Koniec recesji?[/srodtytul]

Oznacza to, że gospodarka USA wyjdzie w końcu z recesji, trapiącej ją od grudnia 2007 r. Kulminacja nastąpiła na przełomie zeszłego i tego roku. W IV kwartale PKB spadał o 6,3 proc., a w I tego roku o 5,5 proc. W ciągu ostatnich trzech miesięcy spadek wyraźnie wyhamował. Według średnich prognoz ekonomistów PKB malał w tym czasie w tempie 1,8 proc.Teraz nadeszła pora na odbicie.

Ekonomiści uzasadniają jego nadejście m.in. stabilizacją na rynku nieruchomości, poprawą nastrojów konsumentów i mniejszym spadkiem sprzedaży samochodów. Wszystko to wiąże się ze wzrostem wydatków konsumpcyjnych. Chociaż hamować je będzie rosnące bezrobocie – przekroczy poziom 10 proc. – i dużo mniejszy niż przed recesją poziom zamożności Amerykanów, to raczej nie będzie potrzeba drugiego pakietu stymulacyjnego, żeby rozruszać popyt wewnętrzny.

W przyszłym roku PKB ma już wzrosnąć o 2,1 proc. Przyzwoicie, choć na tle historycznym wciąż niewiele. – Wprawdzie recesja wkrótce się zakończy, ale odrodzenie, przynajmniej w pierwszym roku, nie będzie olśniewające – mówi Nariman Behravesh, główny ekonomista z firmy IHS Global Insight. Dodaje, że dla konsumentów największym zmartwieniem będzie sytuacja na rynku pracy. A ta najprawdopodobniej jeszcze się pogorszy w najbliższych kilku miesiącach.

Ekonomiści oceniają, że w I kwartale przyszłego roku stopa bezrobocia sięgnie 10,1 proc., w porównaniu z notowanymi w zeszłym miesiącu 9,5 proc. Już teraz jest to poziom najwyższy od 1983 r. Od początku recesji za Atlantykiem ubyło aż 6,5 miliona etatów.

[srodtytul]Obama dał impuls[/srodtytul]

Bodźcem dla gospodarki od wiosny jest wart 787 mld USD program fiskalny firmowany przez Baracka Obamę. Jego niektóre elementy zaczynają powoli wygasać. Ale pojawiają się inne działania. Obecnie nadzieje wiąże się z przyjętym w zeszłym miesiącu programem dopłat do zakupu nowych samochodów przy złomowaniu starych (obiegowo nazywanym „kasa za graty”). Ruszy on jeszcze w lipcu i powinien ożywić sprzedaż i produkcję aut, a tym samym wpłynąć korzystnie na całą gospodarkę.

Większość ekonomistów uważa, że nie będzie potrzeby wprowadzania kolejnego ogólnego, wielomiliardowego programu pobudzającego gospodarkę. Choć ostatnio wspominali o takiej możliwości doradcy Obamy, rząd nie bardzo miałby nawet taką możliwość. Wszystkie dotychczasowe działania kosztowały tyle, że dziura w amerykańskim budżecie, zdaniem ekonomistów, przekroczy w tym roku 12 proc. PKB. Nie sposób byłoby ją jeszcze powiększać.

[srodtytul]Fed jednak podwyższy?[/srodtytul]

Na nieco lepsze wyniki PKB w przyszłym roku, zdaniem ekspertów, powinna zareagować Rezerwa Federalna. Może zacząć podnosić stopy – wynoszące obecnie 0–0,25 proc., najmniej w historii – w III kwartale 2010 r. Do końca roku stopa może dojść do poziomu 1 proc., podczas gdy jeszcze niedawno oczekiwano, że się nie zmieni.

Na razie Fed zapowiada wygaszanie niektórych programów ratunkowych, co może wskazywać, że system finansowy się stabilizuje. To jeden z podstawowych warunków ożywienia gospodarczego.

Sondaż Bloomberga został przeprowadzony w dniach 2–8 lipca z udziałem 57 ekonomistów z wiodących banków oraz firm analitycznych.