Polityka pieniężna: Otoczenie sprzyja gołębiom

W środę kończy się pierwsze po wakacyjnej przerwie posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. Gremium to stóp niemal z pewnością nie zmieni, ale komunikat z jego posiedzenia oraz późniejsza konferencja prasowa z udziałem prezesa NBP Marka Belki pozwolą ocenić, na ile członków RPP niepokoi spadek cen surowców, oddalający perspektywę powrotu inflacji do celu, oraz ostatnie sygnały hamowania polskiej gospodarki.

Ekonomiści są zgodni, że w obecnym składzie gremium to stóp już nie zmieni, ale ton komunikatu będzie miał pewne znaczenie dla perspektyw polityki pieniężnej. Po zmianie większości członków w pierwszych miesiącach 2016 r. RPP prawdopodobnie stanie się bowiem bardziej gołębia. To, co niepokoi radę w obecnym składzie, będzie jeszcze bardziej niepokojące dla jej nowego składu. „Biorąc to pod uwagę, wydaje się, że ścieżka stóp procentowych w Polsce może być bardziej płaska, niż się dotąd wydawało, a do ich pierwszej podwyżki dojdzie nie wcześniej niż w listopadzie 2016 r. Nie można nawet wykluczyć braku podwyżek w przyszłym roku. A gdy już do nich dojdzie, będą łagodniejsze. Pod koniec 2017 r. stopa referencyjna będzie prawdopodobnie wynosiła 2,5–2,75 proc., zamiast 3 proc., jak dotąd oczekiwaliśmy" – napisał w komentarzu po rozczarowującym odczycie PMI (patrz wyżej) Piotr Kalisz, główny ekonomista banku Citi Handlowy.

O tym, że główna stopa NBP, od marca br. wynosząca 1,5 proc., wzrośnie dopiero w 2017 r., mówi coraz więcej ekonomistów. Zanim w lipcu znów zaczęła wyraźnie tanieć ropa naftowa, a publikowane w sierpniu dane kazały się liczyć z możliwością spowolnienia wzrostu gospodarczego w Polsce, większość ekonomistów zakładała, że w II połowie 2016 r. RPP dokona dwóch podwyżek stóp, łącznie o 0,5 pkt proc.

Zmian w polityce pieniężnej nie przyniesie też prawdopodobnie rozpoczynające się w środę dwudniowe posiedzenie Rady Prezesów Europejskiego Banku Centralnego. W tym wypadku jednak oczekiwany przez ekonomistów gołębi wydźwięk komunikatu może z czasem przełożyć się na luźniejszą politykę pieniężną. – Taniejąca ropa i umacniające się euro zwiększają ryzyko nawrotu deflacji, więc Mario Draghi (prezes EBC – red.) podkreśli zapewne, że jest gotów zwiększyć w przyszłości wsparcie dla gospodarki. Być może zasugeruje nawet, jak EBC mógłby to zrobić – wskazuje Jennifer McKeown, główna ekonomistka ds. europejskich w Capital Economics.

Euro umacnia się w stosunku do dolara stopniowo już od marca ub.r., gdy wartość tych walut była bliska zrównania się. Obecnie za euro można kupić ponad 1,12 USD. To oraz przecena surowców sprawiły, że w sierpniu trzeci miesiąc z rzędu roczna inflacja w strefie euro utrzymała się na poziomie 0,2 proc., znacznie poniżej celu inflacyjnego EBC (2 proc.). W ocenie McKeown frankfurcka instytucja prędzej czy później będzie zmuszona do zwiększenia skali prowadzonego od jesieni ub.r. programu skupu papierów dłużnych za wykreowane pieniądze (QE), a następnie wydłużenia go poza wrzesień 2016 r. Tego samego zdania są m.in. ekonomiści banków BofA Merrill Lynch, Barclays i BNP Paribas.